استفاده از فضا‌های مجازی باید هدفمند باشد
جذابیت انکار ناپذیر شبکه‌های اجتماعی موجب هدر رفت وقت کاربران می‌شود بدون آنکه هدف و زمینه مشخصی برای استفاده وجود داشته باشد.
چند ماه پیش بود که خبری منتشر شد در رابطه با پسر بچه ۹ساله که با خرید بازی‌های آنلاین (برخط) ۴میلیون تومان از حساب پدرش خالی کرده بود وقتی از کوشا پرسیدند چطور این کار رو کرده در پاسخ گفته بود:پدرم همیشه کتاب هاشو اینترنتی خریداری می‌کرد و منم همیشه کنارش بودم و یاد گرفتم که اینترنتی خرید بکنم.
کوشا در ادامه گفته بود:یک پیامکی اومد به گوشی پدرم بعدش روش کلیک کردم و از چند بازی خوشم اومد، چون با عدد و رقم زیاد آشنا نیستم خرید کردم.
ورود زود هنگام کودکان به فضای مجازی می‌تواند خطرات جبران ناپذیری برای کودک و خانواده اش ایجاد بکند.
فضای مجازی در کنار پیشرفت‌های که برای انسان‌ها فراهم آورده پیامد‌های روانی و جسمانی هم داشته است، دنیای مجازی گاهی با جاذبه هایش افراد و به ویژه کودکان و نوجوانان را سرگرم خود کرده و محدود کردن استفاده از این برنامه‌ها به راحتی امکان پذیر نیست.
نداشتن توجه کافی والدین به فرزندان می‌تواند یکی از دلایل روی آوری‌ها به شبکه‌های مجازی باشد
خانم سماواتی روانشناس با اشاره به اینکه گسترش فضای مجازی در حوزه رابطه فرزندان و والدین تغییراتی به وجود آورده است گفت:تهدید بنیان خانواده و نارضایتی‌های خانوادگی مانند افزایش سن ازدواج، آسیب‌های جسمانی از قبیل فشار‌های عصبی، چاقی، وابستگی شدید روانی و فکری به اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، فاصله گرفتن آن‌ها از واقعیت، اختلال شخصیت در بین نوجوانان و جوانان، انزوا و دور ماندن از محیط‌های واقعی اجتماع، گسست فکری و عاطفی را از پیامد‌ها و اثرات منفی شبکه‌های مجازی دانست.
او گفت: همراهی خانواده با فرزندان ایجاد فضای صمیمی درخانواده، آموزش‌های لازم به نسل جوان، ایجاد رابطه اعتماد بین والدین و فرزندان، نکشاندن روابط فضای مجازی به فضای واقعی، پرهیز از وبگردی‌های بی هدف، مطرح نکردن اسرار خانوادگی و مشکلات زندگی خود در فضای مجازی، منتشر نکردن اطلاعات شخصی و خانوادگی از مهمترین راهکار‌های هستند که برای استفاده صحیح از فضای مجازی به خانواده‌ها توصیه می‌شود.
سماواتی در ادامه گفت:آشنا کردن کودکان و نوجوانان به آسیب‌های فضایی مجازی توسط والدین می‌تواند از بروز مشکلات جلوگیری کند.
والدین قبل از خرید دستگاه اندروید برای فرزندان خود به آن‌ها آموزش صحیح استفاده از فضا‌های مجازی را بدهند
خانم مریم رنجبران استاد دانشگاه پیام نور و مدرس سواد رسانه‌ای گفت: بدون سواد مجازی نمی‌توان زندگی مجازی سالم ومفید‌ی داشت با سواد مجازی و برنامه ریزی هدفمند می‌توان زندگی مجازی سالم و رشد یافته‌ای ساخت.
او درادامه گفت: سواد رسانه‌ای مانند رژیم غذایی است و هوشمندانه مراقب است چه موادی مناسب و چه موادی مضر است.
رنجبران گفت:این رژیم غذایی به عنوان سواد رسانه‌ای به ما می‌گوید چه موادی را باید مصرف کرد و از چه چیز‌های باید خودداری کرد یا اینکه میزان مصرف هر ماده‌ای بر چه مبنایی باید استوار باشد.
