تالاب صالحیه به عنوان تنها تالاب مرکز کشور در جنوب غرب استان البرز واقع شده است، این تالاب زیبا در صورت آبگیری کامل در حدود ۱۶ هزار هکتار پهنه آبی زیبا را به خود و محیط اطراف می‌دهد که در سال‌های نچندان دور ضمن ایجاد یک جاذبه بکر برای علاقه‌مندان به طبیعت میزبان بیش از ۱۲۰ گونه پرنده از سراسر جهان بوده است، اما حالا نفس‌های این تالاب به شماره افتاده است.

تالاب صالحیه از شمال به فرودگاه آزادی شهرستان نظرآباد و روستای صالحیه، از شرق به روستای شیخ حسن، از جنوب به قشلاق دایلر در استان البرز و از غرب به زمین‌های روستای شهرآباد در استان قزوین متصل می‌شود.

تالاب صالحیه در فصل گرم سال به علت بارش کم و همچنین نیاز کشاورزان منطقه به آب از حقابه طبیعی خود محروم می‌شود که این امر منجر به کم‌آبی و در حال خشک شدن آن شده است، میزان بارندگی سالانه در تالاب صالحیه به ۲۲۰ میلی متر می‌رسد که جوابگوی نیاز آن نیست، البته خروج آب از زهکش نیز نقش مهمی در خشک شدن این تالاب ایفا می‌کند.

تالاب صالحیه با داشتن وسعت قابل توجه محل زندگی گیاهان و جانوران بسیاری بود، اما طی سال‌های گذشته به سمت خشک شدن رفته است

آب مورد نیاز تالاب را رودخانه‌های زیاران در طالقان، کردان در غرب صالحیه، ابهررود و خر رود از سمت زنجان تأمین می‌کنند، البته اگر این منابع آبی به سمت این تالاب سرازیر شوند.

تالاب‌ها اگرچه به دلیل وجود خاک مناسب و آب، اکوسیستم خوبی از نظر زیست محیطی به شمار می‌روند و گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری در آن‌ها زندگی می‌کنند، اما خشک شدن آن‌ها یک تهدید بزرگ یعنی تشکیل کانون‌های تولید ریزگرد را ایجاد می‌کند، تالاب صالحیه نیز با داشتن وسعت قابل توجه محل زندگی گیاهان و جانوران بسیاری بود، اما طی سال‌های گذشته به سمت خشک شدن رفته است. سال ۹۷ سعی شد تا این تالاب احیا شود و در همین راستا مازاد آب رودخانه‌های کردان و زیاران راهی این تالاب شد، اما این اقدام نیز مثمر ثمر نبود و روند خشک‌شدن تداوم یافت.

جان حیات وحش در خطر است

اگرچه تا پیش از این صدای طبیعت اینجا شنیده می‌شد، اما از زمانی که این تالاب خشک شده منطقه بیشتر شبیه شوره‌زار شده است.

آقای فلاح یکی از محیط‌بان فعال در نظرآباد  می‌گوید: در این تالاب انواع اردک، درنای خاکستری، حواصیل، غاز، مرغابی و پرنده‌های مهاجر از جمله فلامینگو، لک لک سیاه و پلیکان زندگی می‌کنند که تغییر اقلیمی باعث از بین رفتن برخی از آن‌ها شده است.

او گفت: تأمین نشدن حقابه و همچنین کاهش بارش‌های فصلی حالا جان این پرنده‌ها را نشانه رفته است.

خطر ریزگرد‌ها در کمین است

رئیس حفاظت محیط زیست نظرآبادگفت: با دو فاجعه بزرگ زیست محیطی مواجه می‌شویم اول بحث زاد و ولد پرندگان که در فصل فروردین و اردیبهشت انجام می شود و عدم تحقق حقابه ضربه شدیدی به پرندگان وارد می‌کند و از طرفی تالاب مرکز ایجاد ریزگرد است و خشک شدن آن تبعات بدی را برای شهرستان و حتی استان در بر خواهد داشت.

با مرگ تدریجی تالاب صالحیه باید منتظر این باشیم تا هسته اصلی تشکیل ریزگرد‌ها دوباره در اینجا شکل بگیرد و سلامت البرزنشینان و البته پایتخت‌نشینان را تهدید کند.

استان قزوین همکاری کند

 رئیس امور آب نظرآباد دگفت: همت مسئولان استان را می‌طلبد تا پیگیری‌های لازم در خصوص تخصیص حقابه طبیعی تالاب صالحیه از استان قزوین را به عمل بیاورند.

آقای بشیرزاده گفت: به همین منظور اقدامات خوبی انجام شده است و سعی کردیم حقابه تالاب از استان را تأمین کنیم، اما این امر کفایت نمی‌کند و قزوین نیز باید حقابه مورد نظر را تأمین کند.

دستور ویژه رئیس جمهور برای احیای تالاب صالحیه

مدیرکل حفاظت از محیط زیست البرز گفت رئیس جمهور در نوزدهمین سفر استانی خود در البرز دستور ویژه‌ای برای احیای این تالاب صادر کرد تا با بررسی کارشناسی راه‌حل‌های مناسبی را برای این معضل پیدا شود.

بر اساس دستور حجت‌الاسلام رئیسی قرار شد که کارگروهی تخصصی در این باره شکل گیرد و راهکار‌های مناسب برای نجات تالاب صالحیه تهیه و ارائه شود

او گفت: احیای تالاب صالحیه   از نظر زیست محیطی بسیار ارزش بالایی دارد، به همین منظور استاندار البرز و امام جمعه کرج از رئیس جمهور درخواست کمک کردند و بر اساس دستور حجت‌الاسلام رئیسی قرار شد که کارگروهی تخصصی در این باره شکل گیرد و راهکار‌های مناسب برای نجات تالاب صالحیه تهیه و ارائه شود. 

مسئولان این بار وفای به عهد کنند

بر اساس نظر کارشناسان محیط زیست قرارگیری در محدوده کانون‌های انتشار گرد و غبار، کنترل و مهار سیلاب، جاذبه گردشگری و کمک به تغذیه آب‌های زیرزمینی از دیگر کارکرد‌های مهم تالاب صالحیه است که در صورت خشک شدن آن باید در انتظار چالش‌های زیست محیطی زیادی باشیم.

منبع:  مهر