سال ۸۴ و در مدیریت شهری سابق اصفهان، سوم اردیبهشت مصادف با زادروز شیخ بهایی به عنوان روز اصفهان در نظر گرفته شده بود و در طول یک هفته برنامه‌های ویژه‌ای با محوریت سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان برگزار می‌شد.

این تاریخ همواره محل مناقشه بین انجمن دوستداران اصفهان و برخی استادان تاریخ با مدیریت شهری بود، مخالفان بر این باور بوده و هستند که بنابر شواهد تاریخی و نماد‌های موجود در میدان امام (ره)، "قوس" به عنوان نماد اصفهان شناخته شده و بر این اساس باید اول آذر به نام روز اصفهان گرامی داشته و هفته نکوداشت اصفهان در ماه آذر برگزار شود.

در نهایت با مصوبه شورای قبلی شهر اصفهان اول آذر به عنوان روز اصفهان انتخاب شد و هفته نخست اردیبهشت ماه هفته فرهنگی اصفهان نام گرفت. برنامه‌هایی که پیش از این با سالگرد میلاد شیخ بهایی آغاز می‌شد و امسال به دلیل تقارن با ایام شهادت امیرمومنان حضرت علی علیه السلام و شب‌های قدر به ایام عیدفطر موکول شد.

هفته فرهنگی اصفهان رخدادی که باید به آیین ملی و بین المللی تبدیل شود

علی قاسم زاده شهردار اصفهان در گفتگو با خبرنگار ما گفت: گفت: اردیبهشت یکی از بهترین ماه‌ها برای سفر به اصفهان است، چون طبیعت اصفهان در این ایام به شدت زیبا و چشم نواز می‌شود و قرارگرفتن هفته فرهنگی اصفهان در این ماه فرصتی است که بتوان برای جذب گردشگران داخلی و خارجی دقیق‌تر برنامه ریزی کرد و با معرفی دقیق این آیین بتوان سفر گردشگران را به یک هفته افزایش داد.

به گفته او هر دو برنامه گرامیداشت روز اصفهان و نکوداشت هفته فرهنگی اصفهان مصوبه شورای اسلامی شهر است و برنامه‌های ویژه‌ای برای این دو مناسبت در نظر گرفته شده است.

امسال برخی از برنامه‌های مهم هفته نکوداشت اصفهان در چند شبکه ملی پخش می‌شود و مردم بیشتر با مفاخر و رویداد‌های فرهنگی و تاریخی اصفهان آشنا می‌شوند و این امر به گفته شهردار اصفهان بسیار مهم است، چون در گام اول، این مردم هستند که به یک رویداد هویت ملی می‌دهند و از ان استقبال می‌کنند.

قاسم زاده می‌گوید: درنظر داریم به این رویداد فرهنگی هویت ملی و بین المللی بدهیم و در تلاش هستیم تا هفته فرهنگی اصفهان در تقویم رخداد‌های ملی کشور ثبت شود، سال‌های پیش این درخواست را مطرح کردیم که به سرانجام نرسید، اما امسال باز هم پیگیر این موضوع هستیم.

او این را هم گفت که با رخت بر بستن کرونا شاهد ورود گردشگران خارجی هم به اصفهان هستیم و این روند رو به افزایش است به طوری که همه هتل‌های اصفهان رزرو شده است.

شهردار اصفهان می‌گوید: تلاش می‌کنیم بتوانیم با اجرای هرچه بهتر رویداد‌های مهم و فرهنگی نظیر هفته نکوداشت اصفهان، از مسیر فرهنگی، اصفهان را بهتر به جهانیان معرفی کنیم.

در استقبال از برنامه‌های هفته نکوداشت اصفهان، پوستر هفته فرهنگی اصفهان نقاشی واقعگرایی از نمای مدرسه علیمه امام صادق علیه السلام به عنوان پوستر هفته فرهنگی اصفهان رونمایی شد.

عید فطر آغاز هفته نکوداشت اصفهان

علی صالحی، سخنگوی شورای اسلامی شهر اصفهان گفت: با توجه به همزمانی هفته اصفهان با لیالی قدر امسال، مقرر شد رویداد‌های این هفته از سیزدهم تا نوزدهم اردیبهشت برگزار شود.

به گفته او، برای گرامیداشت این هفته، فرهنگی، اجتماعی ورزشی شهرداری، بسته جذاب و متنوعی از رویداد‌ها را تهیه کرده است. در این ایام، مجموعه‌های تاریخی به صورت رایگان یا تخفیف‌دار در اختیار مردم قرار می‌گیرد که امیدواریم این اقدام، در معرفی مفاخر ارزشمند و هویت تاریخی اصفهان مؤثر واقع شود.

معرفی مشاهیر و مفاخر اصفهان مهم‌ترین محور برنامه‌های هفته فرهنگی

به گفته شهردار اصفهان محور اصلی برنامه‌های هفته نکوداشت اصفهان، بزرگداشت و معرفی مشاهیر و مفاخر اصفهان است.

قاسم زاده می‌گوید: هر روز هفته فرهنگی اصفهان به نام یکی از مفاخر نامگذاری و بر این اساس رویداد‌های مختلف برنامه‌ریزی و برای هر یک از مشاهیر برنامه‌های ویژه‌ای در خیابان‌هایی که به نام آن‌ها نامگذاری شده در نظر گرفته شده است.

افتتاحیه رویداد هفته فرهنگی ساعت ۲۰ روز ۱۲ اردیبهشت در خیابان چهارباغ مقابل مجسمه شیخ‌بهایی برگزار شد.

تشریح برنامه‌های هفته فرهنگی اصفهان

مجتبی شاهمرادی معاون فرهنگی شهردار اصفهان گفت: ما نام بسیاری از خیابان‌ها را می‌دانیم، ولی مفاخری را که نامشان بر خیابان‌ها گذاشته شده نمی‌شناسیم، برای پاسخ به این دغدغه، رویداد نام‌ها و یاد‌ها را در مناطق پانزده‌گانه شهرداری طراحی کردیم که با استفاده از فضاسازی شهری، شهروندان با مفاخر شهر خود بیشتر آشنا شوند.

روز‌های سیزدهم تا نوزدهم اردیبهشت به ترتیب به نام شیخ‌بهایی، آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی، شهید سردار حسین خرازی، استاد صغیر اصفهانی، استاد حاج مصورالملکی، بانو علویه همایونی و علامه جلال‌الدین همایی نامگذاری شده است.

او گفت: بر اساس تقویم هفته فرهنگی اصفهان، آیین گرامیداشت زاینده‌رود، روز سیزدهم اردیبهشت با محوریت مدیریت سنتی زاینده‌رود و به نگاه به ضورت احیای زاینده‌رود طراحی شده و در همین روز کارگاه بزرگ فرهنگی از پل خواجو تا پل چوبی با حضور هنرمندان برای خلق آثار مختلف با موضوع زاینده‌رود برگزار می‌شود.

در ادامه برنامه‌هایی نظیر برگزاری کارگاه موسیقی ایرانی، برنامه‌های فرهنگی و نجوم، جشن سالمندان، نشست‌های فرهنگی و شب شعر در اماکنی همچون تخت فولاد، خانه مشروطه، موزه عصارخانه شاهی و ... برگزار می‌شود.

برنامه‌های بین المللی و رونمایی از دو سقاخانه مرمت شده

معاون فرهنگی شهردار اصفهان گفت: شنبه هفدهم اردیبهشت همایشی بین‌المللی در تالار صائب دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، آیین پایانی و معرفی برگزیدگان جشنواره بین‌المللی نقاشی کودک و نوجوان اصفهان و همایش بین‌المللی میرداماد با سخنرانی غلامحسین ابراهیمی دینانی، آیت الله دکتر سیدمصطفی محقق داماد، حامد ناجی، مهدی امام جمعه برگزار می‌شود.

آئین رونمایی از دو سقاخانه مرمت شده شامل سقاخانه بازار و سقاخانه چهارراه نقاشی از دیگر برنامه‌های هفدهم اردیبهشت است.
دوشنبه نوزدهم اردیبهشت نمایشگاه عکس «اصفهان و کودکان لهستانی» همراه با سخنرانی وزیر امور خارجه لهستان برگزار می‌شود. ۸۰ سال پیش به دنبال وقوع جنگ جهانی، اصفهان میزبان پناهجویان و به ویژه کودکان لهستانی بوده و به همین دلیل این ویژه برنامه تدارک دیده شد.

برنامه‌های هفته فرهنگی اصفهان در شهر‌های خواهر خوانده

شهردار اصفهان گفت: متاسفانه در دو سه سال اخیر به دلیل شیوع کرونا نتوانستیم از خواهرخوانده‌های اصفهان برای این برنامه بزرگ فرهنگی دعوت کنیم و امسال هم به دلیل مشخص نبودن شرایط این اتفاق رخ نداد، چون برای حضور شهرداران خواهرخوانده‌ها از سه ماه قبل باید مکاتبه و دعوتنامه فرستاده شود.

به گفته قاسم زاده در هفته فرهنگی اصفهان، هدایایی برای خواهرخوانده‌ها پیش بینی شده و در این زمینه ویژه برنامه‌ای در شهر پرتو پرتغال خواهیم داشت، البته اکنون در پاویون شهر کوالالامپور نیز، شهرداری اصفهان نمایشگاهی برگزار کرده است.

مستندات تاریخی شهر اصفهان در نام گذاری رویداد‌ها خدشه دار نشود

مهدی نجار اعرابی مولف کتاب تاریخی نسخهٔ ارم و پژوهشگر، مدرس و محقق تاریخ اصفهان در گفتگو با خبرنگار ما گفت: در میان ملل متمدن قدیم از جمله یونان مرسوم بوده که برای شهر‌های مشهور تاریخی خود طالع و زایچه‌ای در نظر می‌گرفته اند و تصویر فلکی آن را بر فراز ابنیهٔ مهم و سردر‌های باعظمت خود نقش می‌کرده اند. طالع شهر کهن سال اصفهان نیز برج قوس است.
بر اساس مستندات تاریخی و قصیدهٔ معروف کمال الدین اسماعیل در مدح ورود اتابک سعد بن زنگی (از اتابکان مشهور فارس) به اصفهان، مشخص می‌شود که برج قوس طالع اصلی شهر اصفهان بوده و البته هست. نجار اعرابی می‌گوید: در گذشته این نماد در سر در بناهایی، چون قلعه طبرک و مسجد آقاسی وجود داشته که متاسفانه از بین رفته است. تنها در دو لچکی فوقانی سردر بازار قیصریه واقع در قسمت شمالی میدان نقش جهان، این نقش باقی مانده است. ناگفته نماند که حمدالله مستوفی در کتاب نزهه القلوب می‌نویسد: (رکن‌الدوله حسن بویه اصفهان را بارو کشید دور بارو ۲۱ هزار گام باشد و طالع امارتش برج قوس است.)
به گفته این پژوهشگر، اگر بخواهیم هفته نکوداشتی برای اصفهان در نظر بگیریم که توأم با مستندات و ایضا مستدلات تاریخی باشد، باید ماه آذر را به عنوان گزینه‌ای دقیق و حساب شده بپذیریم و برگزاری برنامه‌هایی نظیر هفته نکوداشت اصفهان در ماه اردیبهشت، باید با عناوین دیگری مانند "هفته طبیعت اصفهان" برگزار شود. چرا که نمی‌توان نسبت به طالع و هویت شهر اصفهان که ریشه‌های عمیق تاریخی دارد، سلیقه‌ای رفتار نمود.
او در پایان متذکر شد که برخی معتقدند سوم اردیبهشت ماه مصادف است با ولادت شیخ بهایی که اصلا صحیح نیست. حتی وفاتش نیز در این ماه اتفاق نیفتاده است.
بر مبنای مستندات حسین مسجدی استاد دانشگاه و اصفهان پژوه نیز در گفتگو با خبرنگار ما گفت:در حقیقت هفته نکوداشت اصفهان باید در اذرماه برگزار شود، اما حدود ۱۵ سال پیش شهرداری و برخی از تصمیم مسئولان اصفهان تصمیم گرفتند برای بزرگداشت اصفهان تعدادی از میهمانان خارجی مانند خواهرخوانده‌های اصفهان را به این رویداد دعوت کنند و، چون اذر ماه از نظر آب و هوا سرد و خشک است تصمیم گرفته شد که در ماه خوش اب و هوا که اصفهان طبیعت زیبایی دارد این رویداد را برگزار کنند.
به گفته او، مبنای اصلی برگزاری این رویداد در ماه اردیبهشت، مناظر طبیعی، سبزینه زیبای و اب و هوای شهر است نه مستندات تاریخی که البته مسئولان برای اینکه به این امر قدری وجهه تاریخی بدهند سالگر شیخ بهایی را که بنا بر قولی در اردیبهشت ماه است را بهانه برگزاری این رویداد قرار دادند.

ظرفیت بالای شهر اصفهان در زمینه‌های مختلفی تاریخی، فرهنگی، مشاهیر و مفاخر به حدی گسترده است که هرقدر برنامه و آیین مختلف برای معرفی و گرامیداشت آن برگزار شود کم است و هنوز برای معرفی نصف جهان به مردم ایران و جهان راه درازی در پیش داریم، شاید گام اول یک صدا شدن در تعیین زمانی برای نکوداشت اصفهان باشد، اما از آن مهمتر هم صدایی برای جذب بیشتر و بیشتر گردشگران به نصف جهان است و روز و هفته اصفهان می‌تواند بهانه خوبی برای این هدف باشد.

گزارش از سولماز محمدی