انجمن‌های مردم نهاد دیده‌بان میراث فرهنگی کشور

افزایش تعداد ســازمان‌های غیردولتی و مردم نهاد نمودی از تحقق حقوق اجتماعی اســت. در کشـور‌های توسعه یافته وجود سمن‌ها و انجمن‌های غیردولتی حفاظت از میراث و صنایع فرهنگی سابقه طولانی دارد. کشـور‌های درحال توسعه هم اخیرا به ایجاد این انجمن‌ها روی آورده‌اند، اما در ابتدای راه هستند.

دبیر کل شبکه سمن‌های میراثی استان تهران در این زمینه گفت: سازمان‌های مردم نهاد در ارتباط با وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در چهار حوزه میراث فرهنگی، گردشگری، صنایع دستی و میراث معنوی فعالیت دارند و  در حال حاضر ۹۰۰ سازمان مردم نهاد در حوزه چهار حوزه میراثی در وزارت کشور ثبت شده‌اند و فعالیت می‌کنند.

به گفته منوچهر لطفی، اکنون سیاست‌های دولت بر مشارکت بیش‌تر و نظارت سمن‌ها است و سعی دارند به سازمان‌های مردم نهاد بها ‌دهند اما در وزارت میراث فرهنگی و گردشگری این اتفاق نیفتاده است.

او می‌گوید: در طی ۱۰ سال اخیر در این وزارتخانه شناسایی، ساماندهی و حمایت از این سازمان‌های مردم نهاد تحت حمایت و نظارت اداره کل دفتر امور مجامع و تشکل‌های مردم نهاد در وزارت میراث و گردشگری بود اما حالا می‌خواهند این اداره کل را با اداره دیگری ادغام کنند و سطح آن را تنزل دهند.

دبیر کل شبکه سمن‌های میراثی استان تهران گفت:  وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نسبت به سایر وزارتخانه‌ها کثرت و گستردگی زیادی در انجمن‌های مردم نهاد دارد و باید این اداره کل را در سطح معاونت ارتقا دهد، اما نه تنها این کار را انجام نداده بلکه قصد دارند اداره کل تشکل‌های را درحد یک اداره کوچک با اداره دیگر ادغام کنند و این باعث اشکال می‌شود.

به گفته لطفی، انجمن‌های مردم نهاد چهار وظیفه کلی دارند که این وظایف می‌تواند نقش موثری در حمایت از دستگاه‌های اجرایی داشته باشند وظیفه اول دیده‌بانی و نظارت، دوم مطالبه‌گری، سوم توانمندسازی گروه‌های ذی‌نفع و چهارم تاثیرگذاری و نهادهای مختلف باید از این ظرفیت‌ها استفاده کنند.

او همچنین گفت: مهم‌ترین مشکلی که سمن‌ها با آن رو به رو هستند این است که این انجمن‌ها از تجربیات کافی برخوردار نیستند و اگر آموزش ببینند می‌توانند مدیریت درست داشته باشند و خودکفا شوند البته انجمن‌های میراثی کشور جوان هستند.