یک مطالعه جدید نشان میدهد که حرکات سریع چشم در طول خواب REM موش، بینش بیشتری در مورد مکانیسم پشت رویاپردازی ارائه میدهد. به نظر میرسد حیوانات نیز میتوانند رویا ببینند. این بیشتر در دورهای به نام خواب REM اتفاق میافتد. در طول این مرحله خواب رویایی، مغز بسیار فعال است، تقریبا به اندازه مغز در زمان بیداری فعال است، اما این دقیقا چگونه در موشها کار میکند؟ و چه نوع خوابی دارند؟
تحقیقات جدید منتشر شده در Science نشان میدهد که حرکات چشم در طول خواب REM موشها میتواند چیزهای زیادی در مورد مکانیسمهای پشت خواب دیدن بگوید. عصب شناسان کاترین کانتو و کریس دو زیو از اراسموس ام سی و موسسه مغز هلند مشتاق کار همکاران خود هستند و به این موضوع ادامه میدهند.
کانتو یک عصب شناس میگوید برای اولین بار، ما اکنون یک معیار عینی برای اندازه گیری رویاها داریم. میتوانید یک انسان را در طول خواب REM بیدار کنید و بپرسید که چه خوابی میبیند، اما ما هیچ راهی برای بررسی آن در موشها نداشتیم و البته یک موش که اصلا نمیتواند بگوید چه خوابی میبیند.
سلولهای جهت سر
رویاها را میتوان با مشاهده فعالیت سلولهای به اصطلاح جهت سر در مغز اندازه گیری کرد. همانطور که از نام آن پیداست، فعالیت این سلولها به جهتی که سر در آن حرکت میکند، مرتبط است: وقتی سر به سمت چپ چرخش میکند، فعالیت متفاوتی نسبت به زمانی که سر به سمت راست میچرخد، قابل مشاهده است. موشها و سایر گونهها از جمله انسان، از حرکات سر و تغییرات در حرکات چشم استفاده میکنند تا نحوه تثبیت نگاه را بیاموزند.
هنگامی که موش میخوابد، این سلولها به کار خود ادامه میدهند. سنزای و اسکانزیانی در راستای جفت شدن محکم تکاملی بین حرکات چشم و سر دریافتند که دامنه و سرعت حرکات ساکادیک چشم میتواند حرکت فیزیکی سر را پیشبینی کند، بدون اینکه موش در واقع سر را بچرخاند.
عملکرد رویا
عملکرد دقیق رویاها هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما تصور میشود که رویاها برای زنده کردن وقایع روز مورد نیاز هستند و این ممکن است در مورد موشها نیز صدق کند. چه کسی میداند، ممکن است موش در خواب پرنده شکاری را دنبال کند که در هوا حرکت میکند. احتمالا موش از خواب REM برای پخش مجدد رویدادهای روز استفاده میکند، به این ترتیب حافظه خود را برای حرکت تقویت میکند. میتوانید ارتباطات مغزی را با مسیری که آب انتخاب میکند، مقایسه کنید. با اجازه دادن بارها و بارها به آب، مسیر گستردهتر و گستردهتر میشود.
به نظر میرسد انسان نیز مکانیسم مشابهی را نشان میدهد. دی زوا میگوید: مثلا میدانیم که ورزشکارانی که قبل از خواب حرکات جدیدی را تصور میکنند، آن حرکات را سریعتر میآموزند. این کشف به حوزه تحقیقاتی آنها انگیزه کاملا جدیدی میدهد. اگر ما بتوانیم آنچه را که کسی در خواب میبیند از طریق حرکات چشم اندازه گیری کنیم، فرصتهایی برای تقویت یا تضعیف خاطرات ارائه میشود. این میتواند برای مثال به عنوان درمانی برای سندرم استرس پس از سانحه مفید باشد.
منبع:مدیکال اکسپرس