آژانس نظارتی فناوری روسیه روز جمعه پس از اینکه شرکت متا اجازه داد کاربران در برخی کشور‌ها خشونت علیه رئیس جمهور و ارتش روسیه را منتشر کنند، دسترسی به اینستاگرام را محدود کرد. روسیه اوایل روز جمعه یک پرونده جنایی علیه متا باز کرد و به دلیل تغییر موقت این شرکت در سیاست سخنان نفرت پراکنی، به دنبال این بود که متا را به عنوان یک سازمان افراطی معرفی کند.

محدودیت دسترسی به اینستاگرام، دستور دادستانی روسیه

رگولاتور ارتباطات روسیه، Roskomnadzor، روز جمعه گفت که محدودیت‌های دسترسی به اینستاگرام بر اساس دستور دادستانی کل فدراسیون روسیه اعمال خواهد شد.

رویترز اولین بار با استناد به ایمیل‌های داخلی شرکت متا، تغییر در سیاست سخنان نفرت انگیز متا را روز پنجشنبه گزارش داد. این سیاست به کاربران اینستاگرام و فیسبوک در روسیه، اوکراین و لهستان اجازه می‌دهد تا سخنان نفرت انگیز علیه ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه و الکساندر لوکاشنکو، رئیس‌جمهور بلاروس را منتشر کنند. همچنین نفرت پراکنی علیه سربازان روسی در این سه کشور و چندین کشور دیگر در اروپای شرقی، بالتیک و غرب آسیا را مجاز می‌داند.

روز جمعه، آژانس ارتباطی دولت روسیه اعلام کرد که اینستاگرام را در این کشور از ۱۴ مارس مسدود خواهد کرد و گفت که این اقدام در واکنش به تصمیم فیسبوک انجام خواهد شد.

نیک کلگ، رئیس امور جهانی متا روز جمعه در توئیتر نوشت: "ما با مردم روسیه نزاع نداریم." او گفت که اجازه دادن برای انتشار پست‌های خشونت آمیز علیه ارتش روسیه در فیسبوک، حفاظت از حقوق مردم برای دفاع از خود در برابر تهاجم نظامی به کشورشان است.

زندان در انتظار منتشر کنندگان اخبار جعلی

محدودیت‌های روسیه در رسانه‌های اجتماعی زمانی اتفاق افتاد که دولت این کشور به طور شگفت انگیزی فشار خود را بر مطبوعات آزاد و سایر منابع اطلاعاتی افزایش داد تا روایت تهاجم روسیه به اوکراین را کنترل کند. در چند هفته گذشته، تعداد محدودی از خبرگزاری‌های محلی مستقل باقی مانده در روسیه که وابسته به دولت نیستند، تعطیل شدند. پوتین قانون جدیدی را امضا کرد که روس‌هایی را که «اخبار جعلی» درباره این جنگ منتشر می‌کنند به ۱۵ سال زندان محکوم می‌شوند.

در حال حاضر، دولت روسیه برنامه‌ای برای مسدود کردن واتساپ که در روسیه بسیار محبوب‌تر از اینستاگرام یا فیسبوک است، ندارد. آژانس رسانه‌ای دولتی روسیه روز جمعه در توئیتی اعلام کرد که قصد ندارد این کار را انجام دهد، زیرا این برنامه وسیله ارتباطی است. اما مشخص نیست که در صورت افزایش تنش بین دولت روسیه و متا، این وضعیت در آینده تغییر خواهد کرد یا خیر.

علاوه بر این، رگولاتور ارتباطات روسیه، فیسبوک را به انجام سانسور متهم کرد و در بیانیه‌ای که در ۴ مارس منتشر شد، گفت که این شرکت در «تبعیض علیه رسانه‌ها و منابع اطلاعاتی روسیه» شرکت دارد. هفته گذشته، فیسبوک بررسی واقعی ادعا‌های گمراه کننده منتشر شده توسط Russia Today (RT) و سایر رسانه‌های دولتی در روسیه را آغاز و RT را در اروپا مسدود کرده است.

گفتنی است که این ممنوعیت استفاده از اینستاگرام در روسیه از روز دوشنبه اجرایی خواهد شد و به کاربران فعال این شبکه اجتماعی زمان داده شده تا عکس‌ها و ویدئو‌های خود را به سایر شبکه‌های اجتماعی منتقل و به دنبال‌کنندگان خود اطلاع دهند.

طبق پژوهش Insider Intelligence در سال گذشته، سرویس‌های فیسبوک، اینستاگرام و واتساپ در روسیه به‌ ترتیب ۷.۵ میلیون، ۵۰.۸ میلیون و ۶۷ میلیون کاربر دارند.

تحریم های فناورانه علیه روسیه

از زمان آغاز جنگ روسیه در اوکراین، شرکت‌های فناوری و همینطور سرگرمی فعالیت، ارائه خدمات و محصولات خود در این کشور را تحریم کرده اند. این تحریم‌ها خلاف حقوق بشر، آزادی بیان و استفاده آزادانه مردم از بنیادی‌ترین حق خود یعنی ارتباط با مردم دیگر بر بستر اینترنت است.

تحریم‌های فناوری علیه روسیه استاندارد دوگانه‌ای از سوی دولت‌های غربی است که واکنش‌های بسیاری را در شبکه‌های مجازی نیز به همراه داشته است.

بیشتر بخوانید

• تحریم های حوزه فناوری، ابزار فشار آمریکا علیه روسیه

گزارش از مائده زمان فشمی