باشگاه خبرنگاران جوان همزمان با شروع سفر جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا به منطقه گفتگویی با مایک هریس، نویسنده و تحلیلگر آمریکایی در این رابطه انجام داده است که مشروح آن در ذیل از نظر مخاطبان می‌گذرد.

آقای مایک هریس در ابتدا به خاطر حضور شما در این گفتگو متشکرم. به عنوان سوال نخست می‌خواستم از شما بپرسم سفر بایدن به منطقه به ویژه به سرزمین‌های اشغالی به عنوان نخستین مقصد چه پیامی می‌تواند برای سایر کشور‌های منطقه داشته باشد؟

مایک هریس: حقیقت اینجاست که اسرائیل در حال حاضر در منطقه یک مشکل و یک معضل جدی است. می‌توان گفت که منشاء و مبداء بسیاری از مشکلات فعلی در منطقه خاورمیانه همه زیر سر صهیونیستهاست و آن‌ها به نحوی در این مشکلات دست دارند و رد پای آن‌ها دیده می‌شود. این را هم باید اضافه کنم که در حال حاضر اسرائیل برای تمام کشور‌های منطقه و نه تنها یکی دو کشور خاص معضل و خطری جدی است. یکی از این کشور‌ها سوریه است که به شدت در منطقه تحت تاثیر اقدامات تروریستی و حملات صهیونیست هاست. برای همین باز هم تاکید می‌کنم که اسرائیل یک مشکل جدی است و شاید این سفر هشداری باشد برای کشور‌های خاورمیانه تا در شرایط فعلی هوشیارتر باشند.

اساساً بایدن با توجه به اوضاع کنونی جهان چرا و به چه هدفی تصمیم گرفته تا به کشور‌های غرب آسیا سفر کند؟

مایک هریس: به نظر من بایدن در حال پیاده کردن یک سری سیاست‌های اقتصادی احمقانه در منطقه است. بایدن در این مدت عملاً لوله‌های نفت زیادی را از کار انداخته و آمریکا را از کشوری که پیشتر صادرکننده نفت و فرآورده‌های نفتی بوده به کشوری که حالا واردکننده آن است تبدیل کرده است. در حال حاضر ما در حال تجربه شرایط نسبتا بحرانی در زمینه اقتصادی هستیم. عملاً این طور به نظر می‌رسد که سایر کشور‌های جهان از جمله کشور‌های نفت خیز تمایلی برای فروش نفت به آمریکا ندارند و ما وارد یک نظام تحریمی خودخواسته شده ایم. این سفر بایدن به منطقه و به ویژه دیدارش با بن سلمان به خاطر التماس کردن به سعودی‌ها برای افزایش تولید نفت خام و عرضه آن به بازار‌های جهانی است.

شما به شرایط فعلی جهان اشاره کردید. ممکن است توضیح بدهید شرایط فعلی چه تاثیری در این تصمیم کاخ سفید برای سفر رییس جمهور آمریکا به کشور‌های غرب آسیا داشته است؟

بایدن با اعمال سیاست‌های اشتباه در جهان که شاید بتوان آخرین آن را دخالت در جنگ اوکراین دانست هم اوضاع اقتصادی را در داخل کشور به آشوب کشید هم موجب شد که یک بار دیگر جهان به اشتباهات استراتژیک واشنگتن در عرصه جهانی پی ببرد. دخالت‌های آمریکا در حال حاضر در جنگ اوکراین و صرف بودجه‌های کلان در این کشور برای ارسال سلاح و تسلیحات نظامی برای دولت زلنسکی از یک طرف و از سوی دیگر اعمال تحریم‌های یک جانبه علیه روسیه و تحریم نفت و گاز این کشور موجب شده که فشار تورمی در ماه‌های اخیر در داخل آمریکا و در ایالت‌های مختلف بیش از پیش حس شود و حالا آمریکا برای حل مشکلات داخلی کشور چاره‌ای ندارد تا به دنبال ذخایر نفتی جایگزین در منطقه باشد که در حال حاضر به نظر بایدن سعودی‌ها می‌توانند بهترین گزینه باشند.

به نظر شما آیا سیاست‌های بایدن نسبت به رئیس جمهور پیشین آمریکا در مورد منطقه غرب آسیا تغییری داشته است؟

مایک هریس: بایدن پیش از پیروزی در انتخابات و حتی در ماه‌های نخست پس از آن بار‌ها وعده داده بود که به شاهزادگان سعودی درس خوبی می‌دهد. او بار‌ها تاکید کرده بود که سعودی‌ها باید درس عبرت جهان قرار بگیرند و به خاطر اشتباهاتی که تا به حال مرتکب شده اند از جمله قتل خاشقچی باید تنبیه شوند. بایدن گفته بود که دیگر قرارداد‌های تسلیحات نظامی با عربستان امضاء نخواهد کرد و در جنگ یمن همراه با ائتلاف سعودی نخواهد شد.

اما حالا بایدن تمام این وعده و وعید‌ها را فراموش کرده و در نخستین سفر خود به خاورمیانه پس از پیروزی در انتخابات به دنبال تقویت توافقنامه ابراهیم و عادی سازی روابط کشور‌های عربی با اسرائیل است. یکی از اهدافی که مقامات آمریکایی از جمله سخنگوی وزارت خارجه به آن تاکید داشت این بود که بایدن در این سفر می‌خواهد در مورد عادی سازی رابطه عربستان با اسرائیل مذاکراتی جدی انجام دهد. بایدن نخستین رئیس جمهور آمریکا خواهد بود که این هفته از سرزمین‌های اشغالی با پروازی مستقیم به عربستان خواهد رفت.

بایدن شاید در این سفر دستاورد جدیدی نه برای اسرائیلی‌ها به همراه داشته باشد و نه برای سعودی ها. چون پیش از این هم عربستان سعودی با اسرائیل روابطی پنهانی داشته و حالا بایدن در جهت سیاست‌های ترامپ می‌خواهد تا حدی آن را آشکار کند. ولید بن طلال یکی از شاهزادگان سعودی اخیراً گفته بود که منافع عربستان و اسرائیل در سال‌های اخیر در راستای یکدیگر قرار گرفته است و از این قرابت شگفت زده شده بود. از نظر من بایدن در این سفر بیش از اینکه به دنبال توسعه روابط خارجی آمریکا با متحدانش در منطقه باشد بیشتر نگران اوضاع داخلی کشور و مهار تورم است. تورمی که مشخص نیست تا چه زمانی قرار است به همین منوال ادامه داشته باشد. بایدن به خاطر وارد شدن اقتصاد کشور به مرحله‌ای بحرانی بسیار نگران است و حالا با این سفر عملاً می‌خواهد با التماس به سعودی‌ها حداقل تورم داخلی و قیمت سوخت را تا حدی کنترل کند.

گفتنی است جو بایدن عصر روز چهارشنبه در اولین سفر خود به منطقه به عنوان رئیس‌جمهور وارد تل‌آویو شد و طی این مدت دیدار‌های متعددی را با مقام‌های رژیم صهیونیستی داشته است. بایدن پس از اتمام برنامه‌های خود در سرزمین‌های اشغالی، تل آویو را به مقصد ریاض برای دیدار با «ملک سلمان» پادشاه عربستان و شرکت در نشست شورای همکاری خلیج فارس ترک خواهد کرد. او دیروز در سخنانی هدف از سفر خود به عربستان را تأمین منافع آمریکا عنوان کرد.