از روزی که چرخ‌های اتومبیل‌ها روی خیابان‌های شهر‌ها به حرکت درآمدند، معایب آن‌ها زیر نگاه تیز بین متخصصان مختلف در این حوزه به نقد کشیده شد و همواره بحث ایمنی خودرو در جوامع مختلف مد نظر بوده است و مسئولان و کارشناسان در جهان بدان توجه دارند.

توجه به بحث معاینه فنی خودرو‌ها نه تنها عاملی مقابل بروز تصادفات رانندگی و حوادث مرتبط است بلکه از تبعات زیست محیطی تردد خودرو‌ها هم جلوگیری می‌کند بر همین اساس بیش از نیم قرن است که در کشور‌های مختلف بحث معاینه فنی خودرو‌ها مد نظر قرار گرفته و در کشور ما نیز چندین سال است که اجرایی می‌شود. در حال حاضر خودرو‌های فاقد معاینه فنی در صورت تردد در معابر، خیابان‌ها و بزرگراه‌ها روزانه ۵۰ هزار تومان جریمه می‌شوند و شهرداری‌ها با همکاری وزارت کشور به موضوع انجام معاینه فنی خودرو‌ها توجه دارند و روز به روز هم این مراکز در حال گسترش است.

بیشتربخوانید:

گزارش سوخته شبکه سعودی "اینترنشنال" از یک پرونده خودرویی که متهمان آن محکوم شده‌اند

انجام معاینه فنی در کنترل و پایش وضعیت سلامت و ایمنی خودرو‌ها بسیار حائز اهمیت است و نقش موثری هم در کاهش آلودگی هوا دارد. این موضوع در بسیاری از کشور‌های جهان از جمله ایران مورد توجه قرار گرفته و روز به روز به آمار این مراکز افزوده شده است.

سالانه حدود ۱ میلیون و ۶۵۰ هزار دستگاه خودرو به مراکز معاینه فنی شهر تهران مراجعه می‌کنند در سال گذشته حدود ۱ میلیون و ۱۷۵ هزار گواهی معاینه فنی صادر شده که از این تعداد، در حدود ۲۱۴ هزار گواهی مربوط به معاینه فنی برتر است.

براساس آخرین مصوبه دولت نرخ معاینه فنی خودرو‌های سبک مراجعه اول ۴۷ هزار تومان و مراجعه مجدد ۱۰ هزار تومان، خودرو‌های سنگین مراجعه اول ۷۱ هزار و ۶۰۰ تومان و مراجعه مجدد ۱۲ هزار تومان و موتوسیکلت مراجعه اول ۱۲ هزار تومان و مراجعه مجدد ۲ هزار تومان تعیین شده است. این مصوبه و نرخ بهای خدمات معاینه فنی مربوط به ماه آذر سال ۱۳۹۹ است و در سال گذشته تغییر قیمتی در کار نبود. درباره موضوعات مختلف معاینه فنی خودرو‌ها با مجید سلمانی، معاون بهره برداری ستاد معاینه فنی خودرو‌های تهران به بحث و گفتگو نشستیم که جزئیات آن به شرح ذیل است:

مشاوره تخصصی در مورد سلامت خودرو در مراکز معاینه فنی

مدیران و کارشناسان مختلف همواره به شهروندان تهران توصیه می‌کنند از مراکز معاینه فنی خودرو در پایتخت استفاده کنند چرا باید از خدمات مراکز معاینه فنی خودرو شهر تهران استفاده کنیم؟

انجام تست‌های معاینه فنی در تهران بسیار دقیق صورت می‌گیرد و این موضوع در کاهش غلظت آلاینده‌های هوا می‌تواند موثر واقع شود. از طرفی با انجام معاینه فنی خودرو می‌توانیم در کاهش آلودگی هوا و پاکیزگی شهرمان به عنوان یک مسئولیت اجتماعی سهیم باشیم. با انجام معاینه فنی خودرو می‌توانیم در کاهش تصادفات، حفظ جان خود و شهروندان و ساماندهی ترافیک تاثیر گذار باشیم. همچنین خودرو می‌توانیم در پیشگیری از هزینه‌‏های مضاعف مربوط به تعمیرات خودرو اقدام و با دریافت معاینه فنی به قانون احترام گذاشته و در حفظ سلامت شهر و شهروندان مشارکت و از مشاوره تخصصی مراکز معاینه فنی در تشخیص ایراد‌های خودرو استفاده کنیم.

