در میز اقتصاد امروز آقایان محسن علیزاده عضو شورای عالی بورس، محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی و محمد صادق شعبانی رئیس مرکز تدوین، تطبیق قوانین و مقررات بازار سرمایه به بررسی طرح اصلاح قانون این بازار پرداختند و به سوالات زیر پاسخ دادند.
بررسی روند طرح اصلاح قانون بازار سرمایه در چه مرحلهای است؟
آقای علیزاده عضو ناظر مجلس در شورای عالی بورس: کمیسیون اقتصادی مجلس و کمیته بازار سرمایه آن، نیاز و ضرورت اصلاح و بازبینی قانون اوراق بهادار را احصاء و تمامی چالشهای قانون موجود را بررسی کردند. عمده نارسایی قانون فعلی بازار سرمایه، ساختار حکمرانی بود که نتوانست متناسب با نیاز بازار، برخورد کند.
ظرفیتی را در سال ۸۴ تهیه کرده بودیم و قرار بود در آن، معاملاتی شکل بگیرد. این معاملات به حدی سرریز میشد که لازم بود ظرفیت بازار سرمایه را افزایش دهیم، اما ابزار و قانون، طی سالهای اخیر متناسب با حجم و معاملات بازار سرمایه نبود.
طی یکماه گذشته پیش نویس اصلاح قانون اوراق بهادار جمع بندی کرده و در کمیسیون اقتصادی به رای گذاشتیم و فرصت ۱۰ روزه برای نظرگیری گذاشتیم. هم اکنون نظرات کانونهای مرتبط گرفته شده و این هفته، دستورات دیگری در کمیسیون اقتصادی بررسی میشود، اما در هفته دیگری به جزئیات آن میپردازیم و سپس به صحن علنی مجلس ارائه میدهیم.
تعداد اعضای رکن عالی در بازار سرمایه شورای عالی بورس چند نفر هستند که تخصص دارند؟
آقای علیزاده عضو ناظر مجلس در شورای عالی بورس: تهیه پیش نویس قبلی که پارسال منتشر شد، در کمیسیون اقتصادی انجام نشده بود. به دنبال تشدید مجازات برای فعالان بازار سرمایه در فضای مجازی نبودیم؛ زیرا این فضا، فرصت خوبی برای افزایش سواد مالی جامعه است، اما درچهارچوب مشخص و معین، به دنبال این هستیم تا از سوداگری جلوگیری شود.
اشخاصی در فضای مجازی بودند که وعده شاخص ۸ میلیونی را دادند و همین امر باعث شد، رشد بیش از حد و اندازه در بازار سرمایه شکل گیرد.
عدم تناسب جرم و مجازات یکی از دغدغه های اهالی بازار سرمایه است و در اصلاح قانون، به دنبال رفع این موضوع هستیم.
مردم چند وقت دیگر شاهد قانون جدید بازار سرمایه خواهند بود؟
آقای علیزاده عضو ناظر مجلس در شورای عالی بورس: باید هفته آینده موفق به بحث در کمیسیون اقتصادی و ارسال آن به صحن علنی مجلس شویم و سپس، برای اینکه بررسی قانون بازار اوراق بهادار با فوریت در دستور کار صحن علنی قرار گیرد، لازم است که ۵۰ نفر از نمایندگان با فوریت بررسی این طرح موافقت کنند. این اطمینان را به مردم میدهیم که در شش ماهه دوم امسال، قانون جدید بازار اوراق بهادار را شاهد خواهیم بود.
در طرح جدید، استقلال بازار سرمایه دیده شده یا خیر؟
آقای پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس: بحثی که در ابتدای اصلاحیه مطرح شد، این است که به عنوان قانون بالادستی عمل کند و قانون مشخصی باشد تا بازار سرمایه، بین دولت و مردم همانند گذشته در مظن اتهام نباشند.
آیا در طرح جدید استقلال بازار سرمایه دیده شده یا خیر؟
آقای پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس: بازار سرمایه حد و اندازه ای به بازار پول شبیه شده؛ رئیس کل بانکمرکزی که در هیئت دولت حضور دارد و سیاست پولی وضع میکند.
در طرح جدید ارتقاء جایگاه بازار سرمایه و فعال کردن تشکلهای حرفهای را دنبال میکنیم و همواره یکی از مواردی که در این طرح دیده شده، این است که تشکلهای حرفهای کانون سهامداران حقیقی باید رسمیت قانونی پیدا کند و در قانون جدید کانون سهامداران حقیقی و خرد تشکیل میشود.
موضوع شفافیت اطلاعات و ساماندهی فضای مجازی از دیگر اقدامات است که در راستای دغدغه مردم قرار دارد.
خیلی از کارشناسان نسبت به مجازات تعیین شده انتقاد دارند، آیا پیش نویس مطابق با میزان جرم یا تخلف نیست؟
آقای پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس: در پیش نویس، مجازات ها را ارتقاء دادیم و در جمع بندی اگر امکان تعدیل وجود داشته باشد، حتما کمیسیون استقبال میکند.
اگر نیاز به اصلاح باشد، کمیسیون این کار را انجامخواهد داد، اما تلاشمان آن است که جایگاه فعالان غیردولتی را تقویت کنیم تا اثرات آن را در تصمیماتی که می گیریم، خود را نشان میدهد.
با توجه به آنکه کل انتقادات مربوط به امنیتی شدن، استقلال و عدم همخوانی جرم و مجازات است، در اصلاح قانون جدید این موارد دیده شده است؟
آقای شعبانی رئیس مرکز تدوین، تطبیق و نقررات بازار سرمایه: هم اکنون ۶۰ میلیون نفر از جامعه به طور مستقیم و غیرمستقیم اعم از سهامداران عدالت و صندوقهای بازنشستگی درگیر بازار سرمایه هستند که ابزاری برای حمایت از آنها باید وجود داشته باشد.
سازمان بورس مکلف به حمایت است که این موضوع به معنای مصونیت نیست، بلکه نهادهای ناظر باید ابزارهای بازدارنده داشته باشند که از بین رفتن حقوق عموم سهدمداران جلوگیری کند.
آموزش چیزی است که به فرهنگ سازی و ارتقای بازار سرمایه کمک می کند، همچنین ابزارهای عمومی داریم که هرکس تخلفی داشته باشد، از بعد مالی و جرایم قابل پیگیری است.