او در ادامه افزود:با ورود فن آوری و وسایل ارتباط جمعی در خانواده‌ها ارزش‌های اجتماعی تحت تاثیر قرار گرفته و موجب شده تغییراتی در رفتار و گفتار نسل جوان باشیم که اصلی‌ترین تغییر سبک زندگی و شکستن مرز‌ها، باور‌ها و ارزش‌ها در بین کودکان و نوجوانان است نسلی که باید پرورش دهنده نسل‌های بعدی باشند.
رنجبران گفت:شبکه‌های مجازی به عنوان پدیده نوظهور آسیب‌ها و تهدید‌های به همراه دارد با توجه به تناقضاتی که بین زندگی حقیقی و مجازی وجود دارد با غنی کردن سواد رسانه‌ای می‌توان این تناقضات را کاهش داد.
این استاد دانشگاه درادامه با اشاره به اینکه سواد رسانه‌ای را باید به عنوان یک دانش در نظر گرفت تاکید کرد:سواد رسانه‌ای دارای ارکانی است که میزان و زمان استفاده، ایجاد قوانین برای استفاده و نقش خانواده برای ایجاد قوانین به شمار می‌رود.
رنجبران گفت: متاسفانه گاهی والدین به جای پیشگیری و کنترل فعالیت فرزندان خود در فضای مجازی آنان راتشویق می‌کنند و افتخار می‌کنند که فرزند ۹ساله آنان به کاربرد رایانه مسلط است و اینجا است که کودک تشویق می‌شود و از زندگی حقیقی خود دور می‌شود.
استاد دانشگاه پیام نور و مدرس سواد رسانه‌ای گفت: والدین باید آموزش‌ها و بازی‌های منطبق با طیف سنی فرزندان خود را فراهم کنند.
فضای مجازی باید ضابطه‌مند و میزان دسترسی هر فرد با توجه به شرایط سنی مشخص شود
معاون قضایی اجتماعی وپیشگیری ازوقوع جرم دادگستری کل استان همدان گفت:باید فضای مجازی ضابطه‌مند شود و میزان دسترسی هر فرد با توجه به شرایط سنی و نیاز او مشخص شود تا کودکان و نوجوانان از آسیب‌ها مصون بمانند.
عباس نجفی گفت:ساماندهی فضای مجازی باید با سرعت انجام شود و ضروری است با آگاهی بخشی درباره مخاطرات فضای مجازی فرهنگ‌سازی کرد و همچنین آسیب‌ها و مشکلاتی که حضور بی ضابطه کودکان و نوجوانان در فضای مجازی آن‌ها را تهدید می‌نماید شناسایی و با ارائه راهکار‌های پیشگیرانه تا خانواده‌ها را در خصوص بحث خودکنترلی یاری نمائیم.
بیشتر بخوانید:
- رمالی؛ تیشه‌ای که ریشه خانواده‌ها را می‌زند
- مشکلات شرکت در کلاس‌های شاد سد راه ۳۰ درصد دانش آموزان استان همدان
- ملوانان آمریکایی به افشای فیلم سقوط اف۳۵ متهم شدند + فیلم و عکس
هتک حیثیت افراد از طریق انتشار صوت و فیلم و تحریف به وسیله سیستم‌های رایانه‌ای
مدیر پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان همدان هم گفت:در ماده ۱۷ قانون جرائم رایانه‌ای مقرر شده هرکس به وسیله سیستم‌های رایانه‌ای و مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی خانوادگی و یا اسرار دیگری را بدون رضایت او منتشر کند یا در دسترس دیگران قرار دهد به نحوی که منجر به ضرر یا عرفا موجب هتک حیثیت او شود به حبس از ۹۱ روز تا دو سال یا جزای نقدی از ۵ تا ۴۰میلیون ریالی محکوم خواهد شد.