مراجعه با تعیین وقت قبلی چگونه امکان پذیر است؟

با اخذ نوبت اینترنتی از سامانه تهران من (My.tehran.ir) یا سایت ستاد معاینه فنی خودرو (Inspection.tehran.ir) بدون معطلی و صف از خدمات معاینه فنی شهروندان می‌توانند بهرمند شوند و ناگفته نماند که ورودی خودرو‌های دارای نوبت اینترنتی با خودرو‌های پذیرش حضوری متفاوت است. همچنین براساس درخواست مشتریان این ستاد در راستای اجابت نیاز و خدمت رسانی شایسته و مضاعف به شهروندان یک خدمت ویژه را به واحد مدیریت امور مشتریان اضافه کرده است بر همین اساس ۱۰ روز قبل از انقضاء معاینه فنی، پیامک یادآوری زمان اعتبار گواهی معاینه فنی به مراجعه کنندگان به مراکز معاینه فنی شهر تهران در سال گذشته ارسال می‌شود. تنها از مراجعه کنندگان درخواست داریم جهت اطلاع رسانی دقیق و اطمینان از ارسال موفق پیامک‌ها، اطلاعات مربوط به شماره تماس را به صورت صحیح به همکاران پذیرش خودرو در مراکز معاینه فنی منتقل کنند. علاوه بر ارسال پیامک اطلاع رسانی زمان انقضاء معاینه فنی، در راستای مدیدیرت امور مشتریان ظرفیت پذیرش از طریق نوبت دهی اینترنتی در مراکز معاینه فنی صد در صد افزایش یافته و در حال حاضر شهروندان متقاضی جهت استفاده از این خدمات به سهولت می‌توانند در سایر مراکز نسبت به اخذ نوبت و مراجعه با تعیین وقت قبلی اقدام کنند.

دوره معافیت انجام معاینه فنی وسایل نقلیه شخصی و دولتی

چه خودرو‌هایی مشمول معاینه فنی هستند؟

دوره معافیت انجام معاینه فنی وسایل نقلیه شخصی و دولتی از تولید ۴ سال و خودرو‌های عمومی ۱ سال است. مالکان خودرو جهت اطلاع از زمان تولید می‌توانید به برگه فروش کارخانه و یا بیمه نامه مراجعه کنند. به طور مثال خودرو‌های تولید مرداد ۹۷ یا آگوست ۲۰۱۸ در مرداد ماه ۱۴۰۱ یا آگوست ۲۰۲۲ مشمول معاینه فنی هستند. همچنین درگاه‌های ارتباطی ما سامانه پاسخگو ۹۶۰۰۶۰۰۰، سایت ستاد معاینه فنی خودرو به آدرس Inspection.tehran.ir، صفحه مجازی ما در اینستاگرام به آدرس@moayenehfani است.

فرایند معاینه فنی خودرو‌های گازسوز

فرایند معاینه فنی خودرو‌های گازسوز چگونه است؟

براساس مصوبات دولت خودرو‌های دارای سوخت CNG موظفند در هر دوره معاینه فنی ابتدا نسبت به بازرسی چشمی تجهیزات و قطعات گازسوز اقدام کنند و در صورت نیاز به انجام آزمایش‌های هیدرواستاتیک یا سایر آزمایش‌های تعیین شده در استاندارد ملی بنابر تشخیص کارشناس مربوطه، به واحد‌های تعیین صلاحیت شده که لیست آن در سایت altfuel.ir قابل دسترس است مراجعه نمایند. پذیرش وسیله نقلیه‌ای که تجهیزات و قطعات گازسوز و یا سیستم ذخیره سوخت (مخزن) آن‌ها در بازرسی چشمی یا آزمایش‌های هیدرواستاتیک و تکمیلی تایید نمی‌شوند در مراکز معاینه فنی خودرو امکان پذیر نیست.

مراکز معاینه فنی شهر تهران به صورت ثابت و سیار

در حال حاضر چند مراکز معاینه فنی شهر تهران به صورت ثابت و سیار فعال است؟

۱۶ مرکز ثابت داریم که ادرس آن برای شهروندان میدان آرژانتین، پارک سوار بیهقی، ضلع شمال شرقی پارک سوار، میدان رسالت، خیابان فرجام، خیابان سراج، جنب پمپ گاز، یافت آباد، بلوار الغدیر، روبروی بیمارستان شهدای یافت آباد، بزرگراه آزادگان، بالاتر از میدان میوه و تره بار مرکزی، بلوار شقایق، میدان پونک، بزرگراه اشرفی اصفهانی بعد از بزرگراه هاشمی رفسنجانی، خیابان هفتم، بزرگراه آبشناسان، تقاطع شاهین شمالی، خیابان شهید رجایی، بعد از پل شهید آوینی، جنب مرکز خرید و فروش خودرو خیابان معاینه فنی، خیابان دماوند، سه راه تهرانپارس، بعد از ساختمان ایرتویا، روبروی بیمه ایران، جاده خاوران، بزرگراه امام رضا (ع)، کیلومتر ۱۲، بعد از خاورشهر، مقابل مرکز تعویض پلاک خودرو، جاده قدیم کرج، کیلومتر ۱۳، نرسیده به چهارراه ایران خودرو، جاده خاوران - سه راه افسریه - بزرگراه امام رضا (ع) یک کیلومتر بعد از سه راه سیمان، کیلومتر ۲۰ جاده قدیم تهران کرج، شهرری کمربندی دوم تهران، نرسیده به میدان غنی آباد، خیابان شهدای زمان آباد، کیلومتر ۱۲ جاده مخصوص کرج، روبروی شهرک دانشگاه، داخل مجموعه مرکز تعویض پلاک چیتگر، اتوبان آزادگان شرق، خروجی فدائیان شمال، جنب بازار سنگ فاطمیه، کوچه خسروی، بزرگراه امام علی شمال به جنوب، ورودی بزرگراه بعثت غرب، پلاک ۸۱ است.

۵ واحد سیار هم شامل منطقه ۱ نوبنیاد پایانه شهید دستواره، بزرگراه شهید صیاد شیرازی، خیابان گیلان شرقی، نرسیده به خیابان مجید افشاری، پایانه گیلان، انتهای خیابان جیحون، خیابان شهید رنجبر، نبش کوچه سلیمیان، ابتدای بزرگراه شهید یاسینی، جنب ایستگاه متروی شهید کلاهدوز، پایانه تاکسیرانی شهید کلاهدوز و بعدی میدان الغدیر، خیابان فرجام به سمت میدان رسالت، جنب آتش نشانی، کوچه شهید فضل علی، پارکینگ الغدیر است.

البته در حال حاضر هم همه مراکز فاقد صف است و همه خودرو‌ها به سرعت خدمات معاینه فنی را می‌توانند دریافت کنند.

