اصطلاح بیتکوین و ارز دیجیتال را بسیاری از ما شنیدهایم، اما به احتمال زیاد، اصطلاح «اعتیاد به ارز دیجیتال» به گوش بسیاری از ما ناآشناست. البته تعجبی هم ندارد چراکه این موضوع فقط چند ماهی است که مطرح شده، اما منظور از این اعتیاد چیست و چه افرادی بیشتر در معرض خطر ابتلا به آن هستند؟
نوعی اجبار برای تکرار خریدوفروش ارزهای دیجیتال!
چند وقتی است که متخصصان متوجه رفتارهای اعتیادی برخی افراد در بازار ارزهای دیجیتال شدهاند. منظور از رفتارهای اعتیادی این است که برخی افراد به رغم مشکلاتی که برایشان در این زمینه به وجود آمده، اما توان مقاومت در برابر وسوسه خرید دوباره را ندارند. در این افراد نوعی اجبار برای تکرار این خرید و فروش دیده میشود.
این افراد روزانه زمان زیادی را صرف پیگیری اخبار مربوط به آن میکنند، آن قدر که ممکن است زندگی روزمره فرد تحت تاثیر این موضوع با مشکلاتی روبه رو شود. این اعتیاد بسیار شبیه اعتیاد به قمار توصیف شده است و تا به حال مواردی که افراد در نتیجه این اعتیاد زندگی شخصی و خانوادگیشان به هم ریخته و از نظر مالی هم به شدت ضرر کردهاند، گزارش شده است. اما آیا هر کسی که در این زمینه به صورت مستمر فعال است، درگیر اعتیاد است؟
خطر در کمین ۷۰ درصد فعالان بازار ارزهای دیجیتال
طبق برآوردها از هر هزار نفر فعال در بازار ارز دیجیتال، ۹ نفر درگیر این اعتیاد هستند. البته برخی متخصصان میگویند این به معنی آن نیست که بقیه افراد در معرض خطر نیستند بلکه نزدیک به ۷۰ درصد افراد فعال در این زمینه، رفتارهای پرخطری دارند که نشانههایی از اعتیاد در آنها دیده میشود، هر چند هنوز در گروه افراد درگیر اعتیاد به ارز دیجیتال در نظر گرفته نمیشوند.
چهکسانی بیشتر در معرض خطر هستند؟
بهصورت کلی با توجه به استقبال بیشتر مردان جوان از این بازار، مشکلات رفتاری در ارتباط با آن هم بیشتر در این جمعیت دیده میشود. جدای از آن، اما برخی ویژگیها میتواند هشدار دهنده باشد.
۱- وقتی فرد سابقه سوءمصرف مواد، اعتیاد به الکل و دیگر انواع اعتیاد را دارد، احتمال اعتیاد به این فضا هم در او بالاتر است.
۲- وقتی عضوی از خانواده درگیر اعتیاد (هر نوع اعتیادی) است، احتمال این که فردی که وارد بازار ارز دیجیتال شده، درگیر اعتیاد آن شود، افزایش مییابد.
۳- افرادی که در اولین خرید و فروشهای خود، سود بالایی میکنند، احتمال این که درگیر رفتارهای افراطی و بدون حساب و کتاب شوند، بالاتر است. متخصصان میگویند بخشی از ماجرا آن است که سیستم شناختی فرد تحت تاثیر قرار
میگیرد و احتمال رفتارهای غیرمنطقی میتواند افزایش یابد. البته که رابطه بین پاداش و پاسخ هم در فرد دچار تغییراتی میشود.
۴- افراد درگیر با افسردگی، اختلالات اضطرابی و اختلال دوقطبی در معرض خطر بیشتری در این زمینه هستند.
آیا من به ارز دیجیتال معتاد شدهام؟
پرسش نامه خودسنجی که در ادامه میخوانید، میتواند پاسخ این سوال را به شما بدهد:
۱- آیا شما زمان زیادی از روز را به موضوع ارز دیجیتال و انواع آن فکر میکنید و درگیری ذهنی زیادی در این خصوص دارید؟
۲- آیا شما پول زیادی برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال صرف کردهاید؟
۳- آیا تا امروز تلاشهای ناموفق متعدد برای کنار گذاشتن خرید و فروش ارز دیجیتال داشتهاید؟
۴- اگر تصمیم بگیرید زمانی را که صرف پیگیری ارزهای دیجیتال میکنید کاهش دهید، عصبی و تحریکپذیر میشوید؟
۵- آیا برای فرار از مشکلات زندگی و پیدا کردن حس و حال خوب، سراغ خرید و فروش ارزهای دیجیتال میروید؟
۶- آیا بعد از این که در این بازار پول از دست دادهاید، دوباره سراغ خرید و فروش در این بازار رفتهاید؟
۷- آیا تا به حال به نزدیکان خود درباره میزان پول یا میزان زمانی که صرف ارزهای دیجیتال میکنید، دروغ گفتهاید و میزان آن را کمتر از میزان واقعی اعلام کردهاید؟ یا این که آیا تا به حال یواشکی و بدون اطلاع دیگران، از پولی که برای کار دیگری بوده، برای خرید ارز دیجیتال خرج کردهاید؟ (مثلا صرف پسانداز خانواده برای خرید ارز دیجیتال بدون اطلاع دیگر اعضا).
۸- آیا عادات مربوط به خرید و فروش ارز دیجیتال در شما، تاثیر منفی بر روابط یا شغل شما داشته است؟
۹- آیا تا به حال بعد از این که پول از دست دادهاید سراغ بقیه رفتهاید تا از آنها پول برای خرید مجدد، قرض بگیرید؟
تفسیر نتیجه پرسش نامه
یک پاسخ مثبت| به نظر نمیرسد شما هنوز مشکلی داشته باشید، اما مراقب رفتارهای خود باشید. بهتر است چند وقت دیگر دوباره به این پرسش نامه پاسخ دهید و وضعیت خود را ارزیابی کنید.
سه پاسخ مثبت| به نظر میرسد رفتارهای اعتیادگونه در شما در حال شکلگیری است و موضوع تا حدی از کنترل شما خارج شده. بهتر است زودتر از متخصص کمک بگیرید.
پنج پاسخ مثبت و بیشتر| رفتارهای اعتیادگونه شما در وضعیت بدی قرار دارد و به احتمال زیاد زندگی شما را هم تحت تاثیر قرار داده است. در اسرع وقت از متخصص کمک بگیرید.
نکته پایانی
پاییز امسال اولین مرکز درمان اعتیاد به ارز دیجیتال در یک کلینیک ترک اعتیاد در انگلستان آغاز به کار کرد. در ایران هم متخصصان اعتیاد به ارزهای دیجیتال میتوانند به افرادی که در این زمینه مشکل دارند، کمک کنند.
منبع: خراسان