شاید این سؤال در ذهن شما هم وجود داشته باشد که بیماری آنفلوانزا چیست؟، باید بدانید که آنفلوانزا یک عفونت ویروسی است که به سیستم تنفسی افراد حمله میکند.
این بیماری عفونی و واگیردار را معمولاً با سرد شدن هوا از ابتدای پاییز تا اوایل فصل بهار مشاهده میکنیم، این بیماری علائم بسیار مشترکی با سرماخوردگی دارد، اما اصلاً نمیتوان آن را سرماخوردگی دانست.
همانطور که گفتیم بیماری آنفلوانزا یک بیماری عفونی، ویروسی و شدیدا مسری است. این بیماری بینی، گلو، ریه و باقی اعضای سیستم تنفسی را درگیر میکند. در بیشتر افراد این بیماری به صورت خود به خود و پس از چند روز درمان میشود، اما اصلا نباید آن را نادیده گرفت، زیرا میتواند باعث بروز عوارض شدید در بیمار و در موارد حادتر موجب مرگ او شود.
دکتر محمدرضا خسروی معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد گفت: اگر بخواهیم به طور کلی به سؤال انواع آنفلوانزا چیست؟، پاسخ دهیم، باید آنفلوانزا را در چهار دسته زیر تقسیم بندی کنیم.
وی افزود: آنفلوانزای نوع A را میتوان خطرناکترین نوع این بیماری دانست. این نوع از آنفلوانزا از شدت بیماریزایی بیشتری برخوردار است و علاوه بر انسانها، حیوانات و پرندگان را نیز مبتلا میکند.
خسروی اضافه کرد: این نوع از آنفلوانزا طیف وسیعی از آنفلوانزاها را شامل میشود که ما به سه نمونه شناخته شده از آنها اشاره میکنیم:۱- آنفلوانزا H۱N۱، به این نوع آنفلوانزا، آنفلوانزای خوکی یا اسپانیایی نیز گفته میشود که در ۱۹۱۸ و ۲۰۰۹ در جهان شیوع گستردهای داست.
وی ادامه داد: آنفلوانزای N۱H۱ را به دلیل میزان کشندگی بالا در سالهایی که شیوع پیدا کرد به عنوان خطرناکترین و مرگبارترین نوع آنفلوانزا میشناسند. این ویروس در ۱۹۱۸ حدود یک سوم جمعیت جهان یعنی ۵۰۰ میلیون نفر را مبتلا کرد و ۱۷ تا ۵۰ میلیون نفر از این افراد را به کام مرگ کشید.
خسروی گفت: ۲- آنفلوانزا H۳N۲، این نوع آنفلوانزا از سویه قبلی جهش یافته و از ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۹ در جهان شیوع گستردهای داشت و میتوانست علاوه بر انسان، حیوانات، پرندگان و کلیه پستانداران را آلوده کند.
وی افزود: ۳- آنفلوانزای H۵N۱ که به آن آنفلوانزای پرندگان نیز میگویند برای اولین بار در سال ۲۰۰۵ مشاهده شد. این بیماری ابتدا تنها در میان پرندگان وحشی شیوع داشت، اما کم کم به پرندگان اهلی نیز سرایت کرد و در انتها انسانها هم به این نوع از آنفلوانزا مبتلا شدند.
خسروی اضافه کرد: آنفلوانزا نوع B، این نوع آنفلوانزا تنها در میان انسانها مشاهده شده و از نوع اول آنفلوانزا شدت و قدرت کمتری دارد. همچنین بر خلاف نوع A دسته بندهای خاص ندارد و معمولاً بر اساس جایی که شیوع پیدا کرده نامگذاری میشود.
او ادامه داد: آنفلوانزا نوع C، این نوع از آنفلوانزا را میتوان ضعیفترین نوع آنفلوانزا دانست که انسانها به آن مبتلا میشوند و از آن به عنوان سرماخوردگی ساده ویروسی یاد میشود. افراد مبتلا به این نوع معمولاً پس از چند روز و به سادگی بهبود پیدا میکنند و تا کنون همهگیری وسیعی از این نوع آنفولانزا گزارش نشده است.
خسروی گفت: آنفلوانزا نوع D، در مورد این طبقه بندی آنفلوانزا هنوز سؤالهایی وجود دارد. این نوع از آنفلوانزا معمولاً بر دامها اثر میگذارد و تا کنون موردی از ابتلای انسانها به آن گزارش نشده است.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد گفت: علائم آنفلوانزا با سرما خوردگی و حتی کرونا شباهات بسیاری دارد. به همین دلیل حتی پس از این که پاسخ سؤال علائم ابتلا به آنفلوانزا چیست را دانستید و توانستید علائم آن را تشخیص دهید باز هم نباید احتیاط را کنار بگذارید.
خسروی افزود: مهمترین و رایجترین علائم آنفلوانزا عبارتند از: تب، درد عضلانی، عرق سرد (عرق به همراه احساس سرما) سر درد، سرفههای خشک، خستگی، آبریزی بینی، گلو درد، قرمزی و درد چشم، اسهال و استفراغ، البته بدانید که اینها علائم رایج آنفلوانزا هستند. آنفلوانزا زمانی که از نوع شدید باشد یا بیماری به هر دلیلی تشدید شده باشد، علائم دیگری دارد که در صورت مشاهده آنها باید سریعاً فرد را به پزشک برسانید.
رئیس مرکز بهداشت چهارمحال و بختیاری گفت: همچنان رعایت دستورالعملهای بهداشتی موثرترین راه پیشگیری از انتشار ویروس سرماخوردگی، آنفلوانزا و کرونا است.
دکتر علی احمدی افزود: با اشاره به شناسایی چندین بیمار مبتلا به آنفلوانزا در استان، تداوم روزهای کرونایی و شیوع سرماخوردگی با سرد شدن هوا نسبت به خطرات احتمالی و شروع روند افزایشی این بیماریها در استان هشدار داد.
وی اضافه کرد: همچنان رعایت دستورالعملهای بهداشتی و به خصوص شستشوی دستها را موثرترین راه پیشگیری از انتشار ویروس سرماخوردگی، آنفلوانزا و کرونا بشمار میرود.
احمدی ادامه داد: تاکنون ۱۴۴ مورد ابتلای به ویروس آنفلوانزا در استان گزارش شده است.
مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت با اشاره به این که در راستای مراقبت و کنترل بیماری آنفلوانزا و سایر بیماریهای واگیر شدید تنفسی و کاهش حساسیت عمومی نسبت به رعایت اصول بهداشت فردی و عمومی، ایجاد آمادگیهای لازم با شروع فصل سرما الزامی است، ۶ کار اساسی در کنترل و پیشگیری از انتقال و انتشار بیماریهای تنفسی، را به این شرح اعلام کرد:
پوشاندن دهان و بینی در هنگام سرفه و یا عطسه کردن (ترجیحاً استفاده از ماسک یکبار مصرف)، شستشوی مداوم و مکرر دستها (ترجیحاً با آب و صابون و به طریقه صحیح)، نوشیدن آب و مایعات کافی و استراحت کردن، استفاده از داروهای ضد ویروسی در صورتی که سیستم ایمنی آسیب پذیری داشته باشید و بنا به تشخیص و تجویز پزشک، عدم استفاده خودسرانه داروهای آنتی بیوتیک؛ این داروها بر روی سرماخوردگی و آنفلوانزا و بیماریهای ویروسی تاثیری ندارند، پرهیز و عدم حضور در اماکن عمومی و تجمعات.
مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت در ادامه هفت راه اساسی برای جلوگیری از ابتلا به بیماری آنفلوانزا و سایر بیماریهای واگیر شدید تنفسی را چنین عنوان کرد: دریافت واکسن سالیانه آنفلوانزا بالاخص اگر در گروههای حساس و آسیب پذیر و در معرض خطر قرار دارید، اجتناب و دوری از افرادی که مبتلا به بیماری (واگیر) هستند (رعایت فاصله گذاری اجتماعی و پرهیز از تماس غیر ضروری)، اجتناب و پرهیز از تماس دستها (قبل از شستشو و ضد عفونی کردن آنها) با چشمها، دهان و بینی، زیرا ممکن است ازاین طریق عوامل بیماری زا وارد بدن شما شوند، تمیزکردن و گندزدایی کردن مداوم و مکرر وسایل و سطوح مشترک در خانه بالاخص زمانی که فرد بیماری در خانه حضور دارد، شستشوی مداوم و مکرر دستها (با آب و صابون و یا استفاده از مواد ضدعفونی کننده)، تهویه مناسب و مطلوب هوای محل زندگی و اسکان، پرهیز از تماس بدون حفاظت با پرندگان و سایر حیوانات و بالاخص لاشه پرندگان و حیوانات تلف شده.
محمد عزیزخوانی متخصص طب سنتی درباره علائم آنفلوانزا گفت: مهمترین علامت این بیماری کوفتگی و درد بدن، بی حالی، بی اشتهایی وعلائم گوارشی همچون حالت تهوع و استفراغ است. همچنین برخی از افراد مبتلا علائمی همچون آبریزش بینی وسرفه با توجه به نوع ویروس و در موارد شدیدتر التهاب چشم، تنگی نفس دارند.
وی درباره تفاوت آنفلوانزا و سرما خوردگی بیان کرد: سرما خوردگی، سینه پهلو، آنفلوانزا و حتی کرونا همگی ویروس هستند.
عزیزخوانی ادامه داد: افراد مبتلا به این نوع ویروسها باید سیستم ایمنی را افزایش دهیم و تا دو روز از مواد غذایی ساده استفاده کنیم.
مژگان تن ساز رئیس دانشکده دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه شهید بهشتی درباره پیشگیری آنفلوانزا گفت: برای پیشگیری ابتلا به ویروسهایی همچون کرونا، آنفلوانزا، سرما خوردگی، سینه پهلو و دیگر بیماریها طب سنتی شش اصل درمان دارد.
تن ساز افزود: افراد باید از مبتلایان به این نوع ویروسها دور باشند و مکانهای شلوغ کمتر تردد کرده و از ماسک استفاده کنند. افراد باید از مواد غذایی که باعث افزایش سیستم ایمنی بدن میشوند استفاده کرده و از مصرف میوههایی که برای فصل تابستان است همچون خیار پرهیز کنند.
وی ادامه داد:افراد باید از مواد غدایی مانند سوسیس، کالباس، سس مایونز و غداهای سرخ کردنی که باعث افزایش التهاب بدن میشود نیز پرهیز کنند. در این فصل بهتر است از گوشت گوسفند، برنج آبکش، سوپ، سیب، به و انجیر استفاده کنند.
رئیس دانشکده دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه شهید بهشتی درباره پیشگیری آنفلوانزا درباره اصل دیگر پیشگیری اظهار کرد: افراد باید برای پیشگیری حتما حرکت و ورزش کنند.
رئیس مرکز بهداشت چهارمحال و بختیاری تاکید کرد: با وجود آنکه وارد فصل سرما شدهایم، اما باز هم تزریق واکسن آنفلوانزا برای گروههای هدف مفید فایده است و این واکسن در بخش خصوصی استان از اواخر شهریور و در بخش دولتی از نیمه اول مهرماه در دسترس است.
احمدی گفت: واکسنهای آنفلوانزا برای بخش دولتی برای گروههای هدف شامل کارکنان اورژانس و بیمارستانها، جانبازان و بیماران مزمن در دسترس است و افرادی مسن و سالمند که جزو گروههای هدف تزریق واکسن آنفلوانزا هستند میتوانند از سهمیه بخش خصوصی استفاده کنند.
رئیس مرکز بهداشت چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: علاوه بر افراد مسن، به بیماران سخت درمان و بیماران خاص نیز توصیه میشود، اگر تاکنون نسبت به تزریق واکسن آنفلوانزا اقدام نکردهاند، هرچه سریعتر نسبت به دریافت آن اقدام کنند.
رئیس مرکز بهداشت چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: علائمی مانند سرفه، عطسه، تب، سردرد و هرگونه ناخوشی مورد توجه مراقبین سلامت مدارس قرار بگیرد و اجازه ورود به دانشآموز داده نشود.
وی یادآور شد: اگر بیش از ۱۵ درصد جمعیت یک مدرسه در سه روز متوالی دچار آنفلوانزا شوند، آن مدرسه در دستور کار تعطیلی قرار میگیرد و در مهدهای کودک نیز، با مشاهده نخستین مورد مثبت آنفلوانزا، آن مهد کودک باید به مدت هفت روز تعطیل شود.
رئیس مرکز بهداشت استان تصریح کرد: تاکنون گزارشی از ورود آنفلوانزا به مهدکودکهای استان نداشتیم و همه قوانین و مقررات در این زمینه واضح و شفاف هستند و آنچه اهمیت دارد اجرا و اقدام مناسب در راستای این قوانین با مشارکت مردم است.
احمدی گفت: رعایت اقدامات بهداشتی مانند ماسک زدن، رعایت فاصله فیزیکی و تهویه مناسب بعد از کاهش تعداد موارد کرونا کمرنگ شده است که میتواند عامل مهمی در شیوع و چرخش ویروسهای آنفلوانزا و کرونا باشد.
وی تاکید کرد: سطح ایمنی افراد جامعه در مقابل ابتلا به آنفلوانزا پس از ۲.۵ سال همهگیری کرونا کاهش پیدا کرده است، به ویژه آن که در این ۲سال واکسیناسون آنفلوانزا به شدت کاهش یافت و یا در برخی موارد متوقف شد.
احمدی خاطرنشان کرد: در سالهای اخیر مصونیت جامعه در مقابل ویروس آنفلوانزا کاهش پیدا کرده و افراد مستعد ابتلا به این بیماری هستند و آنچه اهمیت دارد رعایت مسائل بهداشتی، ماسک زدن و تهویه مناسب است.
وی به والدین دانش آموزان توصیه کرد: اگر دانشآموزی علائم سرماخوردگی داشت در خانه بماند ، به مدرسه نرود، ۲ تا سه روز استراحت کند و در این مدت بیشتر مایعات مصرف کند تا با این کار موجب قطعی چرخش ویروس کرونا یا آنفلوانزا شود.
گزارش از افسانه احمدی فارسانی