باشگاه خبرنگاران جوان گزارش می دهد؛
اسدآباد قطب دوم سفال در استان همدان
با فعالیت ۱۲ کارگاه میناکاری روی سفال در اسدآباد، این شهرستان بعد از لالجین دومین قطب تولید سفال در استان همدان است.
از مهمترین محصولات صنایع دستی شهر همدان سفال میناکاری می باشد که البته امروزه با علاقه مردم به این هنر در سراسر کشور تولید می شود به این طریق که کارگاه هایی تاسیس شده که به آموزش آن می پردازند.
کارهای زیبا روی ظروف سفالی برگرفته از هنر دست است که چشم هر بیننده با دیدنش خیره می شود و نکته مهم در مورد این محصول قابل استفاده بودن آن است که در زندگی روزمره آن به کار می گیریم مثلا برای سرو غذا، برای جاگلدانی و غیره استفاده می کنیم و هر خانواده ای با هر سطح درآمدی می تواند محصولات میناکاری شده را بخرد از دیگر کاربردهای این ظروف میناکاری شده بیشتر حالت تزئینی دارد ولی برای استفاده مصرفی نیز به کار می رود برای زیبا سازی دکوراسیون منازل، دفتر کار، فروشگاه ها کاربرد دارد و نسبت به ظروف لعابی از نظر ظاهر زیباتر و شیک تر است و نیز قیمت آن نسبت به انواع خود مناسب تر است.
شهرستان اسدآباد هم یکی از شهرهایی است که در سطح استان همدان به گفته رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اسدآباد بعد از شهر لالجین معروف به شهر جهانی سفال در زمینه میناکاری روی سفال حرف برای گفتن دارد و محصولات میناکاری روی سفال آن به سایر استان‌ها و حتی سایر کشورها از جمله کشورهای حوزه خلیج فارس صادر می‌شود.
کامران اکبری‌شایگان رئیس اداره میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی شهرستان اسدآباد با اشاره به فعالیت بیش از ۱۰۰ واحد مشاغل خانگی میناکاری روی سفال در شهرستان اسدآباد گفت: در حال حاضر در کنار این تعداد واحد مشاغل خانگی حدود ۱۵ کارگاه میناکاری روی سفال نیز در شهرستان دارای فعالیت هستند که این تعداد کارگاه به طور میانگین برای ۳۰۰ نفر اشتغال به همراه داشته است.
او با تاکید به اینکه شهرستان اسدآباد هم مستعد قطب تولید میناکاری شدن است گفت: اکثر کارگاه های در حال فعالیت در این حوزه در بحث تسهیلات و سرمایه در گردش و نیز بازاریابی و فروش دارای مشکل هستند که به طور قطع حمایت از این هنرمندان از نقش مؤثری در شکوفایی هر چه بیشتر میناکاری روی سفال شهرستان در زمینه تبدیل شدن به یکی از قطب های تولید این نوع از صنایع دستی چشم نواز برخوردار خواهد بود.
اکبری‌شایگان با اشاره به اینکه فروش نقاشی روی سفال شهرستان به استان‌های دیگر از طریق کارگاه‌های فوق به شکل اینترنتی نیز انجام می‌گیردگفت: اکنون دیگر محصولات تولیدی نقاشی روی سفال کارآموزان و کلاس‌های صنایع دستی به انیم منظور نیز با بازاریابی این کارگاه‌های بزرگ به دیگر استان‌ها برای فروش ارسال می‌شود که این امر حاکی از کیفیت کار و زیبایی و ظرافت کار هنرمندان این شهرستان در میناکاری و نقاشی روی سفال دارد.
رئیس اداره میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی اسدآباد با اشاره به اینکه سفال خام هنر میناکاری و نقاشی روی سفال شهرستان از شهر لالجین تهیه می‌شودگفت: در تلاش هستیم با پیگیری‌های لازم و با تسهیلات لازم بحث تولید سفال نیز در شهرستان اسدآباد انجام و رونق گیرد.
اکبری شایگان در ادامه علی علیخانی را یکