آقای مهدی هادی نژاد مدیر عملیات بازار متشکل ارزی درباره ایجاد نماد ریال-روبل در این بازار، به سوالات زیر پاسخ داد.
بازار متشکل ارزی جدید چگونه است؟
آقای هادی نژاد: یک بازار ساختارمند مانند سایر بازارهای مالی است که بانک مرکزی سال ۱۳۹۷، با هدف مدیریت بازار ارز به ویژه در حوزه اسکناس برنامه ریزیها را در این حوزه انجام داد تا فعالیتهای بازیگرهای این بازار را به نوعی منسجمتر کند و یک مرجع برای کشف نرخ ارز در کشور ایجاد شود.
همان طور که در کشور برای هر کالایی یک بازار برای کشف نرخ وجود دارد، در بازار متشکل ارزی نیز یکی از اهداف، همین است که نرخ ارز به صورت ساختارمند، مشخص و شفاف، کشف شود؛ البته فعلا در حوزه اسکناس است.
قرار است با نماد معاملاتی جدید بین ما و سایر کشورها (روسیه) چه اتفاقی رخ دهد؟
آقای هادی نژاد: صادرکنندگان ما در کشور مقصد، بهای کالای صادراتی را با ارز کشور مقصد که روبل است، دریافت میکنند. در ایران یکسری متقاضیان ارز روبل مانند دانشجویان یا اشخاص حقیقی که هزینههای غیر از هزینههای گمرکی دارند، وجود دارد که نیاز دارند ریال خود را در کشور روسیه و سایر کشورها تبدیل به ارز روبل کرده و آنجا نیاز مصرفی خود را برطرف کنند.
باید سازو کاری وجود داشته باشد که بین این تقاضا و عرضه، یک تعادل ایجاد کند؛ اینجاست که این بازار از طریق بازیگران به طور مثال صرافیها وارد میشود و روند انجام میگیرد.
بازار متشکل جدید چه امتیازی برای بازرگان ما و کشور مقصد دارد؟
آقای هادی نژاد: اکنون متقاضی ارز ممکن است به سبب این که دسترسی به ارز محلی کشور ندارد، رو به سمت تقاضای ارزهای جهان روایی (دلار و یورو) که بیشتر در دسترس هستند، بیاورد. این باعث ایجاد یک واسطه میشود و روی نرخهای دیگر اثرگذار است. از سوی دیگر، هزینه مبادلاتی افزایش پیدا میکرد که با این بازار جدید، این مشکلات رفع شد.
علاوه بر آن، به بانک مرکزی کمک میشود و در نهایت، کاهش تقاضا برای ارزهای دیگر نیز رخ میدهد. از سویی به متقاضیان و اشخاص حقوقی در کاهش هزینه مبادلاتی، کمک میشود و طبیعتا حاشیه سود افزایش مییابد.
حاشیه سود امن پول ایران در مقابل روبل، در این بازار مورد توجه قرار گرفته است؟
آقای هادی نژاد: وقتی ارز واسطه وجود دارد و به سبب سازوکار غلط، تقاضا برای ارزهای واسطهای زیاد میشود، این افزایش تقاضا، کاهش ارزش ریال را به دنبال دارد.
این بازار سبب تقویت ارزش ریال میشود؛ هر چقدر عرضه روبل در این بازار زیاد باشد، کاهش نرخ ارز را به همراه دارد و نهایت، یک نرخ تعادلی بدون دخالت، کشف میشود.