در شرایطی که بیش ۱۴ سال از آغاز عملیات اجرایی فولاد رخ تربت حیدریه میگذرد و تمام منابع مالی آن از سوی سرمایه گذار بخش خصوصی تامین شده بود، اما بزرگترین پروژه صنعتی شرق کشوراز سال ۱۳۹۲ چشم انتظارگشایش اسناد اعتباری بانک یا همان ال سی بود.
جانمایی این طرح با توجه به معادن سنگان خواف و همچنین نزدیکی به خطوط ریلی و قرار گرفتن این منطقه در کریدور شمال به جنوب کشور از ابتکارات شهید شوشتری بود که نگاه خاص و ویژهای به مناطق کم برخوردار در حوزه تولید و اشتغال داشت.
بر همین اساس و در ابتدا عملیات اجرائی فولاد رخ تربت حیدریه با هدف تولید یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن ورق فولاد بعنوان بزرگترین پروژه صنعتی شرق کشور در سال ۱۳۸۶ با تامین اعتبار از سوی سرمایه گذار بخش خصوصی آغاز و قرار شد تا با راه اندازی این طرح برای ۲۸۰۰ نفر بصورت مستقیم و ۱۵ هزار نفر غیر مستقیم اشتغالزایی ایجاد شود، اما پروژه بدلیل مشکلاتی که در گزارشهای قبلی عنوان شده چندین سال بلاتکلیف مانده بود.
اما مجدد و با فعل و انفعالات صورت گرفته عملیات اجرایی مجتمع فولاد رخ تربتحیدریه سال ۹۷ با اعتبار یک میلیارد یورو و در زمینی به مساحت ۵۵۰ هکتار آغاز شده و بر اساس طرح اولیه کارخانه با ظرفیت تولید سالانه ۲ میلیون تن آهن اسفنجی، ۱.۵ تن ورق فولادی، یک میلیون و ۶۰۰ تن ذوب و ریختهگری با تامین مواد اولیه از معادن سنگان خواف برای ۲ هزار و ۸۰۰ نفر اشتغال مستقیم و ۱۲ هزار نفر اشتغال غیرمستقیم ایجاد خواهد کرد.
سالانه بیش از ۱.۵ میلیارد یورو ورق فولاد وارد کشور میشود و این در حالی است که با راه اندازی این پروژه میتوان از خروج ارز از کشور جلوگیری و ضمن ایجاد تولید و اشتغال، قطعات فولادی در صنعت کشتیرانی، ماشین آلات سنگین و همچنین لولههای گاز را در داخل تامین کرد.
فولاد رخ تربت حیدریه روی ریل پیشرفت
خبرنگاران و اصحاب رسانه تربت حیدریه در یک تور خبری به همراه نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی و همچنین مدیرعامل مجتمع فولاد رخ و دست اندرکاران به واکاوی پیشرفت و چگونگی راه اندازی فاز نخست این پروژه پرداختند.
گل شیرازی مدیرعامل فولاد رخ تربت حیدریه گفت: بخش اعظمی از ساختمان سازیها و سوله سازیها به اتمام رسیده، البته تا راه اندازی فاز نخست، جاده سازی و کانال سازیها همچنان ادامه دارد، اما اکنون در مرحله نصب تجهیزات هستیم.
بیشتر بخوانید
او در خصوص نصب تجهیزات داخلی و خارجی این پروژه افزود: نصب تجهیزات دو دسته هستند که بخشی از آن داخلی و بخشی دیگر خارجی است که داخلیها در کارخانههای مختلف در حال ساخت است و تجهیزات خارجی آن ۱۱ درصد نصب شده است.
مدیر عامل فولاد تربت حیدریه ادامه داد: این پروژه اکنون ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، و از مرحله آغاز عملیات اجرایی تاکنون ۱۷۰۰ میلیارد تومان برای این طرح بزرگ صنعتی شرق کشور هزینه شده و طبق چارت و زمانبندی فاز احیا بعنوان فاز نخست آن ۱۶ ماه آینده به بهره برداری میرسد.
اشتغالزایی مستقیم برای ۱۸۰۰ نفر در فازنخست
گل شیرازی بیان کرد: با توجه به اینکه تجهیزات از فولاد ذوب آهن اصفهان میآید، لذا از مرحله ساخت و نصب تجهیزات و ناوگان حمل و نقل که روزی تقریبا ۱۵۰۰ تریلی مواد اولیه و کالا میآورد با پرسنلی که در تعمیرات و نگهداری و سرویس دهی بیش از ۲۰ هزار نفر مشغول به کار میشوند البته برای ۱۸۰۰ نفر بصورت مستقیم در فاز نخست اشتغالزایی ایجاد میشود.
