محمدپور، رئیس بخش جانوران سمی و تولید پادزهر موسسه رازی گفت: در اولین مرحله، تکثیر و نگهداری از مار افعی قفقازی که یکی از مارهای بومی استانهای البرز، تهران و مازندان و جزو جانوران در معرض تهدید است با ایجاد اقلیمی شبیه به ارتفاعات البرز از نظر خاک، سنگ و پوشش گیاهی در این مجموعه به صورت پایلوت انجام شده و در آینده این طرح روی جانوران زهری دیگری هم اجرا خواهد شد.
او گفت: این مجموعه قابلیت آن را دارد که به یک مرکز بین المللی تولید پادزهر تبدیل شود و پاسخگوی نیازهای صادراتی باشد اجرای طرح زیست بوم زمینه تولید پادزهر برای سم مارهای بومی دیگر کشورها را مهیا کرده و زمینه صادرات واکسن را فراهم خواهد کرد.
رئیس بخش جانوران سمی و تولید پادزهر موسسه رازی با اشاره به اینکه کمک به محیط زیست و اکوسیستم و جلوگیری از صدمه وارد شدن به جانوران زهری یکی از مهمترین دغدغههای این مجموعه به شمار میرودافزود: با توجه به این که اطلاعات بسیار کمی در مورد رفتارشناسی و فیزیولوژی این جانوران وجود داشت نیاز بر این بود که مرکز پایلوتی ایجاد شود تا به صورت مداوم و لحظهای این جانوران را از نظر تغذیه، خواب، تکثیر و سایر عوامل رصد کرده و مستندات آن را تهیه کنیم تا بر اساس آن، شرایط لازم برای تکثیر و نگهداری این موجودات در سطح بزرگتر فراهم شود.
او گفت: به جرات میتوان گفت این مرکز یکی از مدرنترین نمونههای پایلوت در این زمینه در دنیا محسوب میشود.
رئیس بخش جانوران سمی موسسه واکسن و سرم سازی رازی افزود: کشورهای مختلفی این کار را انجام داده اند، اما تاکنون به این شکل علمی و مجهز که در موسسه رازی در حال انجام است، اجرایی نشده است.
محمدپور گفت: در این مرکز سعی شده شرایط زیست برای حیوان عینا بر اساس شرایط طبیعی آماده شود و تلاش شده گیاهان و جانوران موجود در این فضا بر اساس سیکل اکوسیستم و زنجیره غذایی موجود در طبیعت و مانند فضای طبیعی تغذیه و زندگی کنند و سیکل خواب زمستانی و تابستانی، تخم گذاری و زنده زایی آنان نیز رعایت شده است.
او گفت: غارها و فضاهای بیرونی که برای این کار طراحی شده مجهز به دوربینهایی است که لحظه به لحظه شرایط زندگی و رفتارهای زیستی این حیوانات را رصد کرده و مورد ارزیابی کارشناسان قرار میگیرد که در نهایت به طور قطع منجر به انتشار مقالات و کتابهایی خواهد شد که تاکنون در دنیا وجود نداشته است.
رئیس بخش جانوران سمی موسسه واکسن و سرم سازی رازی افزود: اطلاعات به دست آمده در این شرایط میتواند بسیار ارزشمند باشد و زیرساختهای لازم برای تشکیل این مکان در مقیاسی بزرگتر را ایجاد کند. از طرفی زهری که در این شرایط استحصال میشود، از نظر زهرشناختی، پروتئومیکس و کیفیت پادزهر تهیه شده با آن با موارد طبیعی مقایسه میشوند.
محمدپورگفت: با توجه به این که پادزهر جانوران زهری هر منطقه را باید به صورت اختصاصی از جانوران همان منطقه فرآوری کرد و پادزهر یک کشور ممکن است برای کشور دیگری مناسب نباشد، این امکان برای ما فراهم میشود که با چندین نمونه از جانوران سمی مناطق مختلف، آنان را تکثیر داده و پس از استحصال سم آنان، نسبت به تهیه پادزهر اختصاصی اقدام کنیم.
رئیس بخش جانوران سمی موسسه واکسن و سرم سازی رازی افزود: با توجه به گسترش شهرنشینی خطر انقراض برخی از مارها را تهدید میکند، به همین سبب در درجه نخست این طرح برای مارهای اجرایی میشود که در معرض تهدید قرار دارند و در صورت موفقیت، چنین شرایطی را برای تمامی جانوران زهری ایجاد خواهیم کرد.