انجمن ترویج علم ایران با همکاری انجمن بیوشیمی فیزیک ایران، اداره کل میراث فرهنگی و موزه میراث روستایی گیلان، مراسم نکوداشتی به منظور ارج نهادن به خدمات ارزشمند محمود طالقانی، بنیانگذار موزه میراث روستایی این استان برگزار کرد.

موزه میراث روستایی گیلان، نخستین و تنها موزه روستایی کشور به عنوان تجربه‌ای ملی در زمینه صیانت از فرهنگ و معماری روستایی با موزه فضای باز است.

اندیشه ایجاد این موزه برای نخستین بار پس از زمین لرزه ۱۳۶۹ گیلان از سوی دکتر محمود طالقانی که زاده اسفند ماه ۱۳۲۴ در رشت است، مطرح و عملیات ساختمانی موزه در اردیبهشت ۱۳۸۴ آغاز شد.

بر اساس نتایج مطالعات و برمبنای تنوع فرهنگی و معماری مناطق روستایی استان گیلان، حوزه فرهنگی – معماری این خطه بدون در نظر گرفتن تقسیمات کشوری و سیاسی به ۹ زیر حوزه دسته بندی شد.

هر یک از این زیرحوزه‌ها در قالب یک روستا متشکل از گونه‌های اصیل و معرف معماری آن حوزه بازسازی شده‌اند که در ۴۵ هکتار مرکزی سایت موزه قرار دارد.

موزه میراث روستایی گیلان در روستای ده بنه در محور سراوان - فومن قرار دارد و دارای ۲۸ مجموعه مسکونی (بیش از ۸۰ سازه) دوباره‌سازی شده و هر مجموعه شامل خانه، بنا‌های جانبی (انبار برنج، تلمبار، طویله، لانه مرغ و ...) و باغ سبزیجات و صیفی‌جات است.

علاوه بر این مجموعه ها، ساختمان ورودی ساختمان دفتر فنی و پشتیبانی با کاربری اداری، خانه پژوهشگران با کاربری اقامتی، مسجد، بازارچه، ۳ قهوه خانه، ۲ سرویس بهداشتی عمومی در موزه میراث روستایی گیلان قرار دارد.

کوره زغال، گلخانه، ایستگاه دیدگاه‌ها و نظرات بازدید کنندگان، ساختمان یگان حفاظت و اتاقک نگهبانی یگان، بنای نگهبانی، انبار چوب، انبار مصالح و اشیا، کارگاه نجاری و کارگاه آهنگری نیز از دیگر بخش‌های این موزه است.

تالار اجتماعات، مدرسه و بنای یادمان مشاهیر گیلان نیز در موزه میراث روستایی ساخته شده و از مجموع این تعداد تاکنون ۳۵ بنا در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و عرصه و حرائم موزه نیز ثبت شده است.