طی هفته ها و روزهای گذشته تحولات سیاسی عراق با پیچیدگی و تقابل های متعددی مواجه شده که چشم انداز آتی آن را در هاله ای از ابهام فرو برده است. ماجرا از آنجا شروع شد که گروه های سیاسی عراق پس از برگزاری انتخابات و اعلام نتایج نهائی آن، نتوانستند به یک دیدگاه مشترک در مورد نامزد نخست وزیری به نتیجه برسند و این مسئله باعث استعفا و خروج نمایندگان جریان صدر از پارلمان شد. پس از این اتفاق دیگر گروه های سیاسی به رایزنی و تبادل آراء در مورد تعیین نامزد نخست وزیری ادامه دادند که در نهایت چند هفته پیش، ائتلاف چارچوب هماهنگی شیعه اعلام کرد بر سر نامزدی «محمد شیاع السودانی» برای نخست وزیری به توافق رسیده و او را برای تصدی این سمت به پارلمان معرفی خواهد کرد.

اما پس از اعلام این خبر، نامزدی محمد شیاع السودانی برای نخست وزیری مورد استقبال جریان صدر قرار نگرفت و طرفداران این جریان برای اعلام اعتراض خود به نامزدی او و تعطیلی جلسات پارلمان به ساختمان آن در منطقه سبز یورش بردند و با تحصن در آنجا مانع از تشکیل جلسه تعیین نامزد نخست وزیری شدند. در ادامه مقتدی صدر، رهبر جریان صدر با حمایت از معترضان اعلام کرد که این اعتراضات انقلاب علیه فساد نظام سیاسی است و معترضان خواهان تغییر قانون اساسی، نظام سیاسی و انحلال پارلمان هستند. 

در حالی که در ابتدا دیگر گروه های سیاسی خواهان برگزاری گفت‌وگوهای ملی برای حل اختلافات و اولویت قرار دادن منافع کشور بر هر چیز دیگر شدند، اما با ادامه تحصن طرفداران صدر، ائتلاف چارچوب هماهنگی نیز از طرفداران خود خواست تا در حمایت از قانون اساسی و برگزاری جلسات پارلمان تظاهرات برگزار کنند. با این وجود در حال حاضر و پس از تأکید گروه های سیاسی و شخصیت های تاثیرگذار بر لزوم گفت‌وگوهای ملی برای برون رفت از بحران موجود، تب و تاب اعتراضات کمی فروکش کرده و مقتدی صدر نیز که چند روز پیش خواستار تظاهرات میلیونی طرفداران خود در روز شنبه آتی شده بود، اعلام کرده است که این تظاهرات تا اطلاع ثانوی به تعویق افتاده است.

در آن‌ سوی تحولات نیز «هادی العامری»، رئیس ائتلاف فتح و عضو ائتلاف چارچوب هماهنگی شیعه طی روزهای گذشته سفری را به اقلیم کردستان انجام داد و دیدارهای متعددی را در آنجا با شخصیت های سیاسی برگزار و در مورد راه های برون رفت از این بحران رایزنی کرد که به نظر می رسد این سفر دست‌کم در آرام کردن نسبی اوضاع و متقاعد شدن گروه ها برای انجام گفت‌وگو موفقیت آمیز بوده است.

در این راستا «حیدرالبرزنجی» تحلیلگر سیاسی عراق در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان در ارتباط با دلیل کشیده شدن سمت و سوی تحولات به وضعیت کنونی گفت: به طور قطع، اوضاع سیاسی کنونی و پیچیدگی هایی که شاهد آن هستیم، به دلیل نتایج انتخابات و قانون آن بوده که ما را به این مرحله از اختلافات و نرسیدن به توافق بین گروه های سیاسی رسانده است. در واقع چون مبانی و وردی های سیاسی نادرست بوده، از این رو نتایج و دستاوردهای اشتباه و نادرست به همراه داشته است؛ به گونه ای که اوضاع بحرانی شده و این بحران روز به روز تشدید شده تا اینکه امروز به اوج خود رسیده است و تمام اینها به خاطر چیزی بوده که در آغاز انتخابات رخ داده است.

یورش به پارلمان، پیامدهای سنگینی داشته است

حیدر البرزنجی در پاسخ به این سوال که یورش معترضان به پارلمان و تعطیلی آن چه پیامدهایی برای کشور داشته است نیز گفت: یورش به ساختمان پارلمان و تعطیلی فعالیت آن از جانب معترضان و تحصن در آن پیامدهای سنگینی داشته و امور کشور و تحقق منافع ملی و مردمی را مختل کرده است. به واقع این کار یک شیوه غیرمتمدنانه و نادرست برای ابراز عقیده و نظر سیاسی بوده است؛ چراکه پارلمان یک نماد مهمم تصمیم گیری و تصمیم سازی برای کشور است که امور مهم خود مردم از آنجا رقم میخورد و نماد حاکمیت و اقتدار یک کشور است؛ نه اینکه مکانی برای خوردن و نوشیدن و یا برخی دیگر از صحنه های نامناسبی که طی روزهای تحصن در آن شاهد بودیم، باشد و با این کارها تلاش شود تا جلسات پارلمان تعطیل شده و انجام امور ملت مختل شود.

اتفاقات اخیر سبب شد اختلافات سیاسی، به اعتراضات خیابانی بدل شود

این تحلیلگر سیاسی عراق تصریح کرد: این اتفاق باعث شد که در مقابل، تظاهرات دیگری برای اعتراض به تعرض و هتک حرمت به نهادهای قانونگذاری شکل گرفته و اختلافات سیاسی به اعتراضات خیابانی تبدیل شود. اکنون یک مشکل اساسی وجود دارد و آن برخورد و تعامل سهل انگارانه دولت در قبال تظاهرات کنندگان است. من معتقد هستم که دولت در شرایط کنونی وظیفه دارد تا مانع از تعدی و تعرض معترضان و تظاهرات کنندگان به نهادهای حاکمیتی، به ویژه نهاد قانونگذاری که نماد دموکراسی و مشارکت مردم در حکومت است، شود.

درخواست‌ها برای انحلال پارلمان مورد استقبال قرار نخواهد گرفت

وی با اشاره به درخواست ها برای انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام، به تبیین موانع قانونی و سیاسی موجود برای تحقق این خواسته پرداخت و گفت: قطعا اینگونه درخواست ها برای انحلال پارلمان، تغییر نظام سیاسی و قانون اساسی و نیز برگزاری انتخابات زودهنگام، از طرف گروه های ملی و تشکل های سیاسی مورد استقبال قرار نخواهت گرفت؛ بلکه صرفا درخواستی بوده که از جانب جریان مقتدی صدر و شخص وی مطرح شده است. هر چند بیشتر گروه ها از کلیت موضوع استقبال کرده اند، اما مشروط به آن است که دولتی شکل بگیرد که برای انجام این امور توانایی و صلاحیت کافی داشته باشد. آنها می گویند که جلسه پارلمان باید تشکیل شود و پیش از آنکه گفت‌وگویی انجام شود، همه طرف ها باید حضور داشته باشند. سپس جلسه دیگری برای انتخاب نخست وزیر و رئیس جمهور برگزار شود؛ پس از این زمانی را برای برگزاری انتخابات زودهنگام مشخص کنند. به همین خاطر یک گروه یا جریان خاص نمی تواند به تنهایی معادله را تغییر دهد و بر واقعیت سیاسی کشور تاثیر یکجانبه داشته باشد.

منطق گفت‌وگو در فرآیند سیاسی بهترین راه است

البرزنجی در پاسخ به این سؤال که آیا گفت‌وگو بین گروه های سیاسی می تواند راهگشای بن بست موجود باشد توضیح داد: منطق گفت‌وگو در فرآیند سیاسی بهترین راه است؛ از این رو من معتقد هستم که سفر اخیر هادی العامری، رئیس ائتلاف فتح و عضو ائتلاف چارچوب هماهنگی شیعه به اقلیم کردستان نتیجه بخش بوده و همه گروه ها پذیرفته اند که دور میز گفت وگو بنشینند و برسر اختلافات بایکدیگر رایزنی کنند تا نتایج خوب و رضایت‌بخشی برای همه طرف ها حاصل شود. به نظر من سفر هادی العامری به اقلیم کردستان، سفر مهمی بود و ائتلاف چارچوب هماهنگی خواستار گفت وگوست.

تعویق تظاهرات میلیونی طرفداران صدر، در راستای دادن فرصت به انجام گفت‌وگوست

این تحلیلگر عراقی در پایان با اشاره به تعویق تظاهرات میلیونی طرفداران صدر که قرار بود شنبه آینده برگزار شود، در توضیح دلیل آن گفت: به نظر من تعویق تظاهرات میلیونی طرفداران صدر نتیجه همین سفر هادی العامری و در راستای دادن فرصت به انجام گفت‌وگو از جانب مقتدی صدر بوده است که این پیام های مهمی در سطح داخلی، منطقه‌ای و بین المللی دارد. علاوه براین مرجعیت عالی نیز از آقای صدر خواست که کشور را به سمت هرج و مرج سوق ندهد و مطالب خود را براساس قانون اساسی و از طریق نهادهای قانونی دنبال کند.