آیا بایدن ریاست‌جمهوری‌اش را به پایان می‌رساند؟
عملکرد ضعیف جو بایدن کنار نشانه‌هایی که از عدم صلاحیت روانی و جسمی او برای انجام وظایفش در جایگاه رئیس‌جمهور آمریکا خبر میدهند سؤال‌هایی را درباره ماندن او در قدرت ایجاد کرده‌اند.
اشاره تلویحی جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا به اینکه به سرطان مبتلا است، کنار روند مستمر کاهش مقبولیت او و آشکار شدن شواهدی از کاهش توانمندی‌های ذهنی و شناختی‌اش در هفته‌های گذشته این سؤال را میان آمریکایی‌ها پررنگ کرده است؛ آیا او بالاخره دوران چهارساله‌اش در کاخ سفید را به پایان خواهد رساند یا خیر؟
به‌عنوان مثال، چند روز پیش پزشک سابق کاخ سفید در مصاحبه‌ای با فاکس‌نیوز گفت که تصور میکند بایدن با توجه به نداشتن صلاحیت روانی دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش را به پایان نخواهد رساند. او گفت: «وضعیت بایدن با گذشت زمان بدتر و بدتر میشود.»
«رونی جاکسون» که سابقه طبابت در کاخ سفید در دوران سه رئیس‌جمهور آمریکا را داشته است گفت که عوارض ناشی از افزایش سن با گذشت زمان بدتر و بدتر میشود. فراموشی، کندی روانی ـ حرکتی، سرگردانی و خلق پایین نشانه‌هایی هستند که به‌باور جاکسون حکایت از آن دارند که ممکن است بایدن را مجبور به کناره‌گیری زودهنگام از سمتش کند.
سال گذشته هم «فِرِد هِگِن» روانپزشک نروژی با بررسی رفتار‌ها و اظهارات جو بایدن نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در محافل عمومی اعلام کرده بود که اختلال‌های شناختی بایدن نشان میدهد او احتمالاً از زوال عقلی رنج می‌برد.
این برداشت‌ها البته تنها به محافل کارشناسی و تخصصی در آمریکا محدود نیست و نتایج نظرسنجی‌ها نشان میدهند بسیاری از شهروندان هم انتظارات مشابهی درباره بایدن دارند. مرکز افکارسنجی I&I چندی پیش نشان داد تنها ۲۱ درصد از افراد بزرگسال بر این باورند که او تا دو سال و نیم آینده رئیس‌جمهور باقی خواهد ماند.
عملکرد بایدن هم ناکارآمدی او را به‌وضوح نشان میدهد، افتضاح خروج از افغانستان، تورم بی‌سابقه، افزایش قیمت بنزین، ناتوانی در عمل به وعده‌ها برای کنترل مسائل مرزی، تشدید جرائم خشونت‌آمیز، جنگ اوکراین، عدم بازگشت به توافق هسته‌ای ایران و... تنها بخشی از شکست‌های دولت او در ۱۹ ماه حضور در کاخ سفید بوده است.
مجموع این عوامل موجب شده است زمزمه‌های اینکه آیا او باید در قدرت بماند یا به‌بهانه‌ای کاخ سفید را ترک کند شنیده شوند. مجله تایم چندی پیش نوشته بود اعضای ارشد حزب دموکرات در محافل خصوصی اذعان می‌کنند که عموم مردم اعتمادشان به رهبری بایدن را از دست داده‌اند. یک مقام ارشد دولت بایدن به‌شرط عدم افشای نام به تایم گفت: «چیزی که مردم نتوانسته‌اند ببینند، داشتن یک برنامه جامع بوده است.»
با این حال مشکل مهم‌تری که ذهن دموکرات‌ها را مشغول کرده این است که جایگزین بایدن در صورت کناره‌گیری از قدرت، وضعیتی حتی بدتر از او دارد.
در صورتی که بایدن از قدرت کنار برود، مطابق قوانین آمریکا قدرت بایستی به معاون او «کاملا هریس» انتقال پیدا کند. متمم ۲۵ م قانون اساسی آمریکا به معاون رئیس‌جمهور اجازه میدهد که در صورت ناتوانی رئیس‌جمهور از انجام وظایفش ـ مثلاً ناتوانی به‌خاطر مشکلات جسمی یا روحی ـ جای وی را بگیرد.
در صورتی که قرار بر کلید زدن چنین روندی باشد، کاملا هریس و اکثر اعضای کابینه باید با امضای نامه‌ای خطاب به رئیسان مجلس نمایندگان و سنا اعلام کنند که بایدن شایستگی حکومت یا توان رسیدگی به مسئولیت‌ها و وظایف مربوط به جایگاهش را ندارد.
بعد از آن کاملا هرییس به‌شکل خودکار زمام امور را در دست خواهد گرفت، البته بایدن فرصت خواهد داشت به‌صورت کتبی به چنین درخواستی واکنش نشان دهد. در صورت اعتراض رئیس‌جمهور، تصمیم نهایی به‌عهده کنگره خواهد بود.
کنگره تنها در صورتی میتواند رئیس‌جمهور را عزل کند که دوسوم اعضای مجلس سنا و مجلس نمایندگان با عزل او موافقت کنند. معاون رئیس‌جمهور تا زمان مشخص شدن نتیجه رأی‌گیری در کنگره وظایف رئیس‌جمهور را به‌عهده خواهد گرفت.
با این حال، یک مشکل بزرگ که در زمان حاضر دموکرات‌ها با آن مواجهند عدم محبوبیت کاملا هریس و ناکارآمدی مفرط اوست. به‌باور کارشناسان کاملا هریس در ابتدا پیشنهاد معاون رئیس‌جمهوری را با این تصور قبول کرد که روزی نامزد نهایی ریاست‌جمهوری از سوی حزب دموکرات شود، اما این تصور تنها اندکی بعد نقش بر آب شد. وقتی بایدن او را به‌عنوان معاون رئیس‌جمهور معرفی کرد، بسیاری از کاملا هریس به‌عنوان نسل آینده رهبران حزب دموکرات یاد می‌کردند.
در آخرین نظرسنجی که از محبوبیت کاملا هریس انجام شده است (پنج روز پیش) تنها ۳۹ درصد از رأی‌دهندگان بالقوه گفته‌اند که از عملکرد او رضایت دارند و ۵۳ درصد گفته‌اند که نظرشان نسبت به معاون رئیس‌جمهور کاملاً منفی است. در برخی از نظرسنجی‌ها محبوبیت کاملا هریس حتی از ۳۰ درصد هم نازل‌تر بوده است.
نظرات منفی نسبت به معاون رئیس‌جمهور به‌ویژه از زمانی شدت گرفت که او در مصاحبه‌ای با شبکه خبری ان‌بی‌سی از پاسخ دادن به سؤالی درباره اینکه چرا تا کنون از مرز آمریکا و مکزیک بازدید به‌عمل نیاورده است طفره رفت. مجری ان‌بی‌سی در آن مصاحبه پرسید: "آیا شما برای بازدید از مناطق مرزی هیچ برنامه‌ای ندارید؟ "
هریس پاسخ داد: «قرار است به مرز سری بزنیم.» و پس از آن به‌صوت عجیب و مکرر این جمله را تکرار کرد گویی که سیم‌هایش اتصالی کرده است: «ما در مرز بوده‌ایم؛ لذا این مسئله مرزی، ما در مرز بوده‌ایم. ما در مرز بوده‌ایم.»
مجری به‌درستی خاطرنشان کرد: «شما در مناطق مرزی حضور نداشته‌اید.»، هریس ناگهان گفت: «و من در اروپا هم نبوده‌ام؛ منظورم این است که متوجه نکته مدنظر شما نمی‌شوم. " و پس از آن خنده‌ای هیستریک سر داد.
بنا به این دلایل، به‌نظر می‌رسد که میان دموکرات‌ها فعلاً این برداشت وجود دارد که اگر «گزینه وحشتناک» جو بایدن را کنار بگذارند باید با «گزینه‌ای وحشتناک‌تر» به‌نام «کاملا هریس» در کاخ سفید کنار بیایند. اگر این فرض درست باشد، ادامه یا پایان بایدن در قدرت به این بستگی خواهد داشت که آیا عملکرد او در ماه‌های آینده چنان ضعیف خواهد بود که جای هریس به‌عنوان گزینه وحشتناک‌تر را اشغال کند یا خیر.
منبع: تسنیم
