هفته پیش بود که روزنامه «وال استریت ژورنال» در گزارشی تایید کرد روابط میان سران سعودی و آمریکا از تیرگی به مرحله فروپاشی نزدیک شده و ارتباط «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان و «جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا به بدترین حالت ممکن رسیده است.
به نوشته این روزنامه، «محمد بن سلمان» در خلال سفر «جک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا به ریاض در سپتامبر ۲۰۲۱ به او گفته بود که دیگر نمیخواهد در مورد افزایش تولید نفت گفتگو کند.
یک مقام ارشد آمریکایی به وال استریت ژورنال گفته است که کاخ سفید درخواستهای خود از سعودیها برای افزایش عرضه نفت خام به بازار را متوقف کرده و به جای آن از سعودیها فقط خواسته تا کاری انجام ندهند که به ضرر تلاشهای غرب در اوکراین باشد.
بر اساس گزارش والاستریت ژورنال، بایدن با مخالفت شدیدی از سوی قانونگذاران جمهوریخواه و دموکرات برای نزدیک شدن به عربستان سعودی مواجه است به خصوص پس از آنکه، ولی عهد سعودی تمایل اندکی از خود برای عقب نشینی از همپیمانی سودمند با مسکو برای سیطره بر سطح تولید نفت پیدا کرده است.
همزمان به نوشته رسانههای آمریکایی، سران کمیتههای امور خارجی و اطلاعاتی مجلس نمایندگان آمریکا به همراه ۲۰ قانونگذار دموکرات دیگر قصد دارند جو بایدن رئیسجمهور آمریکا را برای اتخاذ مواضع سختتر علیه عربستان سعودی در خصوص لزوم همکاری با آمریکا در ارتباط با جنگ اوکراین و نقض حقوق بشر توسط ریاض، تحت فشار قرار دهند.
از سویی دیگر اوراسیا دیلی در مقالهای به بررسی عواقب فروش نفت عربستان به یوآن و احتمال فروش آن به ارزهای ملی دیگر پرداخت. در این مقاله آمده است: کارشناسان موسسه گیت استون معتقدند اگر عربستان سعودی قیمت گذاری نفت را به دلار آمریکا متوقف کند، کشورهای دیگر ممکن است از چین در خرید نفت از سعودیها با ارز ملی خود پیروی کنند و به نقش دلار آمریکا به عنوان یک ارز بین المللی و جایگاه آن به عنوان ارز ذخیره آسیب برساند. به گفته آنها، این یک تهدید برای کل اقتصاد و نظام سیاسی آمریکا خواهد بود.
چین که به دنبال تضعیف سلطه جهانی دلار است، اگر سعودیها نفت خود را با پول ملی خود به کشورهای دیگر بفروشند، میتواند موفقیت بیشتری کسب کند.
به گفته تحلیلگران موسسه گیت استون، این واقعیت که عربستان سعودی به طور جدی در حال بررسی تعیین قیمت نفت به یوآن است، نشان میدهد که سیاستهای جو بایدن در خاورمیانه، راه را برای کشورهای منطقه برای شرط بندی روی چین، به عنوان یک قدرت جهانی نوظهور باز کرده است.
«ژانگ یوجوی» در گزارشی با اشاره به تحولات اخیر درخصوص رایزنی ریاض و پکن برای معامله به یوآن چین اعلام کرد در صورتی که این اقدام به مرحله اجرایی شدن برسد نقطهای برای آغاز سقوط دلار خواهد بود. مجله Huánqi Shibao به نقل از رئیس دانشکده مالی و تجارت بینالملل دانشگاه شانگهای را نوشت: آرامکوی عربستان بخشی از معاملات مالی خود را به یوآن به جای دلار انجام خواهد داد که این یک انفجار واقعی برای بازار نفت خواهد بود که پیامدهای فاجعه باری برای سیستم مالی مدرن دارد.
همانطور که در این گزارش آمده است: «آرامکو عربستان، یک شرکت با درآمد بیش از ۳۵۰ میلیارد دلار است، اگر عربستان سعودی از یوآن به جای دلار برای تجارت با چین استفاده کند تاثیر زیادی برای بازار جهانی تجارت انرژی خواهد گذاشت. با توجه به اینکه طبق برخی مطالعات، چرخه ارز بین المللی غالب بر جهان معمولاً حدود ۱۰۰ سال است.
شبکه المیادین به بررسی اختلافات میان عربستان و آمریکا پرداخته و در این خصوص گفت: روشن است که اختلافات سیاسی بین دو طرف، با آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین، تشدید شد. یک مقام بلندپایه آمریکایی در گفتگو با وال استریت ژورنال تاکید کرد، کاخ سفید دیگر از سعودیها نمیخواهد که نفت بیشتری صادر کنند و فقط از آنها میخواهد که مانع تلاشهای غرب در اوکراین نشوند.
در همین راستا قتیبه الصالح تحلیلگر امور عربی شبکه المیادین در این باره گفت: با اینکه میتوان گفت روابط سعودی و آمریکا، سرد، تیره و ضعیف شده است، اما به دلایل مختلف، فروپاشی این روابط بعید است. دولت بایدن به این نتیجه رسیده است که هر نوع سخن گفتن بیشتر با محمد بن سلمان و ریاض، درباره افزایش تولید نفت، فایدهای نخواهد داشت.
قاسم عزالدین تحلیلگر سیاسی المیادین نیز در این باره گفت: دلایل اصلی بروز این شرایط، اعتراض بایدن به جنگ در یمن و موضوع حقوق بشر نیست. صرفنظر از تحلیلهای مطبوعاتی، بایدن گزارش اطلاعاتی مربوط به قتل خاشقجی را بر خلاف وعده انتخاباتی اش، منتشر نکرد و برای مجازات محمد بن سلمان اقدامی نکرد و حتی او را زیر فشار شدید هم قرار نداد؛ بنابراین موضع گیری بایدن درباره حمایت از حقوق بشر، ادعایی بیش نیست. درباره یمن هم در واقع این آمریکاست که همچنان هدایت عملیات نظامی و محاصره یمن را برعهده دارد و کمکهای اطلاعاتی و لجستیکی در اختیار سعودیها قرار میدهد. اگر آمریکا بخواهد میتواند رفتار هر یک از متحدان خودش را با اعمال فشار بر آنها تغییر دهد. به نظر من، علت اصلی تیرگی روابط بایدن و محمد بن سلمان، ترامپ است.
نزار عبود خبرنگار شبکه الجزیره در نیویورک، درباره امکان اعمال تحریمهایی از طرف آمریکا علیه عربستان تایید کرد که تردیدی نیست که آمریکا امروز با کشورها بر این اساس برخورد میکند که «هر کسی با آن نباشد، دشمن واشنگتن است». عبور محمد بن سلمان از خط قرمزهای آمریکا محدود به چند ماه اخیر نیست و بن سلمان در ماه ۲۰۱۹ سفری به چین داشت و قراردادهایی به ارزش ۶۵ میلیارد دلار با پکن امضا کرد. این در حالی است که واشنگتن به هیچ یک از متحدان اروپایی اش اجازه نمیدهد، از خط قرمزهای آن عبور کنند.
تهیه و تنظیم: مینا عظیمی
شاید باید منتظر کودتا و یا هر اقدام براندازانه علیه بن سلمان باشیم