چند وقت پیش منزل یکی از دوستان صمیمی ام بودم که دو فرزند دختر و پسر دارد، قدری زودتر از همیشه به خانه شان رفتم، قرار شد بچه‌ها کمی بیشتر با هم بازی کنند. وقتی رسیدیم با منظره عجیبی رو به رو شدم و دیدم که دوستم، بچه‌ها را فقط با یک لباس زیر در وان حمام گذاشته تا به قول خودش آب بازی کنند و سرگرم باشند و او هم به کارهایش برسد.

از اینکه دیدم دختر و پسر کوچک را با هم در وان گذاشته، تعجب کردم، اما چیزی نگفتم. بعد هم که ما آمدیم سریع آن‌ها را خشک کرد و باز هم جلوی ما برهنه گرداند تا فرصت کند و لباس هایشان را تنشان کند. بچه‌های من از تعجب دهانشان باز مانده بود، از اینکه بچه‌ها برهنه در خانه می‌چرخند، چون ما همیشه در خانه مان به این موضوع مقید بودیم و بچه‌ها هیچ وقت برهنه در خانه نمی‌چرخند.

در یک فرصتی که بچه‌ها مشغول بازی بودند، به دوستم گفتم می‌بینی دختر و پسرهایمان چه زود دارن بزرگ می‌شن؟ بعد بی تعارف به او گفتم: «حالا که بچه‌ها در حال بزرگ شدن هستند، بهتر نیست یک سری مسایل را بیشتر رعایت کنیم، مثلاً اینکه بچه‌ها را با هم حمام نفرستیم؟ یا طوری استحمام بچه‌ها را پیش ببریم که بدن برهنه همدیگر را نبینند؟»

او یک مرتبه با سکوت خیره به من نگاه کرد و بعد زد زیرخنده و گفت: «این حرف‌ها چیه می‌زنی، اُمّل شدی ها؟» گفتم: «این موضوع هیچ ربطی به اُمّل بودن نداره، بچه‌های ما باید حریم خودشان و دیگران را بدانند و بهشان یاد بدهیم که هیچ شخص دیگری جز مادر و پدرشان نباید بدن برهنه آن‌ها را ببیند. حتی از خودت هم خیلی تعجب می‌کنم که انقدر راحت جلوی بچه‌ها می‌گردی!» این بار با لحن ناراحت و رنجیده گفت: «لابد توقع داری جلوشون چادر سر کنم یا مانتو روسری بپوشم؟!» باز به او گفتم: «نه، اما نباید این اندازه هم راحت باشیم که نیمه برهنه جلوی بچه هایمان بگردیم.»

موضوع پوشش والدین در مقابل بچه‌ها و پوشش بچه‌ها در کنار یکدیگر و حد این پوشش یکی از چالش‌هایی است که خیلی از پدر و مادر‌ها با آن درگیرند. بعضی از روانشناس نما‌ها می‌گویند جلوی بچه هایتان راحت بگردید تا چشم شان عادت کند. اما بالاخره حد این پوشش کجاست؟ در گزارش پیش رو به این موضوع چالش برانگیز پرداختیم.

*عفت در خانواده چه معنی دارد؟

در فرهنگ اسلامی بار‌ها به داشتن عفت و حیا توصیه شده ایم، یکی از مهم‌ترین موارد داشتن عفت و حیا رعایت نوع پوشش والدین در خانه است، شاید برخی تصور کنند هر طور که دوست دارند می‌توانند در حضور بچه هایشان بگردند و لباس بپوشند، اما اینطور نیست. حریم‌ها باید حفظ شود و حد و حدودش نیز مشخص است تا بچه‌ها خدای نکرده به بلوغ زودرس جنسی یا انحرافات مختلف جنسی دچار نشوند. برخی از والدین در سنین نوجوانی و جوانی قادر به کنترل بچه هایشان نیستند و از لحاظ نوع پوشش و رفتار اجتماعی آن‌ها را خیلی با خودشان متفاوت می‌بینند، درحالی که عموما این بچه‌ها از خانواده‌هایی بیرون آمدند که در آن‌ها رعایت خیلی مسائل عفت و حیا نمی‌شده یا اینکه دوستان نامناسبی داشته اند.

*پرهیز از برهنگی یا نیمه برهنگی در خانه

دکتر «مجتبی امین زاده»؛ روانپزشک در این باره می‌گوید: «در دوران کودکی یعنی از سنین سه سالگی به بعد بچه‌ها ممکن است کنجکاوی جنسی داشته باشند، بنابراین اگر والدین پوشش مناسب به معنی پرهیز از برهنگی را رعایت کنند، بچه‌ها دچار تحریک یا کنجکاوی جنسی نمی‌شوند، متأسفانه برخی والدین تصور می‌کنند این به معنای متمدن یا مدرن بودن است که هرطور دلشان بخواهد در منزل لباس بپوشند، در حالی که کودک در حال رشد دارند و باید بدانند که پوشیدن لباس‌های تنگ و چسبان و رعایت نکردن پوشش مناسب ممکن است باعث برانگیخته شدن کنجکاوی بچه‌ها و از بین رفتن آرامش ذهنی آن‌ها شود.»

