وضعیت ذخایر آب شرب تهران و مشکل کم آبی با آغاز دومین ماه از فصل پاییز هنوز یکی از دغدغههای صنعت آب کشور است. کشور برای سومین سال متوالی بارندگی کم و کاهش ذخایر آبی را پشت سر میگذارد و به گفته سخنگوی صنعت آب کشور، امسال را میتوان یکی از سالهایی دانست که بدترین وضعیت منابع آبی را داریم. این کمبود آب در سه سال متوالی باعث شده، وزارت نیرو بر اساس مصوبه اسفند پارسال هیئت وزیران، دستور محدودیت آبرسانی موقت برای مشترکان بدمصرف را صادر کند.
کارشناسان هواشناسی هم بارشهای پاییزه را کمتر از شرایط عادی پیشبینی کرده اند که احتمالا باید از هفته آینده منتظر این نزولات آسمانی باشیم.
در مورد وضعیت ذخایر آب تهران صحبتهای ضد و نقیضی مطرح شده است. فیروز قاسم زاده، سخنگوی صنعت آب کشور در روزهای گذشته اعلام کرد در صورتی که مصرف مشترکان همچنان بالا بماند و وضعیت بارندگی کشور بهبود پیدا نکند، برای سه ماه آینده تهران ذخیره آب وجود دارد. محمدرضا بختیاری، مدیرعامل آبفای استان تهران هم در یک برنامه زنده به همین موضوع اشاره میکند و میگوید که با در نظر گرفتن ورودی سدها مخازن آب تهران برای بیشتر از ۱۰۰ روز آب ندارد.
البته روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب استان تهران، انتشار این خبر را به بی دقتی رسانهها نسبت داد و پایانیافتن منابع آب تهران طی ۱۰۰ روز آینده را تکذیب کرد. روابط عمومی آبفای تهران به این تناقض در صحبتهای سخنگوی صنعت آب و تکذیبه آب و فاضلاب، به خبرنگار ما پاسخی نداد.
میزان ذخیره آب سدهای تهران در سال گذشته یک میلیون و ۴۰۰ هزار متر مکعب بوده، ولی طبق آخرین آمار، این میزان به ۷۶۲ متر مکعب رسیده است که کاهش چشمگیری را نشان میدهد. اما این همه ماجرا نیست و در کنار کاهش بارندگیها میزان مصرف مشترکان هم نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.
به گفته معاون مدیرکل بهره برداری مرکز کنترل آب تهران از ابتدای امسال میزان بارشهای سطح تهران در حدود ۳ میلی متر بوده که کاهشی ۸۰ درصدی را نسبت به شرایط عادی نشان میدهد. میزان مصرف لحظهای در تهران هم به حدود ۴۱ هزار لیتر بر ثانیه رسیده و این میزان مصرف نسبت به سال گذشته که ۳۹ هزار لیتر بر ثانیه بوده افزایش داشته است.
به گفته معاون بهره برداری شرکت تامین و تصفیه آب تهران، برخی از مخازن شهر تهران که ارتفاع آب باید در آنها به حدود ۴ متر برسد در حال حاضر به نزدیکی ۷۰ سانتی متر میرسد.
در حال حاضر وزارت نیرو و شرکت آب و فاضلاب استان تهران، برای مدیریت مصرف اقداماتی از جمله قطع انشعابات غیرمجاز و محدود کردن انشعابات با قطر بالا را انجام داده است و در صورت عدم بهبود ذخایر آبی کاهش فشار آب را در دستور کار قرار میدهد. از اقداماتی که در وزارت نیرو جدیتر گرفته شده، سیاست تنبیهی و تشویقی برای مشترکان آب است.
به گفته وزیر نیرو مشترکان در صورت صرفه جویی در هر متر مکعب آب پاداش ۵ برابری معادل ۳ هزار تومان دریافت خواهند کرد که ممکن است حتی خانوارهای خوش مصرف بستانکار شوند. این سیاست قرار بوده از ابتدای آبان ماه ابلاغ شود.
در مورد سیاست تنبیهی هم، مانند آنچه که در صنعت برق شاهد هستیم، تعرفه آب به صورت پلکانی بالا میرود. مشترکانی که دو برابر الگو مصرف میکنند، مشترکان پر مصرف هستند و مشترکانی که بالاتر از این میزان مصرف دارند مشترکان بد مصرف محسوب میشوند. طبق آن چیزی که وزیر نیرو اعلام کرده، قطع انشعاب مشترکان بدمصرف که در تهران حدود ۵ درصد هستند جدیتر دنبال میشود. به گفته سخنگوی صنعت آب تاکنون در شهر تهران ۲۸۰۰ برای مشترک بد مصرف، یکبار قطع انشعاب انجام شده است.
در نهایت با توجه به شرایط ویژهای که وضعیت منابع آبی تهران دارد، مدیریت مصرف از طرف مردم میتواند سهم زیادی در کنترل شرایط آبی کشور داشته باشد.