حجت الاسلام والمسلمین عبدالله محمددوست، کارشناس مذهبی و جانباز دفاع مقدس، در رابطه با سبک زندگی شهدا بیان کرد: براساس روایات مکتوب و ارتباط نزدیکی که با شهدا داشتم باید بگویم یکی از موضوعات مهم در رابطه با سبک زندگی شهدا، نگاه ما به شهید و شهادت است. زیرا ما میدانیم که شهید نمیمیرد و نزد پروردگار الهی است و شرایط و زندگی جدیدی دارد و در این خصوص، آیه ولاتحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله هم وجود دارد چراکه برای شهید مرگ وجود ندارد. این در حالی است که وقتی انسانهای عادی از دنیا میروند زندگی شان تمام میشود و درواقع، این نگاه ایده آل و برتر و متفاوت به فرد شهید است؛ به طوری که شاید حتی انسانها نتوانند تصور کنند شهید یعنی چه؟!
حجت الاسلام محمد دوست گفت: شهید از لحظهای که به زمین میافتد و اولین قطره خونش ریخته میشود تمام گناهانش بخشیده میشود و حتی میتواند اطرافیانش را شفاعت کند که این نشان دهنده منزلت و امتیازهای فراوان فرد شهید است و به همین دلیل، شاید این موضوع برای افراد عادی قابل هضم نباشد.
این کارشناس مذهبی و جانباز دفاع مقدس ادامه داد: یکی از نکات مورد توجه در رابطه با شهادت و سبک زندگی شهدا این که قرار نیست ما از فرد شهید، یک وجود مقدس دست نیافتنی ارائه دهیم؛ به طوری که اگرچه میدانیم شهید، فرد متفاوتی بوده که به شهادت نائل آمده است، ولی این به معنای متفاوت و دست نیافتنی نیست. زیرا گاهی اوقات، آن قدر برخی از افراد یا حتی شهید را مقدس میکنیم که فکر میکنیم دست نیافتنی است. در حالی که شهدا در همین جامعه زندگی کرده اند و سبک زندگی شان همانند دیگر افراد بوده است و صرفاً برخی تفاوتها را داشته اند.
حجت الاسلام محمد دوست افزود: یکی از تفاوتهای شهدا این بوده است که مواردی را رعایت میکردند و در انجام دادن و ندادن آنها محتاط بودند و از آن جمله میتوانم به شهدایی اشاره کنم که چند سال با بنده هم اتاق بودند و آنها اصلاً چنین نبودند که گوشه نشین باشند و فعالیت اجتماعی نداشته باشند. اتفاقاً آنها زندگی عادی خود را داشتند. بنابراین، حواسمان باشد که با بال و پر دادن رویایی به شهادت و شهدا، آنها را دست نیافتنی نکنیم و این ذهنیت را برای نسل جوان امروز فراهم نکنیم که با خود فکر کنند شرایط شهید شدن را ندارند و به هیچ عنوان شهید نمیشوند.
او گفت: نگاهی به تاریخ کربلا نشان میدهد شخصیتی مثل حرّبن ریاحی، سالها در انحراف بوده است، ولی در مدت زمان کوتاهی به جبهه حق و امام حسین (ع) میپیوندد و شهید میشود و در زمره شهدای ممتاز قرار میگیرد و امام زمان (عج) مُهر تأیید به او میزنند. بنابراین، فضای شهادت برای افراد باید قابل هضم و امیدوارکننده باشد.
حجت الاسلام محمد دوست ادامه داد: وحدت رویه و زندگی مشخص در زندگی شهدا وجود ندارد چراکه نمیتوان گفت تمامی شهدا از جنوب شهر، دکتر، کارگر، مهندس و... هستند. تفاوت و تنوع شخصیتی که در میان شهدا وجود دارد بستر الگوی شهادت و خروجی زندگیهای افراد است. یعنی همین افرادی که به صورت عادی زندگی میکردند به درجه شهادت رسیدند و سبک زندگی آنها نشان میدهد از تمامی اقشار جامعه، شهید داریم و نگاه به این خروجی، حاکی از تنوع در سبک زندگی هاست. پس، نمیتوان الگوی واحد برای شهدا درنظر گرفت. زیرا آنها همانند مردم عادی در جامعه زندگی میکردند، ولی در این میان، آنها فرصت طلب بودند و فرصتها را میشناختند و غنیمت میشمردند. مثلاً وقتی سیدالشهداء میگویند هل من ناصر ینصرنی، هفتاد و دو تن، ایشان را همراهی میکنند.
این کارشناس مذهبی افزود: شهدا در زمانی که باید اولویت را تشخیص دهند بصیرت داشته و این کار را انجام داده اند و در زیارت عاشورا هم اشاره شده است که خودم، بچه هایم و زندگی ام فدای شما. یعنی اگر زمانی قرار باشد بین زندگی و افراد و سیدالشهداء، یکی را انتخاب کنم بدون شک، حضرت (ع) است و این نشان دهنده بصیرت در تشخیص زمان، مکان و... است....
حجت الاسلام محمد دوست بیان کرد: موقعیت شناسی شهدا در سبک زندگیشان فعال بوده است و اولویتها را تشخیص میدادند. این در حالی است که بسیاری از افراد در طول تاریخ، این تشخیص را نداشتند و از قافله شهادت عقب ماندند؛ به طوری که ما، هم شهیدی داشته ایم که بچه پولدار بود و زندگی مرفهای داشت و به سوریه رفت و در دفاع از حرم حضرت زینب (س) به شهادت رسید و هم شهیدی داشته ایم که از جنوبیترین نقطه شهر به شهادت نائل شد که این انتخاب آنها بر مبنای بصیرت و شناخت بود و از بزنگاه لازم استفاده کردند.