آمار وزارت راه و شهرسازی نشان می‌دهد که ۲۱ میلیون از جمعیت کشور در ۱۶۰ هزار هکتار از بافت‌های ناپایدار و ناکارآمد شهری زندگی می‌کنند. بافت‌هایی که به سه گروه تاریخی، فرسوده و غیررسمی به مساحت‌های ۳۲، ۶۹ و ۵۹ هزارهکتار تقسیم می‌شوند.

محمد آیینی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران گفت: ۶۰۰ شهر کشور یعنی ۲۵ درصد سطح شهر‌های کشور را بافت‌های فرسوده تشکیل می‌دهند که ۳۲ درصد جمعیت شهری در آن‌ها سکونت دارند. همچنین بیش از ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار واحد مسکونی در این بافت‌ها وجود دارند که بیش از ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار واحد آن‌ها فاقد هرگونه سازه بتنی یا فولادی هستند که در صورت بروز زلزله با مشکلات اساسی مواجه خواهند شد؛ این بافت‌ها عمدتا در کلانشهر‌ها هستند.

او می‌گوید، ۶۵۰ هزار واحد نوسازی شده که ۲۰۵ هزار واحد آن‌ها، واحد‌های دارای سقف‌های لرزان بودند. در ازای هر واحد که نوسازی می‌شود، سه واحد جدید تولید می‌شود؛ عملکرد دولت‌ها در حوزه نوسازی بافت‌های فرسوده که در قانون برنامه چهارم توسعه آمده، کمتر از ۱۰ درصد است!

آقای آیینی گفت: علت استقبال نکردن مردم یعنی مالکان واحد‌های فرسوده و سرمایه گذاران حوزه مسکن از طرح نوسازی بافت‌های فرسوده، این است که مالکان اقشار کم درآمد هستند و باید حتما سرمایه گذار کنار آن‌ها قرار گیرد؛ اما سرمایه گذاران هم باید تشویق به سرمایه گذاری شوند. گاهی ۱۷ ماه زمان می‌برد تا فرآیند اداری صدور پروانه ساخت برای برخی سرمایه گذاران انجام شود.

به گفته او، برای ترغیب سرمایه گذاران، شهرداری‌ها باید صدور آن را تسهیل کنند؛ همچنین پروانه باید رایگان صادر شود تا تشویق سرمایه گذار صورت گیرد، زیرا طبق قانون حمایت از احیا و بازسازی بافت‌ها فرسوده، دیده شده که شهرداری‌ها باید حداقل ۵۰ درصد تخفیف دهند و تا ۱۰۰ درصد هم امکانش وجود دارد.

معاون وزیر راه گفت: تسهیلگران و توسعه گران برای جلب اعتماد و تشویق مردم می‌توانند در سایت شرکت بازآفرینی ثبت نام و مجوز فعالیت دریافت کنند؛ این مجوزها الکترونیکی است.

آقای روانشادنیا کارشناس حوزه مسکن نیز گفت: در برنامه ششم توسعه گفته شده که هر سال باید ۱۰ درصد از بافت‌های فرسوده نوسازی شوند؛ اما مداخله در این بافت‌ها جمله‌های حقوقی، فنی و اقتصادی خاص و پیچیده‌ای دارد. برخی از پلاک‌ها مشکلات سندی دارند، برخی کاملا رها شده‌اند و در کنار این مشکلات، دیوان سالاری طولانی مدتی در حوزه صدور مجوز‌های ساخت و ساز وجود دارد.

او می‌گوید، یکی از دلایل اصلی عدم استقبال از طرح‌های مختلف بازآفرینی شهری، عدم اجرای صحیح زمان بندی بازسازی و جلب نشدن اعتماد مردم است. مشکل دیگر در نظر نگرفتن اماکن تفریحی و فرهنگی و خدماتی پس از نوسازی‌هاست که تمایل مردم را کاهش می‌دهد و اگر یک محله را به صورت خوب و با در نظر گرفتن تمام جوانب توسعه دهیم، اعتماد و تمایل مردم افزایش می‌یابد.

سند ملی بازآفرینی شهری در سال ۱۳۸۳ با هدف نوسازی بافت فرسوده به تصویب رسیده است.