آقای سید جلال نورموسوی مدیر امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران به سوالات زیر درباره آخرین وضعیت نصب کنتورهای هوشمند گاز پاسخ داد.

طبق قانون بودجه، وزارت نفت ملزم به هوشمندسازی پایش مصرف گاز شده؛ تاکنون چه میزان کنتور هوشمند به نصب رسیده است؟

آقای نورموسوی: شرکت ملی گاز در سال ۹۱ اولین قرارداد نصب ۵ هزار کنتور را به امضا رساند که کار اجرایی آن آغاز شد و اکنون، ۴ هزار کنتور از آن‌ها نصب شده و در حال رکوردگیری است. این قرارداد پیشینه‌ای برای بررسی اشکالات طرح هوشمندسازی کنتور‌های گاز بود و از ابتدای امسال، یک کمیته راهبری به محوریت مدیرعامل شرکت ملی گاز و یک کمیته فنی زیر نظر کمیته اصلی، در این زمینه تشکیل شده است.

کنتورهای هوشمند گاز هنوز به مرحله تولید انبوه نرسیده اند

تاکنون با ۱۱ شرکت که خود را در تولید کنتور‌های هوشمند توانمند می‌دیدند، مذاکراتی انجام شد که نشان می‌داد قابلیت‌های متفاوتی دارند. در مواجهه با این شرکت‌ها، سند هوشمندسازی که به تصویب هیئت مدیره شرکت ملی گاز رسیده را ملاک عمل قرار دادیم. قابلیت هوشمندسازی در بخش مشترکان عمده و جزء، بسیار زیاد است و هر چند شرکتی که توانمندی مطابقت با سند هوشمندسازی را داشته باشند، می‌توانند مشارکت کنند.

هر یک از این شرکت‌ها باید در مراحل اولیه، منطقه‌ای را به عنوان نمونه اجرایی کنند تا پس از آن، به صورت تجاری سازی و عمومی بتوان سند هوشمندسازی را روی مشترکان پیاده کرد.

الزام نصب تعدادی برای نصب کنتورهای هوشمند گاز وجود ندارد

طبق قانون بودجه تا پایان امسال برای چه تعداد از مشترکان باید کنتور هوشمند گاز نصب شود؟

آقای نورموسوی: الزام نصب تعدادی در این خصوص شاید مفهوم خاصی نداشته باشد. طرح آزمایشی اگر برای هزار مورد باشد، تعداد تجهیز هزار عدد می‌شود و تعداد خطوط ارتباطی برای هزار، ۱۰ هزار یا یک میلیون تجهیز، متفاوت نخواهد بود. مدل‌های ارتباطی به طور کلان دیده می‌شود و از طرفی، این داده‌ها باید در یک پلتفرم وارد و نگهداری شود تا بتوان با تحلیل آن، خروجی‌هایی را برای ادامه کار گرفت.

پلتفرم مورد نظر، برای داده‌های بسیار بزرگ دیده شده و در اجرای این قانون، مهمترین بخش مربوط به همین بخش ارتباطی و پلتفرم می‌شود که اگر این مرحله گذرانده شود، از نظر تعدادی می‌توانیم کار را سریع گسترش دهیم. برای اجرایی شدن مسئله هوشمندسازی، باید در تولید تجهیزات از جمله کنتور، از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان و در جذب مشارکت‌های مالی از ظرفیت بخش خصوصی و بانک‌ها استفاده شود.

هزینه نصب کنتورهای هوشمند گاز پس از تولید انبوه مشخص می‌شود

اگر مشترکی در بخش خانگی تمایل داشته باشد که در طرح آزمایشی، سریعتر کنتور هوشمند را نصب کند، باید از چه طریقی اقدام کند و هزینه نصب این کنتورها چقدر است؟

آقای نورموسوی: در این بخش باید ابتدا سرمایه‌گذاری انجام شود و به مرور زمان، طبق ابلاغ قانونی از هزینه را از مشترکان دریافت کنیم. مکان پروژه آزمایشی نیز بر اساس شاخص‌ها مشخص می‌شود و فقط در آن محدوده از کنتورها استفاده می‌کنیم.

هم اکنون برخی از شرکت‌ها، اماکن خود را که ممکن است منازل مسکونی کارکنانشان یا سازمان‌ها و ادارات تابعه باشد را به عنوان نقاط آزمایشی انتخاب کرده اند؛ زیرا ممکن است با نصب کنتورها اختلالاتی به وجود آید که برای پذیرش این اختلالات نیز آمادگی دارند.

سرمایه‌گذاری در این بخش، در ابتدا با دریافت هزینه از سوی مشترکان نخواهد بود و به مرور زمان، با آغاز هوشمندسازی از مشترکان دریافت خواهد شد.

تعرفه‌های گاز تغییر می‌کند، اما سنجش مصرف هنوز هوشمند نیست

مدیر امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران، سی بهمن پارسال به باشگاه خبرنگاران جوان گفته بود: مدیریت امور گازرسانی شرکت ملی گاز، بهره بردار طرح هوشمندسازی شرکت ملی گاز محسوب می‌شود و پس از برطرف شدن ایراداتی که از سوی دو واحد پژوهش و فناوری اطلاعات این شرکت به آن اعلام شده، به دنبال پیمانکاران بخش خصوصی خواهد بود تا نصب کنتور‌های هوشمند در بخش مشترکان جزء و عمده با اولویت پرمصرف‌ها را از اوایل سال ۱۴۰۱، عملیاتی کند.

آقای نورموسوی همچنین اواخر اردیبهشت امسال نیز در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان از ارائه پیشنهاد شرکت ملی گاز از طریق وزارت نفت به هیئت دولت، برای تغییر تعرفه‌های گاز خبر داد تا امسال با ابلاغ زودتر آن‌ها، مشترکان فرصت بیشتری برای انجام فعالیت‌های بهینه‌سازی مصرف داشته باشند.

تعرفه‌های گاز به گفته آقای جواد اوجی وزیر نفت، با هدف عادلانه‌تر شدن توزیع یارانه انرژی تغییر خواهد کرد و هزینه رایگان شدن گازبهای افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد و بهزیستی، باید از محل افزایش تعرفه مشترکان پرمصرف گاز جبران شود.

طبق بند «د» تبصره ۱۵ قانون بودجه امسال، شرکت ملی گاز مکلف شده تا به منظور اصلاح الگوی مصرف، از طریق بخش غیردولتی نسبت به هوشمندسازی مصرف و نصب کنتورهای هوشمند برای واحد‌های جدیدالاحداث اقدام و هزینه مربوط را به صورت اقساطی از مشترکان دریافت کند.

نصب کنتور‌های هوشمند برای مشترکان گاز در این بخش از قانون بودجه، در سال‌های ۱۳۹۸، ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ نیز قید شده بود؛ مشترکانی که طبق آمار شرکت ملی گاز، تعداد آن‌ها بیش از ۲۵ میلیون است.