مطالعه جدیدی که در مجله eLife منتشر شده است، با مقایسه افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ و افراد بدون دیابت، نشان می‌دهد که این بیماری به طور قابل توجهی پیری مغز را تسریع می‌کند.

برای اولین مطالعه، محققان از مجموعه داده‌ای از بیوبانک (Biobank) بریتانیا، به طور خاص داده‌های ساختار مغز و عملکرد ۲۰۰۰۰ فرد ۵۰ تا ۸۰ ساله را استخراج کردند. با استفاده از این داده‌ها و مقایسه نتایج با متاآنالیز تقریباً ۱۰۰ مطالعه دیگر، این تیم توانست بین تغییرات مغزی و شناختی طبیعی مرتبط با سن و تغییرات خاص دیابت نوع ۲ تمایز قائل شود.

آن‌ها دریافتند که تغییرات در عملکرد‌های اجرایی مانند حافظه فعال، یادگیری، تفکر انعطاف پذیر و خودکنترلی، و کاهش سرعت پردازش مغز، برای افراد مبتلا به دیابت و بدون دیابت رایج است. با این حال، گروه مبتلایان به دیابت ۱۳.۱ درصد کاهش بیشتری در عملکرد اجرایی و ۶.۷ درصد کاهش اضافی در سرعت پردازش در مقایسه با افراد همسن بدون دیابت مشاهده کردند.

هنگامی که این تیم از اسکن‌های MRI برای تجزیه و تحلیل ساختار و فعالیت مغز استفاده کردند، همانطور که انتظار می‌رفت متوجه شدند که ماده خاکستری مغز با افزایش سن کاهش می‌یابد و بیشترین کاهش در جسم مخطط _ ناحیه‌ای از مغز برای عملکرد‌های اجرایی حیاتی_ است. اما افراد مبتلا به دیابت با کاهش ۶.۲ درصدی ماده خاکستری در این ناحیه مغز و همچنین کاهش در سایر مناطق مواجه شدند.

یافته‌ها نشان می‌دهند که یک ارتباط قوی بین تخریب عصبی مرتبط با سن طبیعی و تخریب عصبی مرتبط با دیابت نوع ۲ وجود دارد، اما این بیماری به طور قابل‌توجهی زوال شناختی را تسریع می‌کند. همچنین، هرچه طول مدت دیابت بیشتر باشد، تأثیرات آن بر عملکرد مغز بیشتر می‌شود، با این مطالعه که پیشرفت دیابت را با شتاب ۲۶ درصدی پیری مغز مرتبط می‌کند. در حالی که مکانیسم‌های مسئول اثرات این بیماری بر مغز شناخته نشده است، محققان یک فرضیه ارائه می‌دهند و می‌گویند: یافته‌های ما نشان می‌دهد که دیابت نوع ۲ و پیشرفت آن ممکن است با پیری مغز تسریع شود، به طور بالقوه به دلیل کمبود انرژی که باعث تغییرات قابل توجهی در ساختار و عملکرد مغز می‌شود.

نویسنده اول این مطالعه بتوند آنتال گفت: ارزیابی‌های بالینی معمول برای تشخیص دیابت معمولاً بر روی گلوکز خون، سطح انسولین و درصد توده بدن متمرکز است. با این حال، اثرات عصبی دیابت نوع ۲ ممکن است سال‌ها قبل از اینکه بتوانند خود را نشان دهند. با اقدامات استاندارد تشخیص داده شود، بنابراین تا زمانی که دیابت نوع ۲ با آزمایش‌های مرسوم تشخیص داده شود، بیماران ممکن است قبلاً دچار آسیب مغزی غیرقابل برگشت شده باشند.

منبع:  سایت نیواطلس