براساس پژوهش انجام شده در دانشگاه ساوتهمپتون انگلیس، ترکیب قارههای زمین در اثر تکامل گیاهان زمینی به صورت ناگهانی تغییر کرده است.پژوهشگران این دانشگاه با همکاری پژوهشگران دانشگاه کمبریج در انگلیس، دانشگاه آبردین در اسکاتلند و دانشگاه ژئوساینس چین، اثرات تکامل گیاهان زمینی بر ترکیب شیمیایی زمین طی ۷۰۰ میلیون سال گذشته را مطالعه کردند.
حدود ۴۳۰ میلیون سال پیش در دوره زمین شناسی سیلوریَن، آمریکای شمالی و اروپا به هم متصل و قارهای به نام پانگهآ تشکیل شد. تکامل گیاهان زمینی در همان زمان اتفاق افتاد.
گیاهان بیوسفر (زیستکُره) زمین (مناطقی از سطح سیاره که در آن حیات شکوفا میشود) را تغییر دادند و زمینه را برای پیدایش دایناسورها در حدود ۲۰۰ میلیون سال بعد فراهم کردند.
به گفته این پژوهشگران، گیاهان تغییراتی اساسی در سیستمهای رودخانهها ایجاد کردند و باعث ایجاد رودخانههای پرپیچوخم و دشتهای سیلابی گلآلود و همچنین خاکهای ضخیمتر شدند. این تغییر با توسعه سیستمهای ریشهزایی گیاهان مرتبط بود که با شکستن سنگها به تولید مقادیر عظیم گِل و تثبیت کانالهای رودخانهای (که راه گِل را برای مدتهای مدید مسدود میکرد) کمک میکرد.
دانشمندان دریافتند که زمینساخت صفحهای، سطح زمین و عمق هسته آن را به هم متصل میکند، رودخانهها گِل را به اقیانوسها میریزند و این گِل متعاقباً به داخل مواد مذاب زمین (یا گوشته) در مناطق فرورانش منتقل و در آنجا ذوب میشود و سنگهای جدید تولید میکند.
وقتی سنگها متبلور میشوند، بقایای گذشته را در خود حفظ میکنند. بنابراین، دانشمندان فرض کردند که تکامل گیاهان باید به طرز چشمگیری ارسال گِل به اقیانوسها را کاهش دهد و این ویژگی باید در تاریخچه سنگ حفظ شود.
آنها یک پایگاه داده را مطالعه کردند که متشکل از پنج هزار کریستال زیرکُن بود که در ماگما در مناطق فرورانش تشکیل شده بودند. این کریستالها حاوی اطلاعات حیاتی درباره شرایط شیمیایی حاکم بر زمین هنگام تبدیلشدنشان به کریستال هستند.
این تیم تحقیقاتی شواهد متقاعدکنندهای درخصوص تغییر چشمگیر در ترکیب سنگهایی کشف کردند که قارههای زمین را تشکیل میدهند که تقریباً با شروع حیات گیاهان زمینی همزمان است.
دانشمندان همچنین دریافتند که ویژگیهای شیمیایی کریستالهای زیرکن تولیدشده در آن زمان، نشاندهنده کندی چشمگیری در انتقال رسوب به اقیانوسها است که فرضیه آنها را تأیید میکند.
آنان میگویند پوشش گیاهی نه فقط سطح زمین، بلکه دینامیک (پویایی) ذوب در گوشته زمین را نیز تغییر داده است. محققان امیدوار هستند این پیوند ناشناخته قبلی بین محیط داخلی زمین و سطح آن، انگیزهای برای مطالعات بیشتر در این زمینه شود.