تاثیر بارندگی‌های بهاره بر ذخیره بزرگ‌ترین سد خراسان رضوی
بارش‌های اردیبهشت شاید این تصور را برای برخی از مردم به وجود بیاورد که ذخیره آبی مناسبی در سد دوستی داشته باشیم.
مدیر عامل آب منطقه‌ای خراسان رضوی گفت: هم اکنون ذخیره سد دوستی ۳۲۴ میلیون متر مکعب است و سال قبل حدود ۴۱ درصد مخزن سد دوستی پر بوده، اما امسال ۲۷ درصد مخزن سد دوستی پر است. وی درباره این که آیا سهم آب ترکمنستان از سد دوستی خریداری شده است پاسخ منفی داد.
فرماندار سرخس گفت: بارندگی‌های بهاری تاثیر چندانی در حوضه آبریز سد دوستی و ذخیره موجود آب سد دوستی نداشته است.
امسال هر چند بارش‌های بهاری نسبتا خوبی داشتیم، اما در استان خراسان رضوی که در تنش آبی به سر می‌برد و از جمله در حوضه آبریز بزرگ‌ترین سد استان یعنی «سد دوستی» آورده قابل ملاحظه‌ای نداشته است.
از سوی دیگر در انجام وظیفه اطلاع رسانی شاهد بی مهری‌هایی از طرف مسئولان آب منطقه‌ای و از همه بدتر سکوت خبری و جلوگیری از اطلاع رسانی برای سد‌هایی که بخشی از آب آن به خارج از مرز‌ها می‌رود، هستیم. همچنین تعطیلی پروژه‌های شبکه‌های یک و دو که وظیفه دولت است به نگرانی‌های مردم و بهره برداران پایاب سد دوستی افزوده است.
سد دوستی آبی ندارد کلا به خشکی خورده است
حسن نوری زاده گفت: بارندگی‌های بهاری تاثیر چندانی در حوضه آبریز سد دوستی و ذخیره موجود آب این سد نداشته است، اما در سد شوریجه کشاورزان توانسته اند بخشی از آب‌های حاصل از سیلاب‌های بهاری را به اراضی کشاورزی منتقل کنند.
بیشتر بخوانید
نماینده مردم سرخس، فریمان، احمد آباد و رضویه در مجلس به خراسان گفت: واقعیت این است که امسال به علت خشکسالی، در بحث تامین آب کشاورزی مشکل وجود دارد. در دو سال گذشته بالاترین دبی آب و حقابه را کشاورزان گرفتند حتی حقابه کشاورزی سرخس از میزان آب شرب مشهد بیشتر شد حتی در سال ۱۳۹۹ ما مقدار ۱۲۰ میلیون متر مکعب آب سهم کشاورزی داشته ایم و در سال ۱۴۰۰ هم داشتیم، اما به علت خشکسالی این میزان کاهش یافت. آمار دقیقی ندارم، اما ۵۰ میلیون متر مکعب را حتما داشته ایم شاید هم بیشتر، اما امسال به علت کاهش ورودی و بارش ها، هم بحث کشاورزی و هم تامین آب شرب ما را دچار چالش می‌کند.
دکتر «سید احسان قاضی زاده هاشمی» درباره خرید سهم حقابه آب ترکمن‌ها از سد دوستی و مذاکره با افغانستان برای رها سازی آب پشت سد سلما گفت: من می‌دانم مذاکراتی برای خرید حقابه سهم ترکمن‌ها بوده آن را هم در حد مذاکراتش مطلع هستم و دو سه دور مذاکره وجود داشته است، اما راجع به افغانستان با توجه به تحولات سیاسی باید ببینیم حکومت جدید آن جا چه تدبیری اندیشیده، چیزی که من مطلع هستم و شنیدم امسال به علت کاهش بارش‌ها حتی پشت «سد سلما» هم ورودی ویژه‌ای نداشته که بخواهد راجع به آن اقدامی صورت بگیرد و آن جا هم دچار بحران آب هستند، یک سری ذخایر استراتژیک تا حدی برای سد دوستی حفظ می‌شود، اما ان شاءالله که ورودی سد خوب باشد یا ذوب برف داشته باشد و هر آن چه اتفاق بیفتد در ارتفاعات افغانستان اگر ذوب برفی رخ بدهد ریز این اطلاعات را آب منطقه‌ای دارد.
مشکلات حذف ردیف اعتبار اجرای شبکه پایاب سد دوستی و تعطیلی پروژه
رئیس شورای اسلامی شهر سرخس و نماینده شورای شهرستان در استان با انتقاد از حذف ردیف اعتبار شبکه پایاب سد دوستی و تعطیلی این پروژه به خراسان گفت: در اوج ناباوری ردیف تنها پروژه‌ای که می‌توانست به ماندگاری مردم در نقطه صفر مرزی کمک کند، حذف شد.
«غلامرضا لالوی» گفت: پروژه شبکه مهم پایاب سد دوستی که براساس قانون باید همزمان با شروع عملیات اجرایی سد دوستی به منظور استفاده حداکثری از عمر مفید دریاچه عظیم دوستی شروع می‌شد با تاخیر چند ساله در اجرای این شبکه، اکنون پس از کش و قوس‌های دوساله متاسفانه در اراضی حقابه بر کشف رود و هریرود تعطیل شده است.
او گفت: در پایاب سد دوستی بیش از ۱۵هزار هکتار زمین کشاورزی آبرفتی و بهره بردارانی که سابقه‌ای بیش از چندین قرن در استفاده از آب این دو رودخانه داشتند، وجود دارد، ولی متاسفانه به حقوق مردمان پایین دست سد دوستی براساس قانون توزیع عادلانه آب در حوزه شرب و کشاورزی توجه نشده است.
عضو شورای اسلامی شهرستان سرخس همچنین از روند پروژه آب شرب شهر سرخس ازمحل «سد دوستی» گلایه کرد و گفت: جا داشت وزارت نیرو و مدیریت منابع آب همچنان که خود را مکلف به تامین آب کلان شهر‌ها می‌دانند درخصوص حقوق شهرستان‌ها نیز احساس وظیفه کنند چرا که بی توجهی به شهرستان‌ها به خصوص شهر‌های مرزی علاوه بر تحمیل هزینه مالی زیاد به حاشیه نشینی کلان شهر‌ها موجب خالی شدن مرز‌ها نیز می‌شود.
او گفت: در حوزه سد سازی همزمان با شروع عملیات اجرایی سد‌ها باید عملیات اجرایی شبکه‌های انتقال آب در حوزه شرب و کشاورزی شروع شود تا در اولین آبگیری سد امکان استفاده درست و علمی از ذخیره آبی به راحتی میسر باشد که درخصوص سد دوستی تنها پروژه انتقال آب شرب کلان شهر مشهد در ابتدای آبگیری به بهره برداری رسیده، ولی پروژه آب شرب سرخس و حوزه کشاورزی شهرستان مرزی سرخس هنوز هم بعد از گذشت ۱۵ سال نتوانسته است ساکنان پایین دست سد دوستی در سرخس و حقابه بران را از نعمت آب شرب برخوردار کند و تنها به صورت محدود در حوزه کشاورزی در قالب کانال‌های انتقال آب به صورت سنتی و قرون وسطایی برخورداری حداقلی را برای کشاورزان داشته است.
