سال هاست که کارشناسان روانشناسی و جامعه شناسی   به دانش آموزان و خانواده هایشان می گویند که کنکور نه آخرین راه است و نه مسیر دستیابی به همه موفقیت ها، اما باز هم حساسیت روی کنکور زیاد است. 

این نگاه تعیین سرنوشتی به کنکور سبب شده دانش آموزان دوره متوسطه هر سال که به زمان شرکت در آزمون سراسری نزدیک می شوند بیش از پیش دچار اضطراب شوند. اضطرابی که نه تنها سبب بروز بسیاری از آسیب های روحی در میان آنان می شود بلکه حتی روی عملکردشان در آزمون اثر منفی می گذارد.

شرایط نامناسب مالی خانواده و ناتوانی در پرداخت هزینه های شرکت در کلاس های کنکور، انتظارات نامعقول خانواده ها، ترس از آینده شغلی و ... مواردی است که فشار روحی زیادی به دانش آموزان کنکوری وارد می کند. به این موارد باید شیوع کرونا و افت تحصیلی در دوران آموزش های مجازی را هم اضافه کرد.

حرف دل کنکوری‌ها

دانش‌آموزی که امسال باید در آزمون سراسری شرکت کند در گفت و گو با خبرنگار ما گفت: خانواده‌ها ما را خیلی تحت فشار می‌گذارند، با اینکه هنوز کنکور نداده‌ام اما احساس شکست می کنم و به نظرم، سخت‌ترین پدیده زندگی است.

دانش آموز کنکوری دیگری می گوید: امسال خیلی تحت فشار هستیم، حدود دو سال مجازی درس خواندیم، سال‌هایی که می‌توانست برای ما اتفاقات مهمی رقم بخورد. کرونا، تمام راه‌های رسیدن به آرزویمان را نابود کرد.

دانش آموزان دیگری می گوید: باید برای هر دانش‌آموز شرایط بهتری مهیا شود، ما و هم سن و سالهایمان، زیر فشار روحی سختی هستیم.

مادر دانش آموزی کنکوری هم می گوید: ما از قشر متوسط جامعه هستیم و تمام درآمدمان صرف خوراک و هزینه های مهم زندگی می‌شود، شرایط ثبت نام فرزندم در کلاس کنکور را نداریم. اینکه هم کلاسی هایش به دوره های آموزشگاه‌های عالی کنکور می‌روند، سبب ترس و نگرانی او شده.

او می گوید: از طرفی اگردانشگاه آزاد قبول شود، ما توانایی پرداخت شهریه را نداریم، پس مجبور است دوباره درس بخواند و سال بعد باز هم در کنکور شرکت کند و این یعنی، همگی در اضطراب مداوم به سر ببریم.

کنکوری ها در دام کلاهبرداران

سرهنگ سیدمصطفی مرتضوی رئیس پلیس فضای تولید و تبادل فرماندهی انتظامی استان اصفهان در گفت و گو با خبرنگار ما گفت: کلاهبرداران در ایام منتهی به برگزاری آزمون سراسری، به شدت از هیجان و اضطراب دانش‌آموزان ناآگاه کنکوری، سوءاستفاده می‌کنند.

او می گوید: در سال های گذشته در این زمینه پرونده های متعددی تشکیل شده و امسال هم سه پرونده داشتیم که یکی از آنها مربوط به ادعای فروش سوالات کنکور بوده که از هر متقاضی سه میلیون تومان دریافت کرده بودند.

رئیس پلیس فتای فرماندهی انتظامی استان اصفهان می گوید: متاسفانه برخی دانش‌آموزان گمان می‌کنند فروش سوالات کنکور ممکن است و به همین دلیل به دام کلاهبرداران می افتند؛ پولی می دهند و سوالات سال های گذشته را می خرند.

به گفته سرهنگ مرتضوی پارسال هم پرونده کلاهبرداری با موضوع فروش سوالات کنکور تشکیل شد و برای اینکه این موارد تکرارنشود، باید خانواده ها آگاهی خود را افزایش دهند.

کرونا، اضطراب مضاعف کنکوری ها

غلامرضا شاهمرادی رئیس اداره مشاوره تربیتی_تحصیلی اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان گفت: آزمون سراسری در شرایط عادی هم چالشی بزرگ برای داوطلبان و خانواده‌های آن‌ها محسوب می‌شد، حالا کرونا هم با تغییرات زیادی که در سبک زندگی مردم به خصوص دانش‌آموزان ایجاد کرد به این مشکل دامن زد.

به گفته او  یکی از این مشکلات تعطیلی مراکز آموزشی و مدارس بود و اینکه در روند ارزیابی دانش‌آموزان، مراکز آموزشی با مشکلات زیادی رو به رو شدند.

رئیس اداره مشاوره تربیتی_تحصیلی اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان می گوید: کنار هم قرار گرفتن این مشکلات، اوضاع را برای دانش آموز بحرانی تر می‌کند، البته شرایط کرونایی روی همه اثر منفی گذاشت، اما آن افرادی که تلاش زیادی برای موفقیت و رهایی از مشکلات نکردند بیشتر آسیب دیدند.

والدین با فرزندان کنکوری همراهی کنند

به گفته شاهمرادی، دانش آموزان کنکوری زیر فشار زیادی هستند و حتی ممکن است کمی عصبی یا بهانه‌جو شوند، از آنجا که رفتار والدین تاثیر مستقیمی بر عملکرد فرزندان دارد، آنها باید نکاتی را مورد توجه قرار دهند.

او در این زمینه به والدین توصیه کرد: صبور باشند و از فرزندان انتظار زیادی نداشته‌باشند، به تلاش فرزندانشان احترام بگذارند، مراقب تغذیه و استراحت او باشند.

رئیس اداره مشاوره تربیتی_تحصیلی اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان می گوید: کنکور در کنار نقش تعیین کننده خود در سرنوشت دانش‌آموزان، ممکن است فشارها و آسیب های روحی و روانی را سبب شود، که در برخی مواقع جبران ناپذیر است.

آسیب های روحی کنکور ادامه دار است

شاهمرادی می‌گوید: آسیب‌های روحی هم در بین پذیرفته شدگان و هم در بین ردشدگان آزمون سراسری دیده می‌شود، به عنوان مثال ممکن است فردی که در دانشگاه قبول می‌شود، دچار خودپسندی شود و یا دانشجویی که در رشته مورد علاقه خود قبول نشده به مرور زمان با مشکلاتی همچون افت تحصیلی، ترک تحصیلی یا افسردگی مواجه شود.

به گفته او  افرادی هم که قبول نشدند، تحت تاثیر شکستی که داشته‌اند قرار می‌گیرند، ممکن است ناامید شوند و یا حتی از فشار مضاعف خانواده‌ها، دست به اقداماتی مانند خودکشی بزنند.

برای گذراندن سالم دوران کنکور، دانش‌آموزان و خانواده ها باید به این باور برسند که« همه موفقیت‌ها، نتیجه موفقیت در کنکور نیست و همه شکست‌ها هم ناشی از شکست در آن نیست» موفقیت یعنی حرکت در مسیری که با استعداد، علایق، توانمندی و ارزش‌ها هماهنگ باشد و انسان موفق فردی است که در درجه اول روح سالمی دارد.

گزارش از عارفه ماندگاری