باشگاه خبرنگاران جوان - محمد اسلامی مهمان برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما بود و در این برنامه به سوالات زیر پاسخ داد.

تا امروز چه اقداماتی در حوزه فناوری هسته‌ای صورت گرفته است؟

نکته حائز اهمیت این است که ما بتوانیم فناوری هسته‌ای را در همه ابعاد گسترش بدهیم. اولین گام ما انجام مطالعات درباره پرتو دهی در صنعت کشاورزی بود. ۱۲ منطقه برای انجام پرتودهی در صنعت کشاورزی شناسایی شده و سند آن را تهیه کرده‌ایم. در گام دوم فراخوان داده شد تا صنایع غذایی و کشاورزی با شرکت‌های دانش بنیان همکاری کنند که تفاهم نامه‌هایی را نیز به همراه داشت. در گام سوم شروع به بومی سازی تجهیزات و سامانه‌هایی کردیم که در قالب پرتودهی فعالیت می‌کنند. از مرداد سال آینده نیز اولین سری تجهیزات در مراکز شناسایی شده به کار گرفته خواهد شد.

پرتودهی یک نوع از روش‌ها هستند که باعث می‌شود تا با استفاده از یک نوع پرتو دهی گاما آفت پذیری محصولات از بین برود.

نوع دوم شتاب دهنده‌ها هستند که برای مقاومت بیشتر تاثیرگذار هستند. متاسفانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از ابتدای انقلاب با برخورد‌های گزینشی خود ایران را از حقوق خود محروم کرده و ما نیز به پشتوانه دارایی‌های خود و بدون کمک آژانس در موقعیت فعلی هستیم. در صنایع سیم و کابل و حوزه‌های کنترل و ابزار دقیق و صنایع پتروشیمی و همچنین صنایع سیمان که جزو اقلام تحریمی هستند نیز از پرتودهی استفاده می‌شود.

اقدامات شما در حوزه رادیوداروها چگونه بوده است؟

در حوزه سلامت بیش از ۵۰ رادیو دارو تولید شده و حدود ۲۰۰ مرکز و یک میلیون بیمار از این دارو‌ها استفاده می‌کنند.

هیچ موقع شعار‌های فریبنده و بشر دوستانه صادق نبوده و تحریم‌هایی که علیه مردم ایران تحمیل شده شامل دارو‌ها هم بوده و راکتور‌های ما کارایی انسان دوستانه دارد و هیچ حمایتی از طرف آژانس دریافت نشده است. اگر این راکتور امروز در بخش سلامت و تولید رادیو دارو‌ها فعالیت می‌کند، به همت پژوهشگران ایرانی است.

راکتور تهران راکتور تحقیقاتی و پژوهشی برای مصرف انسان دوستانه است. با وجود اینکه در برجام تعهد کردند سوخت ۲۰ درصد بدهند زیرقولشان زدند، اما متخصصان ما در چارچوب ضوابط فنی سوخت مورد نیاز خودمان را تولید کردند. در واقع اگر امروز این راکتور‌ها کار می‌کنند بخاطر تفکر و خودباوری است.

شتاب‌دهنده الکترونی چیست و چه کاربردی دارد؟

تولید شتاب دهنده‌های الکترونی یکی از اولیت‌های ما در سازمان انرژی اتمی است که قطعات تولیدی آن را به ما نمی‌فروشند. حتی در این زمینه خرابکاری می‌کنند. این باعث شده سازمان انرژی اتمی در این زمینه بدون اتکا به بیگانگان به کار خود ادامه دهد.

با استفاده از ظرفیت داخل یعنی هزار مگاواتی‌ها به علاوه ۳۵۰ مگاوات بومی به ما به صورت همزمان فرصت ارتقاء صنعتی را در کشور می‌دهد تا فرصت ارتقای صنعتی پیداکنیم و بتوانیم نیروگاه‌هایی را در مقیاس کوچک‌تر با این تجربه تدوین و ایجاد کنیم. البته از این طریق یک  الگوی کاری برای کشور ارائه می‌دهیم و امکان وجود دارد تا در آینده به کشوری صنعتی با قدرت ساخت نیروگاه هسته‌ای تبدیل شویم.

طراحی‌های این موضوع انجام شده و مدارک موجود است، بحث تامین تجهیزات و اقلام بوده، در آن زمان تصور این بود که در داخل کشور قابل ابتیاع نیست و کسی نمی‌تواند کمک کند. الان تراز صنعتی کشور متفاوت است و شرایط به گونه‌ای رقم می‌خورد که بتوانیم پروژه را احیا کنیم و انشاءالله با توان کاملاً داخلی احیا خواهیم کرد.

برای فاز‌های دو و سه نیروگاه بوشهر چه برنامه‌ای دارید؟

نیروگاه شماره یک بوشهر در مدار است و در حال سرویس‌دهی است. اما فازهای ۲ و ۳ به دلیل عدم تامین مالی دچار تاخیر سنگینی هستند. امیدواریم با تمهیداتی که صورت گرفته و با نتایج سفری که رئیس جمهور به روسیه داشتند و توافقاتی که برای مدل تامین مالی صورت گرفت، بتوانیم با یک سرعت متفاوت این پروژه را در سال آینده و سال‌های بعد ادامه دهیم. تا از این طریق ۲۷ ماه تاخیر را جبران کرده و اجازه ندهیم این تاخیرها، بیشتر شود.

در این میان، تعدادی موانع وجود دارد و در جهت افزایش سهم داخلی توانسته‌ایم کار‌های خوبی در بحث ساخت داخل و استفاده از ظرفیت صنایع داخلی اجرایی کنیم. در حال حاضر، زمینه و شرایط فراهم است تا با توجه به الگوی توافقی که برای تأمین مالی نیروگاه صورت گرفته کار را سرعت دهیم.

