ساعت ۱۲:۳۰ ظهر دوم خردادماه ساختمان تجاری ۱۰ طبقه متروپل در شهرستان آبادان منطقه ته‌لنجی امیری فرو ریخت. ساختمان برج‌های دو قلوی متروپل به‌عنوان بزرگ‌ترین و کامل‌ترین مجموعه پزشکی، اداری، تفریحی، تجاری و پارکینگ طبقاتی در منطقه جنوب خوزستان در مراحل پایانی قرار داشت که بنابه دلایل فنی، متوقف شده بود و در آخرین جست‌وجوها تا ۱۱ خردادماه جان ۳۷ شهروند را گرفت.

حادثه تلخ زمین‌گیر شدن متروپل، مسئولان کشور و استان‌های مختلف را بر آن داشت، تکانی به دستگاه‌های متبوع خود بدهند تا شاید بتوانند از حوادث ناگوار بعدی جلوگیری کنند گویی حتما تلنگری جانگیر برای حرکت برخی مسئولان لازم بود.

آغاز پیشگیری

وزیر کشور پس از دستور رئیس جمهوری مبنی بر لزوم نظارت موثرتر بر ایمن سازی ساختمان‌ها، گفت: لازم است همه دستگاه‌ها با عمل دقیق به وظیفه خود در ایمن سازی سازه‌ها، کمک کنند تا دیگر شاهد تکرار حوادثی تلخ در کشور نباشیم.

آقای وحیدی گفت: پس از حادثه تلخ ریزش ساختمان متروپل در آبادان، ریاست جمهوری در جلسه هیئت دولت بر نظارت بر طرح‌های عمرانی تاکید کرد و ابلاغیه‌ای هم از سوی وزارت کشور به استانداران سراسر کشور برای نظارت میدانی فعال بر طرح‌های بزرگ ساختمانی صادر شد. 

او می گوید: براساس این ابلاغیه، استانداران مامور رسیدگی به امر خطیر نظارت بر ایمنی ساختمان‌ها در کشور هستند و باید با رصد دقیق، با هر گونه ساخت وساز غیرمجاز و خارج از اصول استاندارد، برخورد قانونی لازم را داشته باشند.

وزیر کشور گفت: حادثه متروپل نشان داد که باید کار نظارت از همان مرحله اولیه طراحی و انتخاب مکان، به صورت جدی دنبال شود.

او می گوید: داشتن پروانه فعالیت و مهم‌تر از همه پایان کار ساختمان شرط اساسی در بهره برداری است و نباید هیچ بنا و سازه‌ای بدون طی فرایند قانونی به مرحله بهره برداری برسد.

آقای وحیدی گفت: استانداران باید در صورت تشخیص مغایرت با فرایندهای قانونی از سوی مجریان ساختمان، باید سریعا ورود و به جای رای به جریمه به مرحله رای به تخریب با هماهنگی مراجع ذی صلاح اقدام کنند.

فاجعه دونقشه‌ای

رئیس سازمان نظام مهندسی البرز گفت: دونقشه‌ای فاجعه‌ای در زمینه ساخت و ساز است، سازنده‌ها مجوز ساخت را از طریق نقشه‌های مصوب دریافت و بعد از آن ساخت و ساز را براساس نقشه‌های اجرایی آغاز می‌کنند.

او می‌گوید: ۹۹درصد ساخت و سازهای استان براساس نقشه دوم انجام می‌شود که با همکاری استاندار درتلاش برای تک نقشه‌ای کردن ساخت و سازها هستیم.

آقای خیری گفت: اگر قرار باشد جلوی ساخت و سازهایی که براساس نقشه دوم انجام می‌شود را بگیریم باید کل طرح‌های استان را متوقف کنیم.

او می‌گوید: باید دستگاه‌های نظارتی، نظارت بیشتری بر عملکرد دستگاه‌های اجرایی در زمینه ساخت و ساز داشته باشند. بعضی از ساختمان‌های اداری البرز نیز فاقد ایمنی لازم هستند.

رئیس سازمان نظام مهندسی البرز گفت: ادارات البرز برای ساخت و سازها از ناظران خودشان استفاده می‌کنند و به ما توجهی ندارند.

وظیفه‌ای که فراموش می‌شود

مدیرکل مدیریت بحران البرز گفت: اگر سازندگان و ناظران نظام مهندسی و ناظران حاکمیتی راه و شهرسازی، شهرداری‌‌ها، استانداری، فرمانداری، بخشداری و... بر اساس اصول مهندسی و درست عمل کنند، شاهد اتفاقاتی مانند متروپل نخواهیم بود.

او می‌گوید: دهیاری‌ها در روستاها و شهرداری‌ها و ۱۲ دستگاه اجرایی که متولی مدیریت بحران هستند، در شهرها ملزم شدند که نسبت به شناسایی ساختمان‌های حادثه خیز اقدام و برای مقاوم سازی این ساختمان‌ها  به صورت کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدت برنامه ریزی کنند.

