رودخانه دز، سومین رودخانه پر آب کشور پنهان زیر جلبک‌ها
توقف ریزش فاضلاب ۶۰ درصد جمعیت دزفول به صورت سنتی به رودخانه دزفول، نیازمند دستکم ۳۰۰ میلیارد اعتبار است که در صورت تامین منظره این رود تغییر می‌کند.
ریزش فاضلاب به رودخانه‌ها امروزه یکی از معضلات بزرگ جامعه بشری است که باعث نمایان شدن زشتی‌ها روی آب می‌گردد.
در اهواز هر روزه ده‌ها لوله فاضلاب مسیر‌های زیرزمینی را طی کرده و پس از جمع آوری آب آلوده شهروندان راه خود را به سمت رودخانه کارون می‌یابند.
در دزفول نیز که یکی از آب‌های با کیفیت استان یعنی دز در آن جاری است، ۶۰ درصد فاضلاب مردم به صورت سنتی و از طریق کانال‌های روباز روانه رودخانه جریان یافته در این شهر می‌شوند.
فاضلاب دستکم ۲۵ هزار نفر ساکن در منطقه زیباشهر درفول روزانه به صورت سنتی بدون تصفیه در رودخانه دز می‌ریزد.
رودخانه دز هدیه رشته کوه‌های زاگرس به دشت پهناور خوزستان است که از استان لرستان سرچشمه می گیرد، اما در دزفول یکی از جاذبه‌های طبیعی است که همواره گردشگران را از سراسر کشور به سمت خود می‌کشاند.
این مسئله موجب نگرانی برخی فعالان محیط زیست و شهروندان شده که معمولا آخر هفته‌ها را در برخی نقاط این رودخانه سپری می‌کنند.
شایان یکی از ساکنان دزفول به ما می‌گوید که بار‌ها این مشکل را به مسئولان مربوطه اطلاع داده اند، اما تاکنون اقدام عملی در این حوزه صورت نپذیرفته است.
فاضلاب ۲۵ هزار نفر در منطقه زیباشهر دزفول مستقیما به رودخانه دز می‌ریزد
محمدحسن پرآور رئیس شورای شهر دزفول با تایید صحت صحبت‌های شهروندان مبنی بر ورود مستقیم فاضلاب منطقه زیباشهر دزفول به رودخانه دز گفت: منطقه زیباشهر دزفول با جمعیت ۲۵ هزار نفری هنوز از شبکه فاضلاب برخوردار نبوده، حل این مشکل از وظایف اداره آبفای این شهرستان است و پیگیری مستمر از سوی شورای شهر و شهرداری دزفول از طریق مبادی زیربط صورت گرفته، اما تاکنون این مشکل برطرف نشده است.
او می‌گوید: فاضلاب شهری در نقاط دیگر شهرستان دزفول با حجم بسیار کم به رودخانه شفاف و زلال دز ریخته می‌شود که در این بین فاضلاب منطقه زیباشهر دزفول با شدت بیشتری وارد رودخانه می‌شود به همین دلیل ضرورت دارد از ورود فاضلاب در تمامی مناطق جلوگیری به عمل آید.
به گفته پرآور با وجود اینکه شورای شهر و شهرداری دزفول بار‌ها این مشکل را به اداره آبفا تذکر داده است، اما این اداره در نظر نگرفتن بودجه ملی وزارت خانه را عامل اصلی حل نشدن مشکل شبکه فاضلاب منطقه زیباشهر بیان می‌کند.
تکمیل فاضلاب دزفول نیازمند ۳۰۰ میلیارد تومان است
مدیر آبفا منطقه دزفول نیز با تایید این مسئله اذعان دارد تا نرسیدن اعتبارات و بودجه حداقل ۳۰۰ میلیاردی امکان اتمام طرح فاضلاب دزفول وجود ندارد.
حسین سعادتی فر می‌گوید: دفع فاضلاب در دزفول به چند روش انجام می‌پذیرد؛ در برخی مناطق شهرداری با احداث جوی‌های روباز فاضلاب را به سمت رودخانه دز هدایت کرده و در برخی مناطق نیز چاه جذبی احداث شده تا فاضلاب شهروندان دفع گردد.
او با بیان اینکه اکنون ۴۰ درصد مردم دزفول به شبکه فاضلاب وصل هستند، افزود: ۴۲ هزار انشعاب فاضلاب در دزفول وجود دارد که شامل ۱۶۰ تا ۱۷۰ هزار نفر می‌شود، اما فاضلاب ۶۰ درصد دیگر به صورت سنتی دفع می‌شود.
به گفته آقای سعادتی فر ۴ مرحله برای احداث شبکه فاضلاب نیاز است؛ خط انتقال ۸ کیلومتری به سمت دزفول، ایستگاه پمپاژ، یک شبکه اصلی و یک شبکه انشعابی خانگی که هزینه آن جمعا ۳۰۰ میلیارد تومان می‌رسد حال آنکه آبفا دزفول تنها ۲۳ میلیارد تومان اعتبار مصوب دارد که ممکن است بین ۶۰ تا ۸۰ درصد آن واریز شود.
مدیر آبفا منطقه دزفول با بیان اینکه نمی‌توان با این اعتبار کاری از پیش برد، گفت: نماینده مجلس و مدیر عامل آبفا خوزستان در پی جذب اعتبار از محل ماده ۵۶ قانون هستند که اگر ابلاغ شود طی چند سال صد درصد فاضلاب دزفول جمع آوری می‌گردد، اما اگر ابلاغ نشود هیچ اتفاقی رخ نمی‌دهد.
تکلیف شهروندان تا تامین اعتبارات و راه حل در این حوزه چیست؟
پس از مصاحبه با مدیر آبفا منطقه دزفول با یکی از کارشناسان محیط زیستی در خصوص مشکلات فاضلاب و راه حل رفع آن به گفتگو پرداختیم. او ساده‌ترین روش حل مشکل فاضلاب‌های شهری را در ابتدا تامین اعتبار ایجاد گودال زیستی دانست.
سعید عیدی گماری در این خصوص گفت: اجرای طرح‌های محیط زیستی و زیرساخت‌های اصلی مانند کنترل فاضلاب و ... در سایر کشور‌ها پیش از اقدام به توسعه شهری، احداث کارخانه و... صورت می‌پذیرد و از اولویت ویژه‌ای برخوردار است که این مهم اولویت کشور ما نبوده و در شروع طرح‌ها اغلب به فراموشی سپرده می‌شود.
او می‌گوید: سهل انگاری مسئولان در این زمینه سبب فراهم شدن مشکلات شده و فجایع زیست محیطی را رقم می‌زند، همانطور که مشاهده میکنیم وصل نبودن شبکه فاضلاب در منطقه زیباشهر دزفول به فاضلاب اصلی یا نبودن تصفیه خانه مستقل شهری در این منطقه، نمودی از اهمالات محیط زیستی و بهداشتی است.
به گفته رئیس سابق ادارات محیط زیست شمال خوزستان با توجه به اینکه منطقه زیباشهر دزفول طی سال‌های اخیر در شمال شهر و در مجاورت رودخانه دز بنا شده به صورت طبیعی مسیر تبخیری وجود نداشته و فاضلاب این منطقه به سرعت و با شیب تندی به رودخانه دز تخلیه می‌شود.
آقای گماری گفت: این مشکل در سایر فاضلاب‌ها بسیار کمتر دیده می‌شود چرا که اکثر فاضلاب‌ها مسیر طولانی تری را تا رسیدن به رودخانه طی می‌کنند و این فرصت بیشتری برای تبخیر ایجاد می‌کند که به تبع آن شدت و اثرات مخرب کمتری نسبت به فاضلاب منطقه زیباشهر دزفول خواهند داشت.
این کارشناس محیط زیست موادی که همراه فاضلاب منطقه زیباشهر دزفول هستند را عموما از مواد شوینده و شیمیایی عنوان کرد که باعث ایجاد رشد جلبکی و بوی مشمئز کننده در منطقه و رودخانه می‌شود؛ از طرفی این فرآیند موجب از دست رفتن قابلیت آب شرب می‌گردد.
راه حل موقت چیست؟
همچنین این قبیل آب آلوده و بدون تصفیه و حتی پیش تصفیه برای مصارف کشاورزی نیز مجاز نیست چرا که آلاینده‌ها از طریق دستگاه پمپاژ به اراضی کشاورزی انتقال یافته و آب آلوده وارد قسمت حیاتی گیاه می‌شود و محصولات کشاورزی ارزش غذایی خود را از دست می‌دهند، این موضوع باعث می‌شود به چرخه صادرات ضربه سنگینی وارد شود.
سعید عیدی گماری با اشاره به کمبود اعتبارات لازم جهت ایجاد شبکه فاضلاب در زیباشهر دزفول یادآور شد که می‌توان با روش ساده حفر گودال و کاشت گونه‌های گیاهی آبزی و کنار آبزی در مسیر ورود فاضلاب به رودخانه (مشابه فاضلاب چمگلک اندیمشک) مشکل را تا تامین اعتبار به صورت موقت برطرف کرد.
گونه‌های گیاهی آبزی و کنار آبزی در گودال یا حوضچه در مسیر ورودی فاضلاب ضمن کاهش سرعت ورود فاضلاب خام به رودخانه دز باعث می‌شوند تصفیه و فیلتراسیون به صورت طبیعی انجام گیرد.
ورود فاضلاب به رودخانه‌های خوزستان یکی از مهم‌ترین علل توسعه نیافتن سواحل است؛ سواحلی که می‌تواند در تابستان تفریحگاه با ارزشی برای فرار از گرمای طاقت فرسای جنوب باشد، اما به دلیل ریزش فاضلاب از توسعه عقب مانده.
حالا تنها نیاز اساسی نه نبود برنامه و اجرای مطالعات بلکه تامین هر چه زودتر اعتبارات است تا در کنار رفع نگرانی‌های محیط زیستی، محل تفریح شهروندان نیز فراهم شود.
گزارش موسوی
فلان کارمند مدیره اینقدر حقوق میگیره من چرا کم می گیرم و ....