یک مطالعه جدید بر روی یک متن چینی باستان نشان میدهد که اولین مورد مستند شفق قطبی، به اوایل قرن دهم قبل از میلاد برمی گردد. شفقهای قطبی نورهای زودگذر، اما با رنگهای درخشانی هستند که گاهی آسمان شب را روشن میکند.
متن تازه کشف شده، نوری متشکل از پنج رنگ را توصیف میکند که در قسمت شمالی آسمان شب مشاهده میشود. این متن به اواخر سلطنت شاه ژائو، چهارمین پادشاه سلسله ژو چین مربوط میشود. تاریخ دقیق سلطنت ژائو مشخص نیست، اما به احتمال زیاد مشاهده این نورهای رنگی در سال ۹۷۷ قبل از میلاد اتفاق افتاده است.
در این مطالعه گفته میشود که عبارت «نور پنج رنگ» احتمالا به یک طوفان ژئومغناطیسی اشاره دارد. به گفته ناسا، طوفانهای ژئومغناطیسی زمانی اتفاق میافتند که شرارههای خورشیدی در فضا پراکنده میشوند.
مگنتوسفر زمین معمولاً سیاره ما را در برابر ذرات باردار پرانرژی خورشید محافظت میکند، اما گاهی اوقات این ذرات از این لایه عبور کرده و باعث اختلالات مغناطیسی میشوند که به عنوان طوفانهای ژئومغناطیسی شناخته میشوند. ناسا گزارش داد که چنین طوفانهایی میتوانند نورهای زیبایی تولید کنند. اکسیژن به رنگ سبز و قرمز میدرخشد و نیتروژن هم به رنگ آبی و بنفش دیده میشود.
امروزه، شفقها در قطب شمال و جنوب رخ میدهند اما در اواسط قرن دهم قبل از میلاد، قطب مغناطیسی شمالی زمین به سمت قارههای اوراسیا و حدود ۱۵ درجه نزدیکتر از امروز، به مرکز چین متمایل شد. به همین دلیل این امکان وجود دارد که مردم باستان در مرکز چین نور حاصل طوفانهای ژئومغناطیسی را دیده باشند.
پیش از این، قدیمیترین سابقه از مشاهده شفقهای قطبی به سال ۶۷۹ قبل از میلاد باز میگشت که توسط ستارهشناسان آشوری بر روی لوحهای خط میخی حک شده بود. مستندسازی شفقهای قطبی ارزشمند است، زیرا میتواند به دانشمندان در مدل سازی الگوهای بلندمدت آب و هوای فضا و فعالیت خورشیدی کمک کند.
بیشتر بخوانید