یک مطالعه تازه نشان داده است که مصرف والپروئیک اسید برای صرع در چند هفته اول بارداری، ممکن است مراحل اولیه تشکیل سیستم عصبی جنین را مختل کند و باعث نقص مادرزادی در آن شود و برخی از سلولهای بنیادی را در حالت معلق به دام بیندازد که نتوانند رشد کنند یا به درستی تقسیم شوند.
این که چرا این داروی صرع و اختلال دوقطبی باعث ایجاد نقایص مادرزادی در دوران بارداری میشود، مدت ها است که برای دانشمندان یک معما بوده است. والپروئیک اسید با وادار کردن سلولهای بنیادی به این حالت ممکن است رشد مغز را در رحم مختل کند و در نتیجه باعث اختلالات شناختی و رشدی شود.
نویسندگان مطالعه اشاره کرده اند که تخمین زده میشود ۳۰ تا ۴۰ درصد از کودکانی که در رحم در معرض این دارو قرار میگیرند، دچار اختلالات شناختی یا اختلال طیف اوتیسم میشوند و در زیرمجموعهای از کودکان مبتلا، قرار گرفتن در معرض اسید والپروئیک میتواند باعث نقص مادرزادی در خارج از مغز از جمله ناهنجاریهای قلبی شود.
تحقیقات بعدی روی جوندگان و میمونها نشان داده اند که وقتی این دارو در هفتههای اول بارداری مصرف شود، میتواند مراحل اولیه تشکیل سیستم عصبی را مختل کند.
بیل کیز، سرپرست این تیم مطالعاتی در موسسه ژنتیک، مولکولی و زیستشناسی سلولی در استراسبورگ گفت: ما جنینهای موش را در معرض دارو قرار دادیم. لولههای عصبی این جنینها اغلب بسته نمیشدند و در مراحل بعدی تکامل، موشهای جنینی با سرها و مغزهای غیرعادی کوچک رشد کردند.
این تیم مطالعاتی به عنوان بخشی از آزمایش، موشها را در مدت کوتاهی در معرض دوزهای بالای والپروئیک اسید قرار دادند، در حالی که در زندگی واقعی، بیماران دوز کمتری از دارو را در مدت زمان طولانی تری مصرف میکردند.
کیز گفت که رژیم کوتاه مدت با دوز بالا در کارآزماییها ممکن است اثری «اغراقآمیز» در موشها ایجاد کرده باشد که لزوماً در جنینهای انسان همخوانی ندارد.
منبع: الیوم السابع