کرجِ بلاخیز با نقص ایمنی ۳۷۰۰ سازه

رئیس سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری کرج گفت: تا پایان سال ۱۴۰۰، سه هزار و هفتصد دستگاه سازه با نقص ایمنی آتش‌نشانی در کرج شناسایی شد.

آقای جمشیدی گفت: این سازه‌ها شامل ساختمان‌های اداری، مسکونی، تجاری و انبارها می‌شود.

او می‌گوید: برای مالکان ۲ هزار و ۱۴۵ دستگاه دستور العمل ایمنی صادر شده است.

رئیس سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری کرج گفت: مالکان هزار و ۵۵۵ دستگاه نیز اخطار ایمنی دریافت کرده‌اند.

او می‌گوید: تجهیز ساختمان‌ها به سیستم اعلام و اطفای حریق از جمله مواردی است که سازندگان باید رعایت کنند.

به گفته آقای جمشیدی، نقص ایمنی سازه‌ها ممکن است هرلحظه باعث بروز خطرات سنگین و جبران ناپذیر جانی و مالی شود.

او می‌گوید: شهروندان می‌توانند با مراجعه به سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری کرج از خدمات مشاوره‌ای رایگان این سازمان در خصوص ایمنی بهره‌مند شوند.

متروپل کرج

سال‌ها پیش یک گودبرداری غیراصولی از سوی مالک یک زمین در حصارک منطقه پنج شهرداری کرج انجام شد.

این گودبرداری، ترک برداشتن منازل مسکونی مجاور و نگرانی ۷۲ خانوار(حدود ۳۰۰نفر) درخصوص تهدیدات جانی را درپی‌داشت.
در نهایت این ملک برای احداث یک فروشگاه به یکی از برندهای کشور واگذار شد اما هنوز اقدام موثری برای رفع خطر این گودال مرگ آفرین انجام نشده است.

متخلفان شناسایی شوند

امام جمعه کرج گفت: دستگاه قضایی با توجه به اسناد موجود باید در زمینه گودبرداری حصارک ورود کند و متخلفان را تحت تعقیب قرار دهد و اگر خسارتی بر اهالی وارد شده است باید تعیین خسارت و خسارت اهالی جبران شود.

آیت الله حسینی همدانی گفت: این گودبرداری باید هرچه سریعتر ساماندهی شود و این گودبرداری دارای خطراتی برای مردم  است.

او می گوید: تخلفاتی در این طرح انجام شده و در حال حاضر باید سریعا نسبت به چاره اندیشی نسبت به رفع خطر در این طرح اقدام شود و اهمالی در این زمینه انجام نشود.

اتمام حجت آقای فرماندار

۱۱ خردادماه ۱۴۰۱ جلسه ستاد مدیریت بحران شهرستان کرج پیگیری با حضور فرماندار ویژه این شهرستان، معاون دادستان و شهردار کرج و با موضوع گودبرداری حصارک(ناصربخت) برگزار شد.

فرماندار کرج گفت: ظرف ۲ هفته باید خانه های مجاور گود حصارک کرج تخلیه شود و این آخرین جلسه پیگیری بود.

آقای قاسم‌پور می‌گوید: کلید ساختمان جدید تحویل داده می شود و ساکنان ملزم به تخلیه هستند.

اما ساکنان منازل به خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفته‌اند از این که پس از رفع خطر سازه یا به طول انجامیدن اتمام طرح، بدون خانه بمانند نگران هستند.

نظارت مسئول، وجدان سازنده

وزیر کشور پیشنهاد داد که سامانه‌ای طراحی شود تا بتوان از همه ظرفیت‌ها اعم از مهندسان و فعالان عرصه ساختمان با گزارش رسمی نهادهای ذی ربط درحوزه ساختمانی استفاده کرد تا سازه های پرخطر شناسایی شود.

باید درنظر داشت که شاید سرعت ساخت و سازهای غیراصولی از روند شناسایی سازه‌های تکمیل شده بیشتر باشد، بنابراین باید نظارت دستگاه‌های مسئول نیز سرعت بیشتری به خود بگیرد و ناظران نیز دقت بیشتری بر عملکردها داشته باشند تا خدایی نکرده بند پ، زیرمیزی و ساخت و پاخت، ساخت و سازهای ناایمن و خطرآفرین را در دامن شهرها رها نکنند.

جدایی از برخی از سازندگان کلانِ متصل، خیلی از سازندگان از بدنه شهروندان عادی و درعین حال تقریبا سرمایه‌دار هستند، وجدان کاری این قشر در لحاظ کردن نکات ایمنی برای ساخت‌ و ساز و قناعت به سود کمتر می‌تواند از تعداد متروپل‌های آتی بکاهد.

در ادامه تصاویری از گودبرداری حصارک(ناصربخت) و آسیب دیدگی منازل اطراف آن را مشاهده کنید.

گزارشی از دانیال خلج