چه برنامه‌ای برای سوخت تولید داخلی نیروگاه‌ها دارید؟

مجتمع‌های سوختی که در نیروگاه‌های ما مصرف می‌شود حدود ۴ درصد است. در برجام هم مستثنا از سقف مجازی است که داریم لذا مشکلی از این بابت نداریم. ما باید بتوانیم مراحل فنی، حقوقی و قراردادی را که لازم داریم را تسهیل کنیم تا بتوانیم تاییدیه صلاحیت ایمنی و پایداری و قابلیت اطمینان را به دست آوریم تا بتوانیم گواهینامه صلاحیت را به عنوان تولید کننده و گواهینامه تولید کننده محصول را به عنوان قابلیت اطمینان به دست آوریم. مذاکرات پایه انجام شده و در دستور کارمان است.

نکته دوم در بحث سوخت درخصوص فرآوری خوراک ورودی برای سوخت هسته‌ای است که از معادن اورانیوم آغاز می‌شود. در دو سال گذشته سازمان تحرکات خوبی در بحث معادن ایجاد کرده است. امیدواریم با فرایند‌های گوناگونی که تعریف شده، بتوانیم همه معادنی را که مواد پرتوزا دارد را فعال کنیم و تولید کیک زرد را که برای ۱۰ هزار تن نیاز داریم از این هزار مگاوات که ۳۰۰ تن در سال نیاز دارد بتوانیم آن را تامین کنیم تا به نیاز حداکثری برسیم.

نیروگاه‌های هسته‌ای چقدر صرفه اقتصادی داشته است؟

نیروگاه‌های هسته‌ای گرانترین نیروگاه‌هایی هستند که ایجاد می‌شوند. نیروگاه هسته‌ای حدوداً ۶۰ سال عمر دارد یعنی ۶۰ سال از آن می‌توان استفاده کرد. هزینه‌های آن در دوره بهره‌برداری و آلایندگی که ایجاد می‌کند و هزینه‌های زیست‌محیطی را به جامعه تحمیل می‌کند. اگر با هم مقایسه کنیم امروز به صرفه‌ترین و پر بازده‌ترین و با پایدارترین نوع برقی که در شبکه برق جهان تزریق می‌شود برق هسته‌ای است.

نیروگاه بوشهر در هفت سالی که کار کرده است حدود ۵۰ میلیارد کیلو وات برق ساعت برق به شبکه تزریق کرده که حدود ۸۰ میلیون بشکه نفت صرفه جویی شده است.

تازه‌ترین دستاورد‌های فناوری هسته‌ای ایران چیست؟

امیدواریم بتوانیم برای سال آینده تعدادی از دستاوردهای خودمان را ارائه بدهیم. امسال را به عنوان یک نقطه عطف برای فناوری هسته‌ای، ۲۰ فروردین را برگزار می‌کنیم. اتهام ناروا به کشور می‌زنند و خیلی مزاحمت ایجاد می‌کنند و به گریز هسته‌ای دامن می‌زنند که هیچ چیزی غیر از دشمنی و فشار علیه مردم ما نیست. ما امسال قصد داریم تصویر سازی متفاوتی از صنعت هسته‌ای برای دنیا و برای کشور خودمان ارائه دهیم.

می‌خواهیم مراسم مذکور را متفاوت برگزار کنیم. یک نمایشگاه کامل از تمام فرآیند‌ها را نشان خواهیم داد که صنعت هسته‌ای چیست و چه تاثیراتی دارد آنچه را که داریم و آنچه که باید داشته باشیم را به نمایش خواهیم گذاشت. در واقع می‌خواهیم فرصت دعوت و یاری طلبی و همکاری را فرا بخوانیم تا بتوانیم زنجیره متحد تامین و پشتیبانی کننده و همراه را در بخش تامین مالی و در بخش صنعتی و تکنولوژی و در بخش پژوهشی به وجود آوریم تا بتوانیم سال آغازین متفاوتی را نشان دهیم.

راکتور آب سنگین اراک در چه وضعیتی است؟

نوع طراحی، الگو و مدل راکتور یکی از مزاحمت‌هایی بود که در برجام ایجاد کردند. همکاران ما بر اساس قابلیت‌های خودشان و با بکارگیری صنعت کشور توانستند تقریباً اکثر اجزا را در کشور بسازند و الان مراحل تکمیلی در حال طی شدن است. امیدواریم تا پایان سال آینده کامل شود.

اقدامات سازمان در برخورد با خرابکاری‌های اخیر در تاسیسات هسته‌ای کشور چیست؟

پس از وقوع حوادث تروریستی توسط دشمن در تاسیسات هسته‌ای، سه کار را در دستور داریم؛ روزنه‌هایی که از آن‌ها دشمن ورود کرد و آسیب دیدیم را شناسایی کردیم. در عین حال این اتفاقات موجب شد کل فرآیندهایمان و امور اجرایی و مدیریتی را بازبینی کنیم و این کار مهمی بود که انجام دادیم. هم چنین چیدمان‌ خود را در عرصه کشور داریم تغییر می‌دهیم و چیزی که طمع دشمن را تحریک کند در منظر آن‌ها نداشته باشیم و در حال اصلاح آرایش استقراری‌ خود هستیم. این حوادث نشان داد که می‌توانیم چقدر زود خودمان را بازیابی کنیم، اگر چه آسیب و ضایعات داشت، اما نشان دادیم به دنیا که این حرکت‌های دشمن و ایذایی نمی‌تواند روی اراده ملت ایران تاثیر بگذارد و به طور تصاعدی ظرفیت خود را افزایش دادیم و سرعت در ماشین سازی ما را به بلوغ رسانده است.

انتهای پیام/