*حریم جنسی را از چهارسالگی به بچه هایمان یاد بدهیم

کودکان باید حریم جنسی خود را از سنین چهار سالگی به بعد بشناسند و رعایت پوشش مناسب در برابر غیر محارم را داشته باشند، این وظیفه والدین است که تفاوت‌های جنسی را به کودکان تفهیم کنند و یکی از راه هایش هم این است که خودشان حد پوشش را رعایت کنند. والدینی که فرقی بین دختر و پسر نمی‌گذارند، آن‌ها را با هم حمام می‌فرستند، برهنه جلوی هم می‌گردانند و اهمیتی به این مسائل نمی‌دهند، خودشان زمینه کنجکاوی جنسی بچه‌ها را فراهم می‌کنند، وگرنه بچه‌های کوچک هیچ گناهی ندارند، چون درک و شناختی از این امر ندارند.

امین زاده درباره نکات مهمی که والدین لازم است در زمینه رعایت حریم‌ها آموزش ببینند، می‌گوید: «والدین بهتر است به بچه هایشان آموزش دهند که از سنین سه ـ چهار سالگی به بعد بدنشان حریم خصوصی شان محسوب می‌شود و غیر از پدر و مادر کسی نباید بدن عریان آن‌ها را ببیند، همچنین خودشان جلوی بچه‌ها برهنه نشوند، مخصوصا مادری که فرزند پسر دارد و پدری که فرزند دختر دارد، نباید جلوی بچه‌ها برهنه یا نیمه برهنه بگردد.»

*تفکیک رعایت حجب و حیا برای فرزندداران دختر و پسر

والدینی که دارای فرزند دختر و پسر هستند، این مسائل را بیشتر از پدر و مادر‌هایی که فرزندانی از یک جنس دارند باید رعایت کنند. مثلا دختر و پسرشان را با هم به حمام نفرستند، از سن سه ـ چهار سالگی به بعد پسر‌ها با پدرشان و دختران با مادرشان به حمام بروند یا لباس هایشان توسط والد همجنسشان تعویض شود.

البته برخی از والدین هم تصور می‌کنند که رعایت حجب و حیا و آموزش آن تنها برای دختردار‌ها لازم است، در حالی که برای رعایت حجب و حیا فرقی بین دختردار‌ها و پسردار‌ها نیست، حتی والدین برای استحمام بچه‌ها هم نیاز هست که در حمام پوششی داشته باشند. چون بچه‌ها با دیدن تفاوت‌های جسمی خودشان و بزرگ تر‌ها ممکن است احساس نقص و سرخوردگی کنند و کنجکاوی‌های جنسی برایشان ایجاد شود.

*بچه‌ای که دائم در خانه برهنگی و نیمه برهنگی می‌بیند!

کودکی که دو سال دارد، بهتر است در یک اتاق جدا توسط مادرش تعویض لباس و پوشک شود، حتی طوری باید زمینه چینی کنیم که اگر مهمان بودیم یا مهمان داشتیم کسی بدون اجازه وارد اتاق نشود. بهتر است والدین هم جلوی بچه‌ها لباسشان را تعویض نکنند.

«سارا رحیم زاده»؛ روانشناس کودک نیز دراین باره می‌گوید: «والدین بچه‌ای که به پنج سالگی رسیده هم باید دقت بیشتری را در زمینه پوشش خود و فرزندش داشته باشد. مثلا بهتر است پوشش پدر در برابر فرزند دختر و پوشش مادر در برابر فرزند پسر متعارف باشد. البته این پوشش در فرهنگ‌های مختلف متفاوت است، اما در هر حال بچه‌ای که مدام برهنگی و نیمه برهنگی دیده باشد، کنجکاوی‌ها و جلب توجه اش از کودکی نیز بیشتر می‌شود و ممکن است در نوجوانی و بزرگسالی دچار آسیب شود.

این تفکر اشتباهی است که برخی والدین می‌گویند، بگذار تا ببیند و عادت کند، مادری که جلوی پسرش نیمه برهنه می‌گردد، پسر او چیز‌هایی می‌بیند که نباید ببیند یا برعکس پدری که دختر دارد، این‌ها بعدا بچه‌ها را اذیت می‌کند.»

*بچه‌ها حیا را در کودکی از رفتار ما یاد می‌گیرند نه از نصیحت‌های ما

این نکته همیشه باید یادمان بماند که بچه‌های ما بیشتر ازاینکه حرف‌های ما را بشنوند، عملمان را می‌بینند و به آن دقت می‌کنند، بنابراین مرز‌های ما، رعایت حریم ما با همسر و بچه‌ها در فضای خانه یک نوع تربیت جنسی برای فرزندانمان محسوب می‌شود.

دکتر مجتبی امین زاده همچنین می‌گوید: «برخی از والدین هم تصور می‌کنند، بچه‌ها نه احساس دارند نه متوجه این مسائل می‌شوند، در حالی که بچه‌ها کور و نه کر نیستند. هم خوب احساس می‌کنند، هم می‌فهمند و یاد می‌گیرند و بدان عمل می‌کنند. شاید بچه دو ساله بیان خوبی نداشته باشد، اما حافظه خوبی دارد و همه مناظر و تصاویر را مثل یک دوربین ضبط می‌کند، پس نوع پوشش مان در خانه را جدی بگیریم.»

منبع: فارس