تداوم رایگان بودن هزینه مراجعه اول معاینه فنی تاکسی‌های پایتخت

هزینه مراجعه اول معاینه فنی تاکسی‌های پایتخت چقدر است آیا هنوز رایگان بودن خدمات به این قشر ادامه دارد؟

بله، در سال ۱۴۰۱ هزینه مراجعه اول معاینه فنی تاکسی‌های شهر تهران در ۸ مرکز معاینه فنی بیهقی، سراج، الغدیر، شقایق، دماوند، چمران، نیایش و آبشناسان رایگان است. خودرو‌های تاکسی در صورت داشتن پروانه تاکسیرانی معتبر که از طریق سامانه سیما تاکسی سازمان تاکسیرانی قابل استعلام و کنترل است، می‌توانند سالانه در هر نوبت مراجعه به مراکز معاینه فنی اعلام شده از این طرح رایگان هزینه مراجعه اول استفاده کنند. لازم به توضیح است پذیرش خودرو‌های تاکسی در سایر مراکز معاینه فنی شهر تهران انجام می‌شود و رانندگان تاکسی در صورت تمایل به استفاده از طرح رایگان بایستی به یکی از هشت مرکز اعلامی مراجعه کنند.

معاینه فنی برتر تنها مختص خودرو‌های انژکتوری است که در آزمون آلایندگی قبول شوند

نحوه امتیاز گرفتن معاینه فنی برتر در مراکز معاینه فنی شهر تهران چگونه است؟

در ۹ مرکز معاینه فنی شهر تهران بیهقی، سراج، الغدیر، شقایق، نیایش، آبشناسان، چمران، دماوند و خاوران برای همه خودرو‌ها معاینه فنی برتر انجام می‌شود. خودرو‌ها می‌توانند بصورت اختیاری در صورت احراز شرایط لازم نسبت به اخذ معاینه فنی معمولی و یا برتر اقدام کنند. شهرداری تهران جهت ترغیب و تشویق شهروندان به استفاده از خودرو با آلایندگی کمتر نسبت به لحاظ ۳۰ درصد تخفیف به خودرو‌های دارای معاینه فنی برتر جهت تردد در محدوده طرح کاهش و ترافیک در سال ۱۴۰۱ اقدام کرده است. توجه داشته باشید معاینه فنی برتر تنها مختص خودرو‌های انژکتوری است که آزمون آلایندگی شامل تست خودرو دردور‌های آرام و بالا است. تفاوت معاینه فنی برتر و معاینه فنی معمولی تنها در فرایند آزمون آلایندگی خودرو است و از لحاظ هزینه پرداختی یکسان است.

رانندگان برای انجام معاینه فنی رانندگان چه مدارکی باید همراه داشته باشند؟

اول اینکه باید ثبت اطلاعات کنند و پس از مراجعه به به صندوق با ارائه اصل کارت و یا سند خودرو پرداخت هزینه با کارت بانکی را انجام و سپس بررسی ظاهری توسط کارشناس انجام می‌شود بررسی ظاهری خودرو نخستین مرحله معاینه فنی است در این مرحله خودرو از بابت داشتن چراغ‌های سالم، سالم بودن آیینه‌ها و شیشه ها، داشتن کمربند ایمنی و بوق و نداشتن روغن سوزی .. بررسی می‌شود. بستن ادوات و تجهیزات غیر استاندارد بر روی خودرو یکی از عوامل مردودی در این مرحله است. ورود به سالن جهت انجام آزمون‌های مکانیزه و تحویل خودرو به آزمونگر در ابتدای سالن

