بهرام دارایی در یازدهمین همایش طلای سبز و دهمین همایش مکمل‌های غذایی و رژیمی، گفت: آنچه در حوزه فرآورده‌های طبیعی و سنتی تاکید داریم، سیاست‌گذاری و حمایت از تولید داخلی از تاکیدات رهبری است. از سال‌ها قبل تاکنون‌ ای کاش بیشتر به این سفارشات توجه می‌شد تا در جایگاهی باشیم که بتوانیم در زمینه گسترش فراورده‌هایمان در بازار‌های جهانی صحبت کنیم، نه اینکه بگوییم در داخل چقدر توانستیم به نیاز‌های مردم جواب دهیم. اسناد بالادستی ما در این زمینه اعم از سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی و برنامه ششم توسعه خوب تنظیم شده‌اند.

وی افزود: ۳۰ سال قبل بحث می‌کردیم که چند درصد از دارو‌های ما برگرفته از طبیعت و گیاهان دارویی است. در آن زمان در مقایسه‌ای که انجام شد در آلمان بالای ۵۰ درصد از قفسه داروخانه‌های آلمان برگرفته از این دارو‌ها بود و در کشور ما به ندرت می‌توانستیم چنین محصولاتی را ببینیم البته در حال حاضر از دو تا سه درصد تولید سال‌های قبل به ۱۴ درصد رسیده‌ایم البته می‌توانستیم به ۵۰ درصد برسیم اما این اتفاق نیفتاد.

دارایی گفت: طی سال‌های گذشته نزدیک ۴ هزار و٣٠٠ مجوز برای فراورده‌های طبیعی و یک هزار و ٧٠٠ مجوز برای دارو‌های سنتی صادر شد، البته حفظ سلامت مردم وظیفه ما است و از آن کوتاه نمی‌آییم و تحت تاثیر هیچ فشار و توصیه‌ای توانیم بود. صادرات فرآورده‌های طبیعی و مکمل در سال گذشته ناچیز و حدود ۱۵ میلیون دلار بوده است. به نظر می‌رسد؛ طبق هدف‌گذاری که داشتیم باید به صادرات ۱۵۰ میلیون دلار می‌رسیدیم که عقب‌ماندگی زیادی داریم؛ البته دلایل مختلفی هم مانند کرونا داشت. اکنون وقت آن است که جبران کنیم و نیاز به جهش داریم.

وی گفت: نیمی از ذخایر کارخانه‌های داروسازی ما خالی است؛ حدود ۵۰ میلیارد عددی تولید می‌کنیم که می‌تواند تا ۱۰۰ میلیارد عدد برسد. نیمی از این ظرفیت که سرمایه‌گذاری سنگین و تجهیزات پیشرفته داشتند، خالی هستند و به نظر می‌رسید این ظرفیت می‌توانست تا چند سال آینده فقط ظرفیت صادرات داشته باشد. چیزی هم غیر از تراز مثبت نمی‌تواند به ما نشان دهد که مسیرمان درست است، صنعتی که نتواند بازار بیرونی داشته باشد و با استاندارد‌های بین‌المللی تایید نشود، مشکل پیدا می‌کند و می‌توانید فکر کنید که خدایی نکرده، سرنوشت خودرو حادث می‌شود؛ بنابراین بحث واردات و صادرات و تراز تجاری باید با یکدیگر همخوانی داشته باشد در غیر این صورت بازنده ما هستیم.

وی گفت: چارچوب بازار کشور و مصرف ما هم مشخص است. معمولا ۵ درصد رشد مصرف در این حوزه داریم، اما باید به بازار‌های بیرونی هم توجه داشته باشیم. مشکل دیگر در این حوزه مجوز‌های تکراری از یک محصول است. محصولی که چند تولیدکننده دارد، باز هم دوستان سراغش می‌آیند و می‌خواهند سهمی بگیرند و متاسفانه روشی برای سهم گرفتن از بازار دارند. گاهی اوقات فکر می‌کنم اگر سیستم ما می‌توانست ویزیتوری را از توزیع حذف کند، قدم رو به جلو بود.

دارایی گفت: از سال ۱۳۹۶ درب‌های حوزه واردات را بستیم تا تقریبا در ۱۳۹۸ واردات قطع شد، ظاهرش این است که عرصه را برای تولید داخلی باز کرده‌ایم؛ اگر تولید داخلی بتواند افزایش پیدا کند و جایگزین شود و بعد از مدتی کیفیت مورد نظر مردم را تامین کند، خوب است؛ اما در آرایشی و بهداشتی اصلا این اتفاق رخ نداد و به ضد خودش تبدیل و منجر به ورود مواد آرایشی قاچاق، تقلبی و خطرناک به کشور شد که البته این سیاست وزارت صمت بود. امیدوارم چیزی از محصولات سلامت دست این وزارتخانه نرود. درک هم نمی‌کنم که چرا جاهای دیگر می‌خواهند که حوزه وظایف ذاتی سازمان‌های دیگر یکجوری ورود کنند. سلامت حوزه وزارت بهداشت است و سال‌ها قبل هم ثابت شده که هر گاه سلامت جابجا شده و مثلا به سازمان استاندارد رفته مردم ضرر کردند‌. در دارو هم که این خط قرمز است.

دارایی گفت: من با بستن درها و ممنوعیت مخالفم، می‌توان با وضع تعرفه و کمک‌های دیگر به تولیدکنندگان داخلی و ایجاد سطح حاشیه امنیت برایشان، بتوانند تولیدشان را ارتقاء بدهند و رقابت کنند، اما بستن درب های واردات سرنوشت خودرو را رقم می‌زند، آنچه که می‌تواند کمک کند و رئیس جمهور و وزیر بهداشت روی آن تاکید دارند، تمرکز روی کیفیت است. روز گذشته بحث دانش بنیانی کالاهای سلامت محور در هیات دولت با عنوان طرح حمایت از تولید دانش بنیان در حوزه سلامت تصویب شد. از چند ماه قبل این طرح را شروع کردیم که وارد فاز اجرایی شد. تا سقف ۲۵ درصد از هزینه تحقیق و توسعه را در قیمت محاسبه می‌کنیم. کار بزرگی است و می‌تواند تحول ایجاد کند. کیفیت بهتر و مبتنی بر دانش، قیمت بهتر هم می‌گیرد‌ البته راستی آزمایی هم انجام می‌شود و خودمان این کار را انجام می‌دهیم. بنابراین کیفیت و اصالت برایمان مهم است.

وی گفت: اصلاحاتی هم باید در این حوزه انجام دهیم و نیاز به کمک انجمن ها و سندیکاها داریم. چند سال قبل برای نظارت بر عرضه مکمل ها برنامه ای گذاشتیم که البته این کار انجام نشد؛ اما امسال این کار را انجام می‌دهیم. واگذار هم می‌کنیم کار را اما اگر درست انجام ندهند، آن را پس می‌گیریم‌. در حال حاضر در حوزه مکمل ها شرکت‌های خوب تولید مواد اولیه داریم؛ اما نیازی نیست در این زمینه روش نخ‌نمای تحت لیسانس را که هیچ یک تحت لیسانس نیستند، مطرح کنیم و با قیمت ناعادلانه باعث سرکوب محصول داخلی شویم. یکی از کارهایمان بررسی محصولاتی هستند که عنوان تحت لیسانس دارند.

دارایی گفت: در وزارت بهداشت ۸۰۰ مرکز تحقیقاتی داریم که متاسفانه چند مرکز بیشترین اعتبارات را می‌گرفتند،۳۰ سال در این حوزه کار کردم اما متوجه نشدم که حداقل در دارو این هزینه ها کجا می‌رفت و چه محصولی از آن بیرون آمد. اصالت سنجی هم فقط با شناسه گذاری و ردیابی انجام می‌شود که سیستم ردیابی ما از پیشرفته ترین سامانه های دنیاست، ابر سامانه به لحاظ طراحی قدرتمند است اما خوب اجرا نشده است. در اجرا سلیقه‌ها دخیل بوده و خوب پیاده نشده است.

دارایی گفت: دارونامه رسمی داروهای طبیعی و سنتی را با کمک متخصصان برای اولین بار چاپ کردیم که نقشه راه خوبی است همچنین داروخانه رسمی کشور را بعد از شش سال به‌روز کرده و چاپ کردیم البته با تغییرات عمده و دستورالعمل‌های بالینی و با جزئیات مورد نیاز تمان گروه‌های پزشکی که روی سایت قرار می‌گیرد. ما به دنبال تولید فراورده‌ها با کیفیت قابل قبول، تقویت شرکت‌های دانش بنیان و حمایت از صادرات با کیفیت هستیم.