حسین عسگری مدیر پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان همدان گفت:مهمترین آسیب فضای مجازی ایجاد شخصیت منفی از کودکان و نوجوانان است که در راستای پیشگیری از آسیب‌های فضای مجازی ناشی از آثار مخرب و سو آن بر پیکره خانواده‌ها راهکار‌های از جمله توجه به رشد و تعالی ارزش‌های اخلاقی در خانواده‌ها توسط والدین علی الخصوص پدر، تکریم و توجه به نقش ارزنده و اثر گذار مادر در خانواده، تبیین و روشنگری آسیب‌های ناشی از استفاده نامطلوب از فضای مجازی برای کودکان و نوجوانان، استفاده از محتوا‌های مناسب و انتقال مفاهیم درست و صحیح برای اعضای خانواده، عدم برخورد قهری و تنشی توسط والدین به محض مواجه شدن با آسیب‌های ناشی از استفاده اینترنت توسط کودکان و نوجوانان، تلاش در جهت معرفی برنامه‌های جذاب و سالم توسط والدین به فرزندان از راهکار‌های پیشگیرانه فضای مجازی موثر دانست.
مدیر پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان همدان گفت: ۲۷ درصد افزایش جرائم رایانه‌ای بالا رفته است و ۳۵ محتوا در قالب ۶۰۰ هزار پیامک برای پیشگیری از جرایم فضای مجازی برای شهروندان ارسال شده است.
عسگری گفت:به همین منظور به همت پلیس فتا استان همدان و معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان همدان پویش مردمی کودکان سایبری با هدف آموزش والدین و کودکان به منظور پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در حال برگزاری است که دراین پویش استانی راهکار‌های حفظ امنیت کودکان در فضای مجازی و ایجاد مسئولیت‌پذیری درکودکان با هدف ارتقای امنیا سایبری خانواده‌های شان، تهدیدات بازی‌های آنلاین(برخط) ، کودکان و اعتیاد اینترنتی، نقص حریم خصوصی سایبری کودکان، محافظت از کودکان در مقابل محتوا‌های نامناسب موجود در فضای مجازی و پیشگیری از شکاف دیجیتالی میان والدین و کودکان مورد اطلاع‌رسانی و آموزش شهروندان قرارگرفته است.
مدیر پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان همدان گفت:۵۰۰ بنر، بروشور در سطح استان در کلیه فضا‌های عمومی که کودکان و نوجوانان بیشترین مراجعه را دارند درمدارس، توزیع شده است ودرفضای مجازی در برنامه شاد، اطلاع رسانی شده تا بتوانیم در راستای کاهش آسیب‌ها گام برداریم.
عسگری با بیان به اینکه تاکنون بیش از ۲۰۰ هزارتذکر و ارشاد به متخلفان شبکه‌های مجازی داده شده است گفت:شناسایی رفتار‌های مجرمانه در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی و امنیتی، سیاسی، جرائم سایبری فیشینگ (افراد با طراحی وبگاه‌های جعلی و یا پست الکترونیک قلابی اطلاعات شخصی و محرمانه سایر افراد نظیر نام کاربری، رمز عبور، اطلاعات مندرج در کارت‌های اعتباری و سایر اطلاعات محرمانه را از طریق ترغیب یا تحریک افراد به دست می‌آورند که معمولا از طریق وب سایت‌ها اتفاق می‌افتد)، پیشگیری از سایت‌های همسر یابی غیر قانونی و پیشگیری از ترویج پارتی‌های مجرمان از اقدامات انجام شده بوده است.
مدیر پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان همدان گفت:شهروندان هرگونه شکایات خود را در زمینه شبکه‌های سایبری در سامانه Sajm. Scpd. Ir ثبت کنند.
عسگری گفت:از ابتدای امسال تاکنون کنون۸۴۵شکایت و گزارش مردمی درخصوص شبکه‌های مجازی ثبت شده است.
او درادامه گفت:شهروندان هرگونه پیامکی که از سامانه ثنا، در قالب پیامک داده میشه و به شماره شخصی است از وارد شدن به لینک خوداری کنند.
مدیر پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان همدان گفت:آنچه ضروری است پیشگیری از آسیب‌های فضای مجازی و مراقبت از سلامت روحی و روانی نسل جوان است، زیرا بسیاری از آسیب‌ها و مشکلات امروز در فضای مجازی ریشه داشته و در صورت مدیریت نکردن این فضا با آثار زیان باری مواجه خواهیم شد.
گزارشگر: سعیده مختاری