آزمون‌های مکانیزه در معاینه فنی به چه نحوی است؟

اول در این زمینه آزمون آلاینده‌های خروجی مطرح است، آلودگی هوای کلانشهر‌ها قاتل سلامتی شهروندانی است که هر روز در این شهر‌ها ساعت‌ها رفت و آمد می‌کنند مرحله سوم معاینه فنی اندازه گیری میزان انتشار سطح آلایندگی گاز‌های خروجی از اگزوز خودرو‌ها است. در این مرحله وضعیت سلامت خودرو از لحاظ تولید آلایندگی در دو دور موتور دور آرام و ۲۵۰۰ دور در دقیقه براساس حدود مجاز اعلامی از طرف سازمان حفاظت محیط زیست مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. پایش گاز‌های آلاینده خروجی از اگزوز در معاینه فنی معمولی تنها در دور آرام و در معاینه فنی برتر در دور موتور آرام و بالا انجام می‌گردد. در حال حاضر معاینه فنی برتر که تنها در این آزمون با معاینه فنی معمولی متمایز است کاملا اختیاری است. آزمون بعدی ازمون چراغ‌های جلو است حتما پیش آمده که وقتی مشغول رانندگی بوده اید نور چراغ اتومبیلی که از روبرو می‌آید اذیتتان کند این موضوع در معاینه فنی ارزیابی می‌شود. مرحله چهارم معاینه فنی خودرو‌ها سنجش و کنترل شدت نور چراغ‌های جلو و میزان انحراف پرتو‌های آنهاست به وسیله دستگاه‌های این بخش می‌توان نور چراغ‌های جلو اتومبیل‌ها را مورد آزمون قرار داد و نتیجه را برای باز بینی در رایانه ذخیره کرد. آزمون بعدی آزمون لغزش جانبی است که لاستیک سایی و انحراف خودرو از مسیر مستقیم بررسی می‌شود. گام پنجم معاینه فنی تعیین میزان باز یا بسته بودن دهانه چرخ‌های هر یک از محور‌های خودروی شماست این آزمون نشان می‌دهد که میزان انحراف یک خودرو پس از طی کردن یک کیلومتر در راستای مستقیم چقدر است. آزمون دیگر آزمون کمک فنر و مرحله ششم معاینه فنی ارزیابی درصد کارایی کمک فنر‌های محور‌های جلو و عقب خودرو است. دستگاهی که در این بخش قرار دارد نتایج این آزمون را به دو شکل گرافیکی و عددی نشان می‌دهد. خرابی کمک فنر یکی از علل واژگونی خودرو در سر پیچ‌ها و انحراف خودرو از مسیر مستقیم در هنگام ترمز گیری است.

آزمون ترمز‌ها نیز بررسی می‌شود چراکه سیستم ترمز خودرو‌ها آنقدر مهم است که با کوچک‌ترین اختلال خطر را دقیقا بیخ گوشتان قرار می‌دهد. مرحله هفتم معاینه فنی هم به سنجش قدرت ترمز گیری هریک از محور‌ها و قدرت عملکرد ترمز دستی اختصاص دارد. دستگاه این بخش حد نهایی شتاب ترمز گیری خودرو را جهت ارزیابی وضعیت سیستم ترمز محاسبه می‌کند. آزمون اهرم بندی نیز به صورتی است که نامناسب بودن اتصال هریک از قطعه‌ها در سیستم تعلیق خودرو بررسی می‌شود. مرحله هشتم معاینه فنی بررسی وضعیت نحوه اتصال این قطعات در جلوبندی خودرو است. دستگاهی که در این بخش قرار دارد قطعه‌های جلوبندی خودرو را زیر فشار و کشش قرار می‌دهد تا لقی و ضعف اتصال‌ها مشخص شود.

صدور گواهی معاینه فنی در صورت قبولی در آزمون‌ها آخرین مرحله است. بعد از انجام آزمون‌های مختلف نتایج آن توسط مسئول مربوطه کنترل شده و در صورت قبولی، گواهی انجام معاینه فنی برای خودرو شما صادر می‌شود و خودرو دارای نقص و ایراد بوده و در یک یا چند آزمون مردود می‌شود. وخودرو جهت رفع نقص موارد اعلام شده در برگه نتایج آزمون به مدت ۱۴ روز فرصت داشته و باید مجددا برای کنترل موارد رفع ایراد شده به همان مرکز مراجعه کند؛ که ورودی خودرو‌های مراجعه مجدد و هزینه آن با مراجعه نخست متفاوت است.

افزایش ۸ درصدی معاینه فنی در تهران

آمار معاینه فنی خودرو‌ها در تهران در ۳ ماه نخست امسال چگونه بود؟

در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۱، ۵۰۲ هزار دستگاه خودرو به مراکز معاینه فنی شهر تهران مراجعه کرده که در مقایسه با سال گذشته میزان مراجعات ۸ درصد افزایش داشته است.

منبع: فارس