او تصریح کرد: در فاز نخست یک میلیون و ۸۵۰ هزار تن تولید آهن اسفنجی خواهد بود و سنگ آهن با استخراج از معادن سنگان خواف ابتدا تبدیل به کنستانتره و سپس به بصورت گلولههای کوچک تبدیل به گندله شده و در این مجتمع مواد گندله شده با توجه به اینکه کربن دارد و درجههای خلوص پایین و اکسیزن آن را باید بگیرند در داخل کوره ریخته میشود و از داخل دستگاهها با تزریق گاز احیا تبدیل به آهن اسنفجی و آماده ذوب و ریخته گری و تولید ورق فولاد میشود.
او تصریح کرد: فاز اول این پروژه در اصل نخستین مرحله از جلوگیری از خام فروشی در داخل کشور است که پیش از این سنگ آهن را خام فروشی میکردند، اما امروز در سنگان خواف تبدیل به گندله میشود و اینجا در فاز احیا به آهن اسفنجی و کالاهای فولادی تبدیل میشود.
گل شیرازی در خصوص گشایش ال سی اظهار کرد: ال سی پروژه سال گذشته گشایش یافت، اما فرایند آن با توجه به اینکه باید ضمانت نامه به بانک عامل ارائه میشد و تقریبا کاری که باید دو ساعت طول بکشد شش ماعه بطول انجامید، اما در کل سهم تجهیزات خارجی از ال سی در این پروژه ۲۷ درصد است که قبلا سهم خارجی این پروزهها ۷۰ درصد بود و اکنون به ۵ تا ۶ درصد رسیده و این بدان خاطر است که به خودباوری در داخل کشور رسیده ایم.
مدیر عامل فولاد تربت حیدریه گفت: وقتی پروژهای در منطقه محروم و کمتر توسعه یافته تعریف میشود سرمایه گذار باید ۱۰ درصد و ۹۰ درصد دولت از طریق صندوق توسعه و شبکه بانکی تامین مالی کنند، اما آنچه که تا امروز در این پروژه میبینید تاکنون یک ریال پول از دولتها و بانک در آن هزینه نشده و اگر دولتمردان به تعهدات قراردادی خودشان در قالب تامین مالی پروژه همت کرده بودند پیشرفت فیزیکی این پروژه به مراتب بیشتر و بهتر بود.
تزریق ۲۰ میلیون یورو به پروژه مجتمع فولاد تربت حیدریه
محسن زنگنه، نماینده مردم تربت حیدریه، مه ولات و زاوه در مجلس شورای اسلامی در جمع خبرنگاران گفت: طبق رایزنی انجام شده با بانک صنعت و معدن مقرر شد این بانک نسبت به پرداخت حق السهم خود به مبلغ ۲۰ میلیون یورو در بازههای کوتاه مدت اقدام کند.
او افزود: بعد از تغییر پیمانکار، پروژه از سرعت خوبی برخوردار است و میزان پیشرفت پروژه به حدود ۴۰ درصد رسیده و با پرداخت تعهدات بانک صنعت و معدن در موعد مقرر، پروژه بر اساس زمانبندی خود به بهره برداری خواهد رسید.
اخذ مجوز خط ریلی راه آهن برای فولاد رخ تربت حیدریه
زنگنه با اشاره به اینکه شرکت راه آهن برای ریل گذاری تا داخل این پروژه صنعتی شرق کشور موافقت کرده، گفت: با توجه به نزدیکی خطوط ریلی به مجتمع فولاد رخ تربت حیدریه و همچنین گشایش ال سی چنانچه ۲۰ میلیون یورو ظرف مدت کوتاهی به مجموعه تزریق شود تا ۱۶ ماه آینده فاز نخست و احیای فولاد به بهره برداری خواهد رسید.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس اظهار داشت: اگر این پروژه زودتر به اتمام میرسید امروز شاهد انحصار ورق فولادی در کشور نبودیم، اما از سال گذشته تاکنون شاهد پیشرفت خوبی در این پروژه هستیم و امیدواریم با راه اندازی فازهای بعدی بخش مهمی از نیاز کشور به ورقهای فولادی از انحصار خارج شود.