خبرگزاری رویترز در گزارشی به بررسی وضعیت بلاتکلیف پناهجویان در انگلیس پرداخته و میگوید کشمکشهای داخلی در دولت، زندگی پناهجویان را مختل کرده است.
این خبرگزاری با یک جوان ۲۱ ساله سوری به نام علاءدین صحبت کرده که در پی جنگ داخلی کشورش به انگلیس پناهنده شده و اکنون در بازداشتگاه نگه داری میشود تا «احتمالا» به «رواندا» فرستاده شود. این جوان میگوید فرستاده شدن به رواندا برای او به منزله «پایان دنیا» است و نمیتواند آن را تصور کند.
در واقع این جوان یکی از حدود ۱۳۰ مهاجری است که ابتدا قرار بود به رواندا فرستاده شوند، اما اکنون در بلاتکلیفی قانونی رها شده اند. این بلاتکلیفی به خاطر آن است که دولت انگلیس در تلاش برای کنترل مرزها و وعدههای حقوق بشری خود سردرگم است. وضعیت مهاجرانی مانند او موضوع یک چالش قانونی در دادگاه عالی لندن در اوایل سپتامبر خواهد بود. زمانی که ائتلافی از گروههای حقوق بشری و یک اتحادیه کارگری میگویند سیاست فرستادن مهاجران به رواندا غیرقابل اجرا و غیراخلاقی است.
از چند سال پیش تاکنون، دولتها در سراسر جهان به دنبال راهی برای برخورد با هجوم پناهندگانی هستند که از کشورهای جنگزده یا آزار و اذیت در سرزمینهای خود فرار میکنند. برخلاف آنچه بسیاری فکر میکنند، انگلیس آخرین کشوری است که تلاش کرده اسکان پناهجویان را برون سپاری کند.
استرالیا پیشگام این اقدام بود. از سوی دیگر، دولتهای اروپایی در سالهای اخیر به کشورهایی مانند لیبی پول پرداخت کردهاند تا از طرف آنها جلوی ورود مهاجران را بگیرد. دانمارک توافقنامه مشابهی را در مورد اخراج به رواندا امضا کرده، اما تا امروز هیچ مهاجری را به آنجا منتقل نکرده است. انگلیس ادعا میکند سیاستی که اتخاذ کرده «انسانی» بوده و میگوید برای مبارزه با قاچاق انسان چنین تصمیمی گرفته است. اما اخراج پناهجویان انتقادات گستردهای را از سوی قانونگذاران، سازمان ملل و حتی شاهزاده چارلز، وارث تاج و تخت انگلیس برانگیخته است.
گفته میشود وضعیت در رواندا هم چندان مناسب نیست. در این کشور آفریقایی تنها یک خوابگاه برای پذیرش مهاجران ساخته شده که آن هم حدود ۱۰۰ نفر ظرفیت دارد. این رقم برابر ۰.۳۵ درصد از کل مهاجرانی است که در سال گذشته وارد انگلیس شدهاند. یک مقام انگلیسی گفته که دولت در حال مذاکره برای به دست آوردن سه یا چهار خوابگاه دیگر در «کیگالی» پایتخت رواندا است، اما حتی آنها نیز تنها برای حدود ۱.۶ درصد از ورودیهای سال گذشته جا دارند.
در این میان، پناهجویان همچنان وارد انگلیس میشوند. تنها در اول اوت امسال ۶۹۶ نفر پناهجو وارد حریم انگلیس شدند. گزارش کمیته امور داخلی پارلمان در ماه گذشته اعلام کرد که «هیچ مدرکی مبنی بر اینکه سیاست رواندا مانع از ورود پناهجویان میشود وجود ندارد».
شمار پناهجویان چندین سال است که در حال افزایش است. در سال ۲۰۲۱، ۲۸ هزار و ۵۲۶ نفر با قایقهای کوچک وارد انگلیس شدند. این رقم در سالهای قبل به ترتیب ۸ هزار، نزدیک به دو هزار و در نهایت ۳۰۰ نفر بوده است که رشد قابل توجهی را نشان میدهد.
در حال حاضر، هر دو نامزد جایگزین بوریس جانسون متعهد شده اند که سیاست رواندا را دنبال کنند و لیز تراس که پیشتر وزیر امور خارجه بوده قول داده است که این سیاست را به کشورهای بیشتری گسترش دهد. سخنگوی دولت انگلیس وضعیت پناهجویان را «نپذیرفتنی» توصیف کرده و میگوید این استراتژی برای جلوگیری از «سفرهای خطرناک، غیرضروری و غیرقانونی» مردم مورد نیاز است.
علاءدین میگوید پیش از رسیدن به انگلیس چهار ماه در لیبی ربوده و شکنجه شده تا اینکه خانواده اش باج داده و او را آزاد کردند. او سپس به طرابلس رفت، جایی که پسر عمویش زندگی میکرد، اما از ترس ربوده شدن به ایتالیا و سپس به فرانسه و انگلیس فرار کرده است.
پس از ورود به انگلیس، او را به یک مرکز نگهداری بردند. در ابتدا به او یک بلیت به رواندا داده شد، اما به گفته علاءدین وکلایش موفق شدند آن را لغو کنند. او میگوید: «احساس میکنم با من مانند یک جنایتکار رفتار میشود. من یک جنایتکار نیستم، تنها کاری که میخواهم انجام میدهم این است که زندگی جدیدی را شروع کنم».
او در پاسخ به این سوال که اگر به رواندا فرستاده شود چه خواهد کرد، گفت: «مطمئن نیستم. زندگی من به پایان رسیده است.»