انحصار دولت در حوزه خودرو باید شکسته شود

در میز اقتصاد امروز، آقایان حسین امیررحیمی سرپرست دفتر شرکت‌ها و آماده سازی بنگاه‌های سازمان خصوصی سازی، جلال رشیدی کوچی عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس و علی علیلو کارشناس حوزه خودرو در رابطه با خصوصی سازی دو شرکت ایران خودرو و سایپا نکاتی را مطرح کردند.

سوال: واگذاری ایران خودرو و سایپا در چه مرحله‌ای است؟

آقای امیررحیمی سرپرست دفتر شرکت‌ها و آماده سازی بنگاه‌های سازمان خصوصی سازی: واگذاری دو شرکت سایپا و ایران خودرو بحثی است که بیش از ۱۰ سال است مطرح می شود؛ ازسال ۸۹ و ۹۰ بخشی از این دو شرکت‌ واگذار شدند بخشی در بورس و بخشی هم واگذاری بلوکی را داشته ایم. اکنون چیزی که در اختیار دولت است حدود ۱۷.۳۱ درصد از سهام شرکت سایپا و ۵.۷۲ درصد از سهام شرکت ایران خودرو است.

سوال: آیا امکان واگذاری با وجود توثیق این دو شرکت وجود دارد؟

آقای امیررحیمی سرپرست دفتر شرکت‌ها و آماده سازی بنگاه‌های سازمان خصوصی سازی: بله، باید دولت فرصتی داشته باشد قطعا امسال برنامه واگذاری این دو شرکت‌ را داریم و این برگشت از توثیق را خواهیم داشت به جای این که سهام در توثیق بانک باشد دارایی دیگر از شرکت‌ها در توثیق باشد که امکان پذیر است تا بتوان دارایی‌های این دو شرکت را واگذار کرد.

توثیق به دو دلیل بوده حالت خوشبینانه توثیق شرکت هم به این دلیل قابلیت نقد شوندگی بالا می‌تواند باشد و بدبینانه به این دلیل بوده که خصوصی سازی عقب بیفتد.

آقای رشیدی کوچی عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس: عزم دولت برای واگذاری جدی است، اما مردم از خصوصی سازی دل خوشی ندارند، مهم این است که هر اقدامی انجام می‌شود باید خروجی آن به نفع مردم باشد. باید انحصار شکسته شود.

سوال: برنامه دولت برای واگذاری این دو شرکت چیست؟

آقای امیررحیمی سرپرست دفتر شرکت‌ها و آماده سازی بنگاه‌های سازمان خصوصی سازی: خصوصی سازی مجری دولت است ولی باید اولویت را به شکلی دسته بندی کند که به نفع مردم باشد.

آقای رشیدی کوچی عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس: خصوصی سازی می‌خواهد انجام شود اما کسانی که مسبب وضعیت فعلی خودرو هستند در صف خرید سهام هستند و خواهند بود. دولت باید در این زمینه در حوزه نظارتی خود کار جدی کند و با کنترل انحصار و افزایش نظارت ایجاد رقابت شود.

بخش خصوصی خودرو که در اختیار مردم قرار داده شده قیمت آن دو یا سه برابر بیشتر از قیمت جهانی است. باید انحصار شکسته و با ایجاد رقابت در جهت کیفیت افزایش حرکت شود.

با بخش خصوصی در مورد شرایط صحبت شد نکته‌ای مهمی که به آن اشاره کردند جای تامل دارد؛ آن‌ها بیان می کردند که آمادگی داریم که بتوانیم خودروی اقتصادی تر وارد کنیم، اما داخل و پشت پرده‌ها به ما اجازه نمی‌دهند این نگاه‌ها سبب شکل گیری چنین شرایطی شده است.

سوال: سهام دولت در این شرکت‌ها چه میزان است؟

آقای امیررحیمی سرپرست دفتر شرکت‌ها و آماده سازی بنگاه‌های سازمان خصوصی سازی: این عدد حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان سهم دولت است و عدد بزرگی نیست و قطعا در بازار سرمایه قابل واگذاری است. نکته‌ای که وجود دارد بحث انحصار است.

سوال: مدیریت این دو شرکت هم واگذار می‌شود؟

آقای امیررحیمی سرپرست دفتر شرکت‌ها و آماده سازی بنگاه‌های سازمان خصوصی سازی: برنامه واگذاری دو ویژگی دارد یک فهرست حداکثری داریم و دیگری شفافیت کامل خواهد داشت. ایده آل این است که مالکیت پاداشی در قالب بهره وری باشد. نکته‌ای که وجود دارد برای ۵ تا ۱۰ درصد امکان قرارداد پیمان بهره وری وجود ندارد.

مورد بعد این که زیر مجموعه این دو شرکت تاکنون پالایش نشده اند، اما این که به این نتیجه برسیم که تمام زیر مجموعه این شرکت‌ها جدا یا حفظ شود در حال بررسی هستیم.

برنامه کلی برای مجموعه این ۱۷۸ شرکت شفافیت است، اما این دو شرکت فرق دارند. اول بنا به دستور رئیس جمهور که باید این دو شرکت واگذار شود مورد بعد خود سازمان صمت دارد اکنون قیمت گذاری انجام می‌دهد.

سوال: این واگذاری چقدر زمان می‌برد؟

آقای امیررحیمی سرپرست دفتر شرکت‌ها و آماده سازی بنگاه‌های سازمان خصوصی سازی: واگذاری اگر بلوکی باشد یک سال و اگر درصدی باشد تا سه ماه آینده امکان پذیر خواهد بود.

سوال:چرا این دو شرکت خصوصی سازی نمی‌شود؟

آقای علیلو کارشناس حوزه خودرو: واگذاری‌هایی که قبلا صورت می‌گرفت اصلا به آن توجه نمی‌شد یکسری قواعد که سنجیده نبود وجود داشت. وقتی واحد‌های مختلفی داریم با وضعیت‌های مختلف سود و زیان نباید برای آن‌ها یکسان تصمیم گرفت باید به مقتضیات آن توجه شود. اهلیت نکته مهمی است اهلیت و قانون باید کنار هم دیده شود اهلیت یعنی صنعت خودرو را کامل بشناسد. این دو شرکت باید از دولتی بودن و انحصار دولت خارج شوند اگر انحصار دولتی به انحصار خصوصی تبدیل شود هم فاجعه است.

آقای رشیدی کوچی عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس: با فروش ۵ و ۱۷ درصد روال مانند سابق است برای این که در صنعت خودرو اتفاق مهمی رقم بخورد باید انحصار شکسته شود.