صنعت پتروشیمی یکی از صنایع پربازده است که تاثیر زیادی بر اشتغال و توسعه اقتصادی دارد.
این صنعت به صورت عمده در دو گروه صنایع بالادستی و پایین دستی تقسیم میشود که به علت مزایای بالای آنها، اهمیت زیادی دارند.
شرکتهای پایین دستی پتروشیمی با توجه به نوع خوراک صنعت مادر که شرکت پتروشیمی ست، احداث میشوند تا وظیفه توزیع و صادرات را برعهده بگیرند.
در استان ۲۶۱ واحد در بخش صنایع پایین دستی پتروشیمی فعال است که ۱۶۲ واحد آن در شرکت شهرکهای صنعتی ست.
حدود ۲۰ واحد از ۱۶۲ شرکت، دانش بنیان یا ظرفیت دانش بنیان شدن را دارند.
صنایع پلاستیک، ظروف یکبار مصرف، لولههای پی وی سی و پلی اتیلن از جمله واحدهای فعال در صنایع پایین دست پتروشیمی هستند.
با همه این ظرفیت ها، برخی موانع باعث شده، صنایع پایین دستی آن طور که باید و شاید، خروجی نداشته باشند.
طبق اعلام شرکت شهرکهای صنعتی، از ۱۶۲ واحد صنایع پایین دستی، ۴۰ شرکت، تعطیل است.
بقیه هم بین ۲۰ تا ۶۰ درصد ظرفیت، در حال تولید هستند.
اما موانع پیش پای صنایع پایین دستی پتروشیمی چیست؟
اولین مشکل، سهمیه ناکافی برای تامین مواد اولیه است .
در صنعتی، چون پلاستیک، بیش از ۶۵ تا ۷۰ درصد قیمت تمام شده با قیمت مواد اولیه ارتباط مستقیم دارد.
صنایع پایین دستی پتروشیمی، چون جزء صنایع کوچک هستند، توانایی خرید مواد اولیه از بورس را ندارند.
با توجه به اینکه دامنه حداقل و حداکثر خرید، نه خرید حداقلی مواد اولیه نیاز شان را تامین میکند و نه خرید حداکثری، که خارج از ظرفیت واحد است.
البته برخی شرکتهای بزرگتر هم هستند که خرید حداکثری مواد اولیه هم دو هفتهای جوابگوی نیازشان است.
نکته اینجاست که همین مواد اولیه در بازار آزاد، زیاد است و شرکتها مجبورند با قیمت بالاتر خرید کنند که به طبع در قیمت تمام شده کالا تاثیر میگذارد، این یعنی، خارج شدن شرکت از مسیر رقابت.
دست انداز بعدی، ارزش افزوده است، خرید مواد اولیه با مالیات بر ارزش افزوده است، اما در فروش محصول، خریداران برای فرار از مالیات تقاضای فاکتور فرعی میدهند و این به ضرر صنعت پایین دستی پتیروشیمی ست.
چالش نقدینگی اینجا هم پررنگ است، مواد اولیه را شرکت باید نقدی بخرد، اما فروش کالا، اقساطی ست.
همین موضوع باعث شده، جیب تولید کننده خالی باشد و نتواند مواد اولیه را تامین کند.
صفاری مدیر عامل شرکت شهرکهای صنعتی استان در این باره گفت: در راستای استفاده از ظرفیتهای واحدهای تولیدی و راه اندازی واحدهای راکد ستاد احیایی در وزات خانه تصویب شده است که مشکلات واحدهای صنعتی را بررسی و رفع کند.
صفاری افزود: تفاهم نامهای را سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران با شرکت ملی پتروشیمی منعقد کرده است که بندهای مختلف دارد و یکی از انها کمک به ایجاد شهرکهای تخصصی و به ظرفیت رساندن واحدهای صنعتی و راه اندازی واحد تعطیل است.
وی اضافه کرد: در استان قزوین در راستای کمک به این واحدها مشکلات آنها شناسایی و قرار شده است تا به کمک مسئولین کشوری بررسی شود.
مدیر عامل شرکت شهرکهای صنعتی استان گفت: از مسئولان وزارت خانه دعوت شده است تا روز شنبه با حضور تعدادی از واحدهای منتخب در جلسهای حضور یابند و مشکلات انها بررسی شود.