طبق برآورد ناسا، ایران جزو کشورهایی است که برای تولید برق، هیچ نیازی به استفاده از سوخت فسیلی ندارد؛ با این حال اکنون ٩٣ درصد از برق مورد نیاز کشور از سوخت فسیلی تامین میشود.
به گفته کارشناسان، اگر تنها در یک درصد از وسعت کویری ایران پنلهای خورشیدی نصب شود پنج برابر کل نیاز کشور برق تولید میشود و اگر تنها پنج درصد از وسعت کویر لوت به نیروگاه خورشیدی تبدیل شود، برق کل ایران و بخشهایی از غرب آسیا تامین میشود. از سوی دیگر به ازای تولید هر مگاوات برق پاک، ١٨ تا ٣٠ نفر مشغول به کار میشوند.
با این حال کشوری که ٣۶٠ روز آفتابی دارد سهم استفاده اش از برق خورشیدی کمتر از دو درصد است. در این بین به نظر میرسد کاشانیها تولید برق از صفحات خورشیدی را جدی گرفته اند.
بامهایی که نیروگاه خورشیدی شده
یکی از شهروندان کاشانی که از سال ۹۵ با اهمیت نصب صفحات خورشیدی در منزل، آشنا شده و در این زمینه اقدام کرده می گوید: شرکت پیمانکار پنل، من را به صندوق مهر امام رضا (ع) معرفی کرد که ۱۰ میلیون تومان وام چهاردرصد گرفتم و در مجموع با ۳۰ میلیون تومان هزینه، پنل خورشیدی ظرف دو هفته روی بام منزلم نصب شد.
به گفته او، درآمدش از محل تولید برق نیروگاه خورشیدی خانگی اش، پنج سال پیش ماهیانه ۸۰۰ هزار تومان بوده و اکنون بهطور متوسط ماهیانه ۲ میلیون و ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان است.
این شهروند کاشانی میگوید: این پنل خورشیدی، امروز هم به منبع درآمدی برای خانواده ما تبدیل شده و هم ساختمان را از تابش آفتاب مصون کرده است.
شهروند دیگری که سه سال پیش بر بام منزلش صفحات خورشیدی را نصب کرده میگوید: اولین هدف من تولید مستقیم برق و درآمدزایی بوده و با اینکه در ابتدا این کار برایم هزینه بر بوده، اما در کمتر از سه سال، کل سرمایه ام بازگشته است.
او سرمایهگذاری برای نصب پنل خورشیدی خانگی را سرمایه گذاری بدون ضرر و مطمئن میداند و اضافه میکند: نگهداری پنل هیچ خطر، نیرو و هزینهای ندارد و فقط یک شستشو نیاز دارد.
شهروند دیگری که یک سالی است پنل خورشیدی در منزلش نصب کرده میگوید: کاشان در سال دستکم ۳۰۰ روز آفتابی دارد و من به همه شهروندان کاشانی توصیه میکنم از این مزیت بهرهمند شوند و هم به سود خانواده شان اقدام و هم به تولید برق کشور کمک کنند.
او میگوید: در این مدت خانه ام به نوعی نمایشگاهی برای معرفی تولید برق از انرژی تبدیل شده و حاصل تجربه خود را با دوستان و بستگان در میان گذاشته ام.
به گفته او، هم اکنون نصب پنل خورشیدی خانگی پنج کیلوواتی، ۱۱۰ میلیون هزینه دارد که ۵۰ درصد هزینه را شرکت نصب کننده پنل با معرفی فرد به بانک در قالب وام پرداخت میکند.
راهاندازی نیروگاه خورشیدی در شرکت فرش ماشینی
احمد فتاحی مدیرعامل یکی از شرکتهای صنعتی فرش ماشینی کاشان با بیان اینکه در چهار سال اخیر از انرژی پاک خورشیدی به طور پایلوت استفاده کرده گفت: تصمیم دارم برای درازمدت نیز از این خدمت اجتماعی و انرژی پاک، متناسب با فضای آفتابی شهر بهرهمند شوم.
او به صنعتگران کاشانی توصیه کرد: برای خدمت به کشور، جلوگیری از آلودگی محیط زیست و حفظ ذخایر سوختهای فسیلی، نیروگاههای خورشیدی راهاندازی کنند تا تامین برق واحدهایشان هم تضمین شود.
این برق را گران میخرند
۳۰۰ روز آفتابی در کاشان فرصتی شده تا خانوادههای کاشانی به استفاده از صفحات خورشیدی برای بهرهمندی از انرژی پاک ترغیب شوند و علاوه بر این یک منبع درآمد بدون خطر، مطمئن و با ارزش افزوده را برای سرمایهگذاری انتخاب کنند.
مسعود خاندایی معاون برنامهریزی و توسعه فرمانداری ویژه کاشان که نخستین کاربر صفحات خورشیدی خانگی در این شهرستان هم به شمار میآید به خبرنگار ما گفت: حدود یک دهه پیش و پس از ارائه نتایج مطالعاتی، کاشانیها به امکان نصب صفحات خورشیدی روی بام منازل خود پی بردند و در این سالها به ویژه افرادی که مشغول ساخت و سازهای جدید بوده اند به جمع متقاضیان راه اندازی نیروگاههای خورشیدی خانگی اضافه شده اند.
او با یادآوری اینکه هنوز نیز بسیاری از افراد در مورد تولید برق از پنل خورشیدی و فروش برق آن اطلاعات کافی و زیادی ندارند اظهار کرد: وزارت نیرو برق تولیدی پنل خانگی را تا ۵۰ برابر قیمتی که خودش برق را میفروشد یعنی هر کیلووات ۲۵۰۰ تومان از تولیدکننده میخرد.
مزایای راه اندازی نیروگاههای خورشیدی خانگی
معاون برنامهریزی و توسعه فرمانداری ویژه کاشان افزود: نخستین مزیت نیروگاههای خورشیدی خانگی توانمند کردن خانوار برای درآمدزایی ماهیانه در مدت ۲۰ سال دوره قرارداد با وزارت نیرو است.
خاندایی تامین برق مشترکان در محل و منطقه را دومین مزیت استفاده از صفحات خورشیدی دانست و گفت: با راهاندازی پنل خورشیدی برق تولیدی به سرعت، مستقیم و بلافاصله وارد مدار میشود و دوباره اولین مصرف کننده خود تولیدکننده برق و همسایهاش است، در صورتی که وقتی برق در نیروگاه بیرون از شهر یا نیروگاههای بزرگ تولید میشود تا زمان رسیدن به مشترک بخشی از آن هدر میرود.
او کمک به حفظ سلامت محیط زیست را سومین مزیت استفاده از پنل خورشیدی بیان و اضافه کرد: برای تولید روزانه برق در زمستان تا دو میلیون لیتر گازوییل یا مازوت در شهرستانی مثل کاشان مصرف میشود که این آلودگی زیادی را وارد هوا میکند.
معاون برنامهریزی و توسعه فرمانداری ویژه کاشان، صرفهجویی در مصرف آب و برق و خنک شدن خانه را با کاهش فشار روی وسایل سرمایشی چهارمین مزیت استفاده از این انرژی پاک و تجدیدپذیر دانست و ادامه داد: نصب پنل خورشیدی روی بام با توجه به ارتفاع آن از سطح، نقش سایبان برای کولرهای آبی را ایفا میکند که هم فشار روی آنها را کم و هم به خنک شدن ساختمان کمک میکند.
خاندایی پنجمین و ششمین مزیت نصب نیروگاههای خورشیدی خانگی را این طور توضیح داد: پنل خورشیدی در فضای بدون استفاده بام نصب و از هدررفت ۳۰ درصدی انرژی در فاصله رسیدن برق از نیروگاه تا شهر و هزینههای انتقال و جابهجایی جلوگیری میکند.
او اشتغالزایی را هفتمین مزیت بهرهبرداری از پنل خورشیدی عنوان و اضافه کرد: هم اکنون ۶ شرکت رسمی در کاشان کار تولید، جوشکاری، نصب و خرید و فروش صفحات خورشیدی را برعهده دارند که در اشتغالزایی هم موثر است.
معاون برنامهریزی و توسعه فرمانداری ویژه کاشان افزود: بی نیازی به کارگر و نیروی نگهداری از پنل، هشتمین و معافیت مالیاتی از درآمد نهمین مزیت نصب نیروگاههای خورشیدی است.
خاندایی، دهمین مزیت نصب نیروگاههای خورشیدی را کمک به کاهش شدت گرمای شهر دانست و گفت: در شهرهایی مثل کاشان یک نیروگاه به ازای هرکیلو وات ساعت تولید برق، معادل ۱۰ اصله درخت به خنک شدن شهر کمک میکند و اگر نیمی از ۱۲۰ هزار خانوار کاشانی پنل خورشیدی نصب کنند به نظر میرسد تا ۱۰ درجه دمای هوای شهر کمتر شود.
بهرهمندی ۳۰۰ خانواده کاشانی از انرژیهای پاک
به گفته او، یکی از نکات قابل توجه در استفاده از پنل خورشیدی فرآیند ۲۰ روزه شروع نصب تا بهرهبرداری آن و واریز اولین مبلغ به حساب تولیدکننده برق از نخستین ماه اضافه شدن او به جمع صاحبان نیروگاههای خورشیدی خانگی است.
معاون فرماندار کاشان، درباره هزینه نصب صفحات خورشیدی با توجه به کیفیت مواد به کار رفته در صفحات، اظهارکرد: در صورت استفاده از باکیفیتترین مصالح، هزینه راه اندازی پنل برای هر کیلووات تولید، به طور متوسط۲۰ میلیون تومان است و برای راه اندازی صفحات ۱۵ کیلوواتی در فضای ۱۰۰ مترمربعی پشت بام باید ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان هزینه کرد.
خاندایی گفت: شخصی که ۳۰۰ میلیون تومان برای راهاندازی پنل هزینه کرده میتواند ماهیانه هفت میلیون و ۵۰۰ هزار تومان درآمد داشته باشد و در واقع سه سال و سه ماه (۴۰ ماه) زمان برگشت سرمایه به سرمایهگذار است.
به گفته او، با بهرهمندی ۳۰۰ خانواده کاشانی از نیروگاههای خورشیدی خانگی این شهرستان رتبه اول کشور را دارد تاکید کرد: شمار استفاده کنندگان پنل خورشیدی خانگی در دیگر شهرستانهای کشور و استان به ۵۰ تا ۶۰ خانوار بیشتر نمیرسد.
معاون فرماندار کاشان با بیان اینکه بسیج سازندگی به خانوادهها برای راه اندازی نیروگاه خورشیدی پنج کیلوواتی، تسهیلات اعطا میکند گفت: حتی مددجویان بهزیستی و کمیته امداد هم میتوانند با گرفتن وام صفحات خورشیدی را نصب کنند.
خاندایی از اظهار تمایل واحدهای صنعتی به نصب پنلهای خورشیدی خبر داد و گفت: بزرگترین نیروگاه خورشیدی استان اصفهان را شرکت فولاد کاشان با ظرفیت اولیه ۱۰ مگاوات در راهاندازی میکند و مرحله دوم آن نیز تا پایان ۱۴۰۲ افتتاح میشود.
خانوادههای کم بضاعت در اولویت دریافت تسهیلات کم بهره
سرهنگ پاسدار کریم اکبری فرمانده ناحیه مقاومت بسیج کاشان با اشاره به ۲۰۰ سهمیه امسال شهرستان برای راهاندازی نیروگاههای خورشیدی کوچک گفت: پارسال برای راه اندازی ۶۸ نیروگاه خورشیدی مقیاس کوچک ۵ کیلووات خانگی به متقاضیان، ۳۴ میلیارد ریال وام ۲ درصد پرداخت شد.
او افزود: اولویت نخست اعطای وامهای ۲ درصدی برای احداث نیروگاه خورشیدی ۵ کیلوواتی خانگی، خانوادههای کم بضاعت هستند.
تولید برق خورشیدی در کاشان، دو برابر میانگین کشوری
یگانه، مسئول نصب و راه اندازی سامانههای خورشیدی در اداره برق کاشان گفت: چهار هزار و ۶۷۲ کیلو وات یا چهار و هفت دهم مگاوات نیروگاه خورشیدی در این شهرستان راه اندازی شده که شامل ۲۲۴ نیروگاه از پنج تا ۲۰۰ کیلو واتی است که بیشتر آن نیروگاههای کوچک به شمار میآید.
او تصریح کرد: شهرستان کاشان رتبه اول کشور را در نصب پنل خورشیدی خانگی دارد.
به گفته مسئول نصب و راه اندازی سامانههای خورشیدی در اداره برق کاشان، دو تا سه درصد برق مصرفی شهرستان را نیروگاههای خورشیدی تامین میکنند که این عدد در کشور زیر یک درصد است.
در همه مناطق کشورمان که مانند کاشان، روزهای آفتابی زیادی دارند میتوان با دریافت تسهیلات به نصب صفحات خورشیدی، اقدام و سرمایه گذاری مطمئنی را تجربه کرد. پنلهای خورشیدی قابل جابجایی هستند و در صورت تغییر محل سکونت میتوان این نیروگاههای کوچک را هم جابجا کرد. اگر حادثهای رخ دهد و برق مدت زیادی قطع شود مالک نیروگاه خورشیدی خانگی میتواند از برق تولیدی خود، استفاده کند و خودکفا شود.
درآمد تولید برق نیز ثابت نیست و مالک نیروگاه خورشیدی خانگی با توجه به افزایش قیمت خرید برق، هر سال درآمد بیشتری خواهد داشت. اینها بخشی دیگر از مزایای راه اندازی نیروگاههای خورشیدی خانگی است.
گزارش از حرمت سادات متولی