واقعه ۲۴ مهر مسجد جامع کرمان موجی دیگر برای پیروزی انقلاب بود که آتش انقلاب را در دیگر استان‌ها و شهر‌ها شعله ورتر کرد ،  این حادثه منجر به شهادت دو نفر و زخمی شدن تعدادی از مردم کرمان شد.

چنین روایت شده است: ابعاد حادثه هفدهم شهریور ۵۷ که می‌توان آن را یکی از حوادث مهم انقلاب و نقطه عطفی در نهضت حضرت امام (ره) دانست، (در این روز رژیم پهلوی در میدان ژاله تهران به سوی مردم تیراندازی کرد که در جریان آن، جمع کثیری مجروح و شهید شدند.) به‌گونه‌ای بود که بازتاب وسیعی در شهر‌های مختلف به دنبال داشت.

برای یادبود این شهدا مراسم ترحیم و سخنرانی در اغلب مساجد برگزار شد، همزمان با چهلم شهدای مذکور در کرمان هم با دعوت از سوی روحانیون شهر، مجلس یادبودی برای این شهدا در مسجد جامع برگزارشده بود.

ساعت هشت صبح روز ۲۴ مهرماه ۱۳۵۷ عده‌ای از اقشار مختلف مردم که ساواک در گزارش‌های خود تعداد آن‌ها را حدود ۵ هزار نفر اعلام کرده، در مسجد اجتماع کردند تا به سخنان یکی از روحانیون گوش فرا دهند.

در حین سخنرانی و سردادن شعار در حمایت از امام (ره)، به ناگاه جمعی از اوباش تحت حمایت رژیم پهلوی که در گزارش ساواک تعداد آن‌ها هزار نفر اعلام‌شده، با چماق و میله‌های آهنی و البته با حمایت مأموران شهربانی وارد مسجد شده و در حالی که شعار جاوید شاه سر می‌دادند به‌طرف مردم حمله‌ور شدند.

مهاجمین همچنین قبل از ورود به داخل مسجد، وسایل نقلیه موتوری را که در مقابل درب مسجد پارک شده بود، به آتش کشیدند.

واقعه جانسوز ۲۴ مهر سند محکمی است بر جنایات رژیم منحوس پهلوی و نمادی از حق‌طلبی و عدالت‌خواهی مردم ولایت مدار کرمان در مقابله با جنایات رژیم شاهنشاهی است که به عنوان یک نماد تاریخی در حافظه ملت ما ماندگارشد.

بیست و چهارم مهرماه در تاریخ مبارزات ملت مسلمان ایران برای به پیروزی رسیدن انقلاب اسلامی، مصادف با واقعه دلخراش به آتش کشیدن مسجد جامع کرمان از سوی مزدوران رژیم سفاک پهلوی است که این رخداد، تاثیر مستقیم و بارزی بر جریان مبارزات مردم کرمان و حتی استان‌های دیگر کشور داشت.

واقعه تلخ ۲۴ مهر و به آتش کشیدن مسجد جامع کرمان، چهره ننگین و پلید رژیم پهلوی را بر همه روشن کرده و به جریان انقلاب مردم در کشور سرعت بخشید.

هر چند هدف رژیم از ایجاد این بلوا، برهم زدن اجتماع بزرگ مردم مسلمان و ایجاد رعب و وحشت آن هم به اسم مردم بود؛ اما این حادثه موجب نفرت شدید مردم از رژیم شد وامام خمینی (ره) در پیامی، این اعمال را نتیجه حمله‌های جنون‌آمیز دانستند.

رژیم از اجرای توطئه وقیح و نفرت‌آور حمله به مسجد جامع و آتش‌سوزی مغازه‌ها و اموال مردم که منظوری جز افکندن رعب و وحشت در دل‌ها نداشت، بهره‌ای جز طوفانی از خشم و انزجار بر ضدخویش برنگرفت.

مردم کرمان از فردای حادثه، دست به افشای جنایات و فجایع عمال رژیم زدند و فریاد‌های اعتراضی خود را بیش از پیش بلند کرده و جنبش‌های مردمی شدت یافت، بسیاری از ادارات و سازمان‌ها که در اعتصاب به سر می‌بردند، همچنان تحصن و اعتصاب را ادامه دادند و برخی دیگر که هنوز به فعالیت ادامه می‌دادند، پس از این حادثه، بی‌تفاوتی را جایز ندانسته به جنبش اعتراضی مردم پیوستند.

در این ابراز انزجار، جملگی اقشار حضور داشتند و هر یک به نحوی وارد عمل شدند و در راس این جریان جامعه روحانیت کرمان به زعامت آیت‌الله صالحی قرار داشتند.۴۳

سال از واقعه ۲۴ مهر سال ۵۷ در کرمان می‌گذرد و پس از گذشت سال‌ها از آن روز تلخ، مسجد تاریخی جامع کرمان این روز خون بار را فراموش نکرده است و مردمان کرمان و ایران تا همیشه تاریخ، نام و یاد دو شهید این حادثه شهید محمد باقدرت جوپاری و غلامرضا یزدان شناس را گرامی می‌دارند.

حادثه به آتش کشیدن مسجد جامع کرمان به روایت یکی از شاهدان عینی

حجت الاسلام محمدربانی، از شاهدان عینی واقعه به آتش کشیدن مسجد جامع کرمان توسط عمال ستم شاهی با بیان اینکه این حادثه از حوادث مهم و تأثیرگذار در پیروزی انقلاب اسلامی است؛ حادثه آن روز را روایت کرد.

همزمان با ۲۴ مهر، سالروز واقعه به آتش کشیدن مسجد جامع کرمان برنامه‌های مختلفی از جمله گلباران مزار شهید محمدباقدرت جوپاری، دیدار با خانواده شهید غلامرضا یزدان شناس از شهدای این حادثه، برپایی نمایشگاه عکس و نقاشی و... در نهایت مراسم گرامیداشت این واقعه در مسجد جامع کرمان و با حضور امام جمعه، استاندار، فرمانده سپاه ثارالله استان و اقشار مختلف مردم هرساله برگزار می‌شود.

حجت الاسلام محمد ربانی، از شاهدان عینی واقعه به آتش کشیدن مسجد جامع کرمان توسط عمال ستم شاهی در گفتگو با خبرنگار باشگاه با بیان اینکه این حادثه از حوادث مهم و تأثیرگذار در پیروزی انقلاب اسلامی است؛ این واقعه را اینگونه شرح داد:آن روز به دعوت روحانیت کرمان، مردم برای بزرگداشت چهلم شهدای میدان ژاله تهران (میدان شهدای فعلی) و در آستانه سالگرد حاج آقا مصطفی خمینی، به مسجد جامع آمده بودند؛ آن روز‌ها من طلبه بودم امام، چون معمم نبودم و یک جوان به اصطلاح فکلی بودم و کار‌های جلسات{انقلابی}را پیگیری می‌کردم، تلقی خیلی‌ها این بود دانشجو هستم.

رییس شورای شهرستان کرمان گفت:,وقتی به مسجد آمدم، گفتند دور و بَر میدان مشتاق عادی نیست و عده‌ای مشکوک به نظر می‌آیند؛ حاج آقا صمدانی مرحوم هم روی منبر در حال سخنرانی بود؛ من و چند نفر از دست اندرکاران، میان صحن مسجد ایستاده بودیم و سمت میدان مشتاق (شهدای فعلی) را کنترل می‌کردیم و عده‌ای را هم بیرون فرستاده بودیم که ببینند چه خبر است. یادگار انقلاب می‌گوید:یک دفعه گفتند عده‌ای از طرف خیابان ناصریه (شهید باهنر فعلی) جاویدشاه گویان و چماق به دست می‌آیند، اما ما اصلاً پیش بینی حمله به مسجد را نداشتیم؛ من دیدم که از سمت در شرقی مسجد ۲۰۰، ۳۰۰ نفر در حال دویدن به سمت مسجد بودند؛ شرایط تصمیم گیری سخت بود و هیچگونه وسیله دفاعی نداشتیم؛ تنها کاری که کردیم در مسجد را بستیم.

حجت الاسلام ربانی افزود:این‌ها وقتی با در بسته مسجد روبرو شدند، موتور و دوچرخه‌های جلوی مسجد را با بنزین موتور‌هایی که آنجا بود آنش زدند؛ فضایی از دود غلیظ جلوی مسجد را گرفت؛ بعد قاب‌های در مسجد را شکستند و چند نفر از پله‌ها بالا رفتند و به پشت بام مسجد رسیدند و از آنجا به مردمی که در صحن بودند، سنگ و آجر پرتاب کردند.

به گفته او برای اینکه مردم آسیب نبینند گفتیم بیایید داخل شبستان مسجد؛ عوامل رژیم گاز اشک آور به داخل مسجد زدند و ما در این لحظه گفتیم نکند حادثه سینما رکس آبادان اتفاق بیفتد و برای همین در فضای بسته را که نمی‌شد در آن نفس کشید چاره‌ای جز فرار نبود و در‌ها را باز کرد.

حجت الاسلام ربانی تصریح کرد:در هنگام فرار، مردم با این عوامل روبرو شدند و مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و شهید محمد باقدرت جوپاری که در حال بیرون رفتن از در سمت بازار بود از ناحیه پیشانی مورد اصابت گلوله قرار گرفت و تعداد زیادی هم مجروح شدند و آن روز به مردم کرمان خیلی سخت گذشت.

او افزود: عوامل رژیم، جاویدشاه گویان به سمت خیابان میرزا رضا و مسجد صفا و دوباره به خیابان شریعتی برگشتند و تا چهارراه ارگ اقدام به غارت مغازه‌ها کردند؛ از جمله موتورفروشی آقای محمدعلی عقابیان که از نظر مالی برای چاپ عکس و اعلامیه ما را تأمین می‌کردند، آتش زدند.

شاهد عینی حادثه مسجدجامع گفت:او روز بعد وقتی با موتور‌های آتش گرفته زده روبرو شد، میزی جلوی مغازه اش گذاشت و عکسی از امام (ره) روی آن قرار داد و تنها جمله‌ای که گفت این بود «هر چه دارم فدای امام» و بعد از پیروزی انقلاب هم هیچ خواسته‌ای نداشت.

شعار آن روز مسجد جامع کرمان «کتاب قرآن را، خلق مسلمان را مسجد کرمان را شاه به آتش کشید» شعار کشوری شد، روز بعد یعنی ۲۵ مهر هم عوامل رژیم، بنده را دستگیر و اسیر کردند.

حجت‌الاسلام ربانی گفت:روز ۲۵مهر من را به کلانتری که در خیابان ۱۷شهریور هست و تعدادی از زاغه نشینان در آنجا بودند بردند و همانجا جاوید شاه می‌گفتند و به دادگاه من را بردند و تا ساعت ۱۲شب آنجا بودم که بازجویی شدم و بعد از آن آزاد شدم.

گزارش از آذر عسکرپور