باشگاه خبرنگاران جوان اصفهان -  عنوان پایتخت کتاب جهان را سازمان آموزشی، علمی، فرهنگی ملل متحد (یونسکو) از سال ۲۰۰۱ میلادی به شهری می‌دهد که برای تقویت جایگاه کتاب و کتابخوانی کوشش شایانی کرده‌باشد.

هدف یونسکو افزایش شوق مردم به مطالعه است. انتخاب پایتخت کتاب و شهر‌های خلاق کتابخوانی طرحی است که در کشور ما هم در دهه ۹۰ آغاز شد.

اوایل زمستان امسال بود که سنندج به عنوان هفتمین پایتخت کتاب ایران معرفی شد و شهر‌های اِوَز فارس، بم کرمان، سمنان و نجف آباد اصفهان هم به عنوان شهر‌های خلاق ترویج کتابخوانی انتخاب شدند؛ انتخابی که دلیل آن اجرای برنامه‌های مشارکتی و مردمی در امر ترویج کتابخوانی، مشارکت نهاد‌های شهری، فعالیت مستمر در فضای مجازی و توجه به حوزه کودک و نوجوان اعلام شد.

پیش از این این و در دوره چهارم کاشان دیگر شهر استان اصفهان به عنوان پایتخت کتاب کشور انتخاب شده بود که نشانه پیشینه فرهنگی این استان و اهتمام مسئولان فرهنگی به گسترش فرهنگ مطالعه است.

موفقیت نجف آباد در رقابت با حدود ۲۰۰ شهر

حسن لوح موسوی رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نجف آباد در گفتگو با خبرنگار ما گفت: با اعلام فراخوان هفتمین دوره برنامه انتخاب پایتخت کتاب ایران در زمستان پارسال، ۱۹۱ شهر کشور متقاضی دریافت این عنوان شدند و به این منظور فعالیت‌های خود را مستند و به دبیرخانه ارسال کردند.

او گفت: در نهایت نجف آباد به عنوان یکی از پنج شهر راه یافته به مرحله نهایی داوری‌ها انتخاب شد و در بین چهار شهر خلاق در ترویج کتابخوانی در سال ۱۴۰۱، قرار گرفت.

تعداد شهر‌های متقاضی دریافت عنوان پایتخت و شهر خلاق کتابخوانی نسبت به دوره ششم، ۱۱ درصد افزایش یافته بود.

به گفته رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نجف آباد، در این فرآیند شهر‌هایی انتخاب می‌شوند که برنامه هایشان خلاقانه تر، کاربردی‌تر و جدیدتر باشد.

یکی از معیار‌های انتخاب شهر خلاق کتابخوانی فعالیت ترویجی در حوزه کودک و نوجوان است که به گفته لوح موسوی از ۸۸۷ باشگاه کتابخوانی جدیدی که امسال در استان اصفهان به ثبت رسید ۷۱۰ باشگاه متعلق به نجف آباد است.

او معتقد است: ادامه همکاری بین نهاد‌ها و سازمان‌های دولتی و غیر دولتی در امر کتابخوانی، ایجاد انگیزه قوی‌تر برای کسب مقام پایتختی کتاب در سال آینده، شناساندن اهمیت کتاب و کتابخوانی به همگان و نهادینه کردن فرهنگ کتابخوانی بین مردم از دلایل اهمیت انتخاب نجف آباد به عنوان شهر خلاق ترویج کتابخوانی است.

شهید محسن حججی از مروجان کتابخوانی

علیرضا خاکسار مدیرعامل سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری نجف آباد درگفتگو با خبرنگار ما گفت: نجف آباد به نام شهر شهید حججی شناخته می‌شود؛ این شهید مدافع حرم از مروجان مطالعه بود.

او گفت: نجف آباد، پنجم آبان در ارتباط زنده اینترنتی از محل یادمان شهدای شهر با دفتر یونسکو در تهران از طرح پایتختی کتاب دفاع کرد و به مواردی همچون معرفی تیم مستندنگاری و پایتختی، معرفی پیشینه و اقدامات فرهنگی و هویتی شهر، شیوه نامه عملکردی طرح، روند نگارش تقویم کتاب خوانی، معرفی زیرساخت‌های این حوزه، مرور اقدامات و برنامه‌های آینده پرداخت.

دبیرخانه شهر خلاق کتابخوانی در سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری نجف آباد دایر شده و شهرداری نجف آباد با همکاری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی که مسئولیت کارگروه کتاب را بر عهده دارد، برنامه‌های طرح را اجرا می‌کنند.

طرح‌های ابتکاری و پرشمار نجف آبادی‌ها برای کتابخوانی

به گفته مدیرعامل سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری نجف آباد نشر کتاب و نذر دانایی، هماهنگی و همکاری دستگاه‌ها و نهاد‌های دولتی و غیردولتی، همراهی خیران و گروه‌های داوطلب مردمی، توجه به همه حوزه‌ها و گروه‌های مختلف جامعه محور اقدامات نجف آباد در ترویج فرهنگ مطالعه بوده است.

خاکسار می‌گوید: راه اندازی کتابخانه تخصصی مادر و کودک در مناطق مختلف شهری، دایر کردن کافه کتاب‌های متعدد، باشگاه‌های پرشمار کتاب خوانی، تجهیزبسیاری از اماکن گردشگری و سنتی به کتابفروشی، اجرای برنامه‌های مجازی برای گسترش کتابخوانی در شرایط کرونایی از جمله اجرای طرح پیک دانایی برای رساندن کتاب به درِ منزل افراد متقاضی، همچنین گفتگو با اندیشمندان، فرهیختگان و نویسندگان بین المللی و ملی و پخش زنده در فضای مجازی، اقدامات چشمگیر مسئولان فرهنگی نجف آباد در حوزه کتاب بوده است.

نجف آبادی‌ها برای ترویج کتابخوانی طرح‌های پرتعداد مبتکرانه اجرا کرده اند که او برخی از آن‌ها را به این ترتیب فهرست می‌کند: مسابقات کتابخوانی در زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی و مذهبی، برگزاری کافه کتاب مجازی با حضور کارشناسان و نویسندگان مطرح کشوری، جشنواره مجازی خارون با نشست‌های کتابخوان و جمع خوانی‌های مستمر، اهدای کتاب در جلسات اداری و تجلیل‌های شهری، حمایت مالی از نویسندگان برای چاپ کتاب‌هایی مثل چهل خانه، شهر قشنگ ایثار، معرفی کتابخوان‌های برتر شهر، دایر کردن ایستگاه کتاب و برپایی نمایشگاه‌های مجازی و حضوری کتاب با تخفیف قابل توجه برای حمایت از گروه‌های کم برخوردار.

مدیرعامل سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری نجف آباد دیگر طرح‌های نو را به این ترتیب اعلام می‌کند: مزین کردن شهر به نماد‌های کتاب و کتابخوانی، پایه ریزی بوستان کتاب، احداث خانه کتاب در خانه تاریخی نوریان با مشارکت بخش خصوصی، برگزاری طرح‌های متعدد بحار کتاب- انوار دانایی برای اهدای کتاب به مناطق کم برخوردار شهر، برگزاری دوره‌های آموزشی ویژه کارکنان ادارات با موضوع تولید محتوای مرتبط با کتاب و تفکر خلاق و برپایی نمایش خیابانی با موضوع کتاب

برنامه‌های آینده شهر خلاق کتابخوانی

خاکسار گفت: برگزاری نمایشگاه‌های حضوری و مجازی کتاب با محوریت یادمان شهدا و مقبره شهید حججی، ادامه مجموعه برنامه‌های روایت‌های ناگفته با معرفی نویسندگان مطرح بومی و کشوری، تاسیس و تجهیز بوستان کتاب به عنوان مرکز گردشگری با محوریت کتابخوانی در کوچه باغ زندگی و تقویت مراکز مبادله کتاب در مراکز فرهنگی شهر را در دستور کار داریم.

به گفته او راه اندازی برنامه رادیو کتاب، ایجاد کتابخانه سیار برای خدمات دهی به مناطق کم برخوردار، ایستگاه کتاب مجازی در شبکه‌های اجتماعی، برگزاری جشنواره کاریکاتور و پویانمایی با موضوع کتاب پیگیری می‌شود.

مدیرعامل سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری نجف آباد می‌گوید: قرار است در آیینی از نویسندگان و فرهیختگان شهر با اعطای نشان دانایی قدردانی و مبلمان شهری هم با رویکرد شهر خلاق کتابخوانی منطبق شود.

عضویت بیش از ۱۲ هزار نفر در کتابخانه‌ها

احمد احمدی رئیس نهاد کتابخانه‌های عمومی شهرستان نجف آباد به خبرنگار ما گفت: این نهاد، ۱۲ کتابخانه شهری و روستایی در شهرستان را زیر پوشش دارد، پنج کتابخانه متعلق به شهرداری و یک کتابخانه زندان با نهاد کتابخانه‌ها به صورت مشارکتی همکاری می‌کنند و بیش از ۲۰ کتابخانه شخصی و دولتی نیز در شهرستان دایر است.

او گفت: بیش از ۳۰۰ هزار نسخه کتاب در کتابخانه‌های زیر پوشش نهاد کتابخانه‌های عمومی شهرستان موجود است و بیش از ۱۲ هزار نفر عضو کتابخانه‌ها هستند.

بر اساس آمار فرهنگی، شهرستان نجف آباد دارای بیش از ۹۰۰ نویسنده، ۷ موسسه فرهنگی هنری، بزرگترین کتابخانه غرب آسیا در دانشگاه آزاد، ۵ واحد دانشگاهی، ۷ کتابفروشی و سه کتابخانه خصوصی است.

کرونا و کتابخوانی در بستر فضای مجازی

رئیس نهاد کتابخانه‌های عمومی شهرستان نجف آباد می‌گوید: بسیاری از برنامه‌های کتابخوانی در دو سال گذشته به بستر مجازی منتقل شد و سال پیش، بیش از دو هزار برنامه شامل نشست‌های کتابخوان، قصه گویی، نمایشگاه کتاب و مسابقات کتابخوانی و امسال بیش از ۳۵۰۰ برنامه به صورت مجازی برگزار شد.

به گفته احمدی، کرونا شمار مراجعان به کتابخانه‌ها را کاهش داد، اما با طرح پیک دانایی و با همکاری شهرداری، به علاقه‌مندان به کتاب این فرصت داده شد که کتاب‌های مورد نیاز خود را درخواست کنند و از طریق پیک، درِ منزل تحویل بگیرند.

او می‌گوید: محافل ادبی برخی کتابخانه‌ها هم با کمک شاعران و نویسندگان شهر در فضای مجازی برگزار می‌شود.

به گفته رئیس نهاد کتابخانه‌های عمومی شهرستان نجف آباد در سال آینده، کافه کتاب سیار، برگزاری مسابقات کتابخانوانی در سطح استانی و شهرستانی، نشست‌های کتابخوان با حضور نویسندگان و فرهیختگان و قصه گویی ویژه کودکان و نوجوانان در دستور کار است.

کتابخانه‌ای ویژه بانوان نجف آباد
عفت فاضل نجف آبادی مدیرکتابخانه حضرت خدیجه کبری (س) نجف آباد درگفت و گو با خبرنگارما گفت: این کتابخانه ویژه بانوان و حتی دارای اتاق کودک است.

او گفت: همه کتابداران و کارکنان این کتابخانه به صورت افتخاری کار می‌کنند.

کتابخانه حضرت خدیجه کبری (س) نجف آباد، دارای تالار مطالعه، ۹ هزار جلد کتاب در عناوین مختلف و ۶۵۰ عضو از جمله ۲۹۰ عضو کودک و نوجوان است.
مدیرکتابخانه حضرت خدیجه کبری (س) می‌گوید: در سه دوره جام باشگاه‌های کتابخوانی شرکت کردیم که سال اول یکی از نوجوانان عضو کتابخانه ما مقام اول استان را به دست آورد و پارسال هم کتابخانه ما در استان اول شد.

به گفته فاضل، قرار است کلاس‌های فوق برنامه شامل دوره‌های آموزشی هنری و برنامه ترویج قرآن کریم در ماه مبارک رمضان در این کتابخانه برگزار شود.

فرصت یک ساله‌ای که به مردم ومسئولان نجف آباد بابت ایده‌های ابتکاری شان در ترویج کتابخوانی داده شده به سرعت سپری خواهد شد. اگر برنامه‌های تدارک دیده شده برای این زمان با جدیت اجرا شود می‌توان کتابخوانی را به فرهنگ غالب در این شهرستان تبدیل کرد. هدفی که برکات فرهنگی و اجتماعی آن فراتر از محدوده شهرستان خواهد بود.


گزارش از معصومه اکبری
انتهای پیام/