ترکیه مدتهاست که سد سازی بر رود های دجله و فرات را آغاز کرده است این رود ها علاوه بر تامین بخشی از منابع آبی کشور ما، منابع آبی کشورهای عراق و سوریه را نیز تامین میکنند؛ سدسازی در این کشور برای تامین انرژی برق آبی نیز صورت میگیرد، همچنین این کشور پروژههای ابر آبی دیگری را در دستور کار دارد، چنانچه این طرح ها متوقف نشود، میتواند بروز ریزگردها در ایران، سوریه و عراق را تشدید کند.
یک کارشناس محیط زیست در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: منابع آبی عظیمی توسط رودهای دجله و فرات به کشورهای عراق، سوریه و بخشی از حوضه آبریز رودخانههای ایران منتقل میشود که ترکیه از طریق احداث سدهای مختلف در این ابرپروژه ها، مانع از ورود این منابع آبی و تامین حق آبه حوضههای پایین دست میشود.
اسماعیلی گفت: این کشور در نظر دارد در راستای تامین امنیت انرژی خود، بخش قابل توجهی از برق مورد نیازش را توسط نیروگاههای برق آبی تولید کند، چیزی بالغ بر ۵۵ میلیارد کیلو وات ساعت برق در طول یکسال.
ترکیه در حال حاضر برای تامین انرژی خود به کشورهای دیگر از جمله ایران و عراق وابسته است و به همین دلیل قصد کسب استقلال در مسیر تامین انرژی را دارد، همچنین از منظر کشاورزی نیز این کشور قصد دارد تا ضمن تامین امنیت غذایی خود، بعنوان یک بازیگر مطرح در عرصه تولید محصولات غذایی در سطح جهانی نقش آفرینی کند.
این کارشناس محیط زیست گفت: اما درباره ریزگردها که کانونهای داخلی و خارجی دارد میتوان گفت منابع داخلی آن شامل تالابها و دریاچههایی است که خشک شده اند، نظیر تالاب هور العظیم و کانونهای کمتر مورد توجه قرار گرفته مانند دریاچه حوض السلطان و دریاچه نمک قم در جنوب استان تهران نواحی هستند که به عنوان کانون ریزگرد در کشور ما شناخته شده اند.
نتایج اکثر پژوهشها نشان داده است، گرد و خاک موجود در هواى کشور به خصوص در غرب و جنوبغربى و شمالغرب یا از صحراى شمال و شمال شرق آفریقا و یا از کشورهاى عربستان و عراق و سوریه توسط جریانات جوى منتقل شده و پایدارى وضعیت جوى و افت سرعت باد در مرکز و غرب کشور عامل ثابت ماندن آنها به مدت چند روز در مجاورت سطح زمین و ایجاد وضعیت بحرانى آلودگى هواست. البته سدسازیهای ترکیه مطمئناً در تشدید بروز ریزگردها بی تاثیر نبوده است.
پیش از این وزیر امور خارجه نیز سدسازی های ترکیه را غیراصولی دانسته و گفته بود اقدامات ترکیه در حوزه سدسازی و تأثیرهای منفی آن بر محیط زیست، برای ایران قابل قبول نیست.