۱۴ بهمن ۱۴۰۰ بود که حجت الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور در جلسه شورای اجرایی فناوری اطلاعات با تاکید بر ایجاد زیر‌ساخت‌های لازم برای تحقق دولت الکترونیک، تدوین برنامه دولت هوشمند را از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات یک ضرورت فوری عنوان کرده بود.

به گفته رئیس‌ جمهور، همه خدمات در یک سطح از اهمیت قرار ندارند و لازم است با تقسیم‌بندی خدمات بر‌اساس اهمیت، الکترونیکی شدن خدمات کلیدی در اولویت قرار گیرد.

طبق پیوست ماده ۲۹ دستور‌العمل اجرایی قانون «برنامه ششم توسعه و نهاد‌های عمومی» لیست خدمات اولویت‌دار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که باید به صورت برخط ارائه شود، شامل موارد زیر است.
۱. صدور پروانه نمایش
۲. صدور مجوز تاسیس موسسات فرهنگی
۳. صدور مجوز تاسیس آموزشگاه هنری
۴. صدور معرفی‌نامه بیمه فعالان حوزه فرهنگ و هنر
۵. صدور پروانه نشر
۶. صدور پروانه انتشار رسانه
۷. صدور مجوز چاپ و انتشار کتاب
۸. صدور پروانه نمایش فیلم
۹. صدور معرفی‌نامه به صندوق حمایت از هنرمندان
۱۰. صدور پروانه فیلم‌سازی
۱۱. صدور مجوز تاسیس آموزشگاه سینمایی

طبق تبصره ماده ۳ قانون «برنامه ششم توسعه و نهاد‌های عمومی»، کلیه دستگاه‌های اجرایی موظفند تا پایان شهریور ۱۴۰۱ بر اساس قانون بودجه سال ۱۴۰۱، راه‌اندازی پنجره خدمات الکترونیک را در اولویت اقدام و تخصیص اعتبار قرار دهند. به نحوی که حداقل یک‌سوم خدمات پرکاربرد خود را تا پایان شهریور ۱۴۰۱، یک‌سوم دیگر تا پایان سال ۱۴۰۱ و باقی خدمات را تا نیمه اول سال ۱۴۰۲ از این طریق ارائه کنند.

عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ۲۹ تیرماه گفته بود، تاکنون ۲۰ تا از دستگاه‌هایی که گستره ملی دارند، به پنجره خدمات هوشمند متصل شدند. حدود ۲۰۰ دستگاه ریز و درشت دیگرهم باید به این پنجره متصل شوند و تا دو هفته آینده ۲۰ دستگاه به پنجره ملی خدمات متصل می‌شوند.

وزیر ارتباطات با بیان اینکه از تمامی دستگاه‌هایی که هنوز اقدام لازم را برای اتصال به پنجره ملی خدمات الکترونیک انجام ندادند، درخواست می‌کنیم به زمان تعیین شده در شهریور سال جاری پایبند باشند، گفت: در صورت عدم همکاری دستگاه‌ها، برخورد لازم از سوی نهاد‌های نظارتی صورت می‌گیرد.

از آنجایی که معاونت فناوری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ارائه داده‌های وزاتخانه مبنی‌بر اینکه چند درصد خدمات به مردم در بستر الکترونیک ارائه می‌شود، از دادن اطلاعات به باشگاه خبرنگاران جوان خودداری کرد. ما با مراجعه به سایت https://sso.farhang.gov.ir/ میزان خدمات الکترونیک وزارتخانه را سنجیدیم.

واحد‌های خدمات‌دهنده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شامل سازمان امور سینمایی، بنیاد ملی بازی‌ها، نهاد عمومی کتابخانه‌های کشور، ستاد عالی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد، معاونت امور فرهنگی، معاونت امور هنری، معاونت امور اطلاع‌رسانی و مطبوعاتی، معاونت امور حقوقی و امور مجلس، معاونت قرآن و عترت، مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی، دبیرخانه هیات رسیدگی به امور مراکز فرهنگی و دفتر توسعه اقتصاد فرهنگ و هنر است.

خدماتی که سازمان امور سینمایی به شهروندان ارائه می‌دهد، در قالب شش خدمت است که صدور پروانه فیلم‌سازی، پروانه نمایش آثار سینمایی و غیر سینمایی، پروانه آموزشگاه‌های سینمایی، گواهی مالکیت فیلم، پروانه ساخت آثار غیرسینمایی و پروانه موسسات سینمایی را دربرمی‌گیرد.

خدماتی که سازمان امور سینمایی به صورت حضوری به شهروندان ارائه می‌دهد شامل: صدور پروانه فیلمسازی، پروانه نمایش آثار سینمایی و غیر سینمایی، پروانه موسسات سینمایی، پروانه ساخت آثار غیرسینمایی است. در مقابل، پروانه آموزشگاه‌های سینمایی، گواهی مالکیت فیلم به مراجعه حضوری نیاز ندارد.

بنیاد ملی بازی‌ها سه خدمت به شهروندان ارائه می‌دهد که شامل پروانه انتشار بازی‌های رایانه‌ای، فعالیت نشر بازی‌های رایانه‌ای و فعالیت بازی‌گاه است.

خدماتی که نیاز به مراجعه حضوری دارد فعالیت نشر بازی‌های رایانه‌ای است که باید برای دریافت مدارک و تحویل مجوز حضوری مراجعه کرد. اما پروانه انتشار بازی‌های رایانه‌ای و فعالیت بازی‌گاه به مراجعه حضوری نیاز ندارد.

نهاد عمومی کتابخانه‌های کشور یک خدمت ارائه می‌دهد که آن هم صدور مجوز برای فعالیت تاسیس کتابخانه‌های عمومی است که باید حضوری مراجعه کرد.

ستاد عالی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد هم خدمتش را به صورت مجازی انجام می‌دهد.

معاونت امور فرهنگی ۱۰ خدمت ارائه می‌دهد که شامل صدور پروانه فعالیت نشر، پروانه چاپخانه و واحد‌های وابسته، صدور مجوز واردات محصولات فرهنگی، صدور مجوز برگزاری مسابقات، جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های فرهنگی هنری، صدور مجوز ترخیص محصولات فرهنگی، صدور مجوز صادرات محصولات فرهنگی، اصلاح مجوز واردات محصولات چاپی، اصلاح مجوز ترخیص محصولات چاپی، صدورمجوز واردات ماشین آلات و صدور مجوز چاپ و انتشار کتاب است. فعالیت‌هایی که به مراجعه حضوری شهروندان نیاز است، فقط پروانه چاپخانه و واحد‌های وابسته است. شهروندان می‌توانند بقیه فعالیت‌ها را غیرحضوری انجام دهند.

معاونت امور هنری ۱۴ خدمت را در بستر‌های خود جا داده است که شامل پروانه اجرای نمایش، پروانه نگارخانه، پروانه آموزشگاه ازاد هنری، تاییدیه تشکیل گروه موسیقی، ساخت و نصب مجسمه و یادمان در میادین و اماکن عمومی، برگزاری دوره‌های آموزش استاندارد مهارتی، کارت صلاحیت تدریس آموزشگاه‌های ازاد هنری، آثار موسیقایی مجوز تک آهنگ یا آلبوم، آثار موسیقایی مجوز اجرای زنده موسیقی در اماکن عمومی، تاییدیه شعر، ترانه، کلام، مجوز آثار تصویری و نماهنگ، مجوز اجرای زنده صحنه‌ای، مجوز اجرای صحنه‌ای گروه‌های خارجی در داخل کشور، تاییدیه اعزام گروه‌های ایرانی به خارج از کشور که هیچ کدام از این فعالیت‌ها به مراجعه حضوری نیاز ندارد.

معاونت امور اطلاع‌رسانی و مطبوعاتی هم نه خدمت ارائه می‌دهد که شامل صدور پروانه فعالیت کانون تبلیغاتی، پروانه انتشار رسانه، صدور مجوز تاسیس دفتر نمایندگی رسانه‌های خارجی مجوز انتشار نشریه داخلی، انتشارات دولتی، مجوز طرح تبلیغاتی، صدور مجوزفعالیت برای رسانه‌های خارجی، صدور مجوز اعطای نمایندگی کانون آگهی و تبلیغاتی صدور مجوز تاسیس شعبه کانون‌های آگهی و تبلیغاتی است.
خدماتی که نیاز به مراجعه حضوری دارد شامل؛ صدور پروانه فعالیت کانون تبلیغاتی، مجوز انتشار نشریه داخلی، صدور مجوز فعالیت برای رسانه‌های خارجی. بقیه خدمات در قالب الکترونیکی انجام می‌شود.

معاونت امور حقوقی و امور مجلس تنها یک خدمت ارائه می‌دهد که آن هم صدورگواهی ثبت آثار ادبی و هنری است. این خدمت در بستر الکترونیک ارائه می‌شود.

مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی سه خدمت در قالب ۱. پروانه واحد فرهنگی دیجیتال، ۲. انتشار نرم‌افزار محتوایی و ۳. محتوای پیامکی ارائه می‌دهد که تمامی فعالیت‌ها در بستر الکترونیک انجام می‌شود.

دبیرخانه هیات رسیدگی به امور مراکز فرهنگی، خدمات صدور مجوز تاسیس موسسات فرهنگی، صدور پروانه فعالیت موسسات فرهنگی و سامانه شکایت را ارائه می‌دهد که فعالیت‌هایش غیرحضوری است.
دفتر توسعه اقتصاد فرهنگ و هنر هم تسهیلات حمایتی خود را برای فعالیت‌های فرهنگی و هنری غیرحضوری انجام می‌دهد؛ بنابراین در مجموع ۱۰ خدمت از این وزارتخانه به صورت حضوری انجام می‌شود.

پیش از این، محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور راه‌اندازی پنجره ملی خدمات دولت هوشمند را بالاترین ابزار مقابله با فساد دانسته بود و گفته بود، راه‌اندازی پنجره ملی خدمات هوشمند بهترین راه برای رضایتمندی در بین مردم است.

نفیسه خلیلی