سکته مغزی نتیجه کمبود اکسیژن و خون غنی از مواد مغذی در مغز است که ممکن است به دلیل انسداد (سکته مغزی ایسکمیک) یا پارگی رگ خونی (سکته مغزی هموراژیک) رخ دهد.
در سراسر جهان، سالانه بیش از ۱۲.۲ میلیون سکته جدید رخ میدهد و تخمین زده میشود که ۱۰۱ میلیون نفر در حال حاضر سکته مغزی را تجربه کرده اند.
از آن جایی که زنان بیشتر از مردان عمر میکنند، خطر سکته مغزی در طول عمرشان بیشتر از مردان است. از هر ۵ زن ۵۵ تا ۷۵ ساله یک نفر دچار سکته مغزی میشود.
تحقیقات جدید برای درک عوامل جنسیتی که در بروز سکته مغزی نقش دارند، نشان میدهند زنانی که ناباروری، سقط جنین یا مردهزایی را تجربه کردهاند، ممکن است بیشتر در معرض خطر سکته مغزی باشند.
شواهد قبلی نشان داده اند که ترکیب قرصهای ضد بارداری خوراکی و عوامل هورمونی در دوران بارداری با افزایش خطر سکته مغزی مرتبط است.
دکتر گیتا میش را، استاد اپیدمیولوژی در دانشگاه کوئینزلند انگلیس، دادههای هشت مطالعه بزرگ طولانی مدت را که در هفت کشور (استرالیا، چین، ژاپن، هلند، سوئد، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا) انجام شده بود، گردآوری کرد که در مجموع بیش از ۶۱۸۰۰۰ زن ۳۲ تا ۷۳ ساله را شامل میشد.
زنانی که سابقه ناباروری، سقط جنین یا مردهزایی داشتند، در دادهها گنجانده شدند. سکتههای غیرمرگبار با استفاده از پرسشنامه، پروندههای بیمارستانی یا ثبت ملی بیمار گزارش میشوند و سکتههای مغزی کُشنده از ثبت مرگ شناسایی میشوند.
یافتهها نشان میدهند که ۲.۸ درصد از زنان حداقل یک سکته مغزی غیرمرگبار و ۰.۷ درصد سکته مغزی کُشنده داشته اند. ۲۴،۸۷۳ زن سابقه مرده زایی و ۹۱،۵۶۹ زن سابقه سقط جنین داشتند.
در مقایسه با زنانی که بارداری داشته، اما هرگز سقط جنین نکرده اند، زنان با سه سقط جنین یا بیشتر، ۳۵ درصد بیشتر در معرض خطر سکته مغزی غیر کُشنده و ۸۲ درصد بیشتر در معرض خطر سکته کُشنده قرار دارند.
محققان همچنین دریافتند که ناباروری با افزایش خطر سکته مغزی غیرکُشنده مرتبط است.
با نگاهی به نوع سکته، یافتهها موارد زیر را نشان میدهند:
• ناباروری با افزایش خطر سکته مغزی غیر کُشنده همراه بود.
• مرده زایی مکرر با افزایش سکته مغزی ایسکمیک غیر کُشنده همراه بود.
• سقط مکرر با افزایش خطر سکته مغزی غیرکُشنده و کُشنده همراه بود.
دکتر میش را گفت: مکانیسم مسئول افزایش خطر، حوزهای از تحقیقات فعال است و میتواند به دلیل عوامل خطر رایج مانند عوامل ژنتیکی باشد که ممکن است زنان را مستعد ابتلاء به از دست دادن بارداری و سکته مغزی کند. همچنین ممکن است به دلیل اختلال عملکرد غدد درون ریز باشد.
دکتر میش را گفت: با توجه به این که در بیشتر موارد سکته مغزی حداقل یک دهه پس از از دست دادن بارداری رخ داده است، آگاهی از این که یک زن در معرض خطر بیشتر سکته مغزی است، فرصتی برای نظارت بر سلامت خود و ایجاد تغییراتی در سبک زندگی او میتواند به جلوگیری از سکته مغزی کمک کند. این موارد شامل ترک سیگار، فعالیت بدنی و داشتن یک رژیم غذایی سالم است.
تحقیقات بیشتر در این زمینه کمک میکنند تا بهتر درک کنیم که چرا ناباروری، از دست دادن بارداری و سکته ممکن است برای کمک به کاهش خطر سکته مغزی و بهبود درمانهای ناباروری و از دست دادن بارداری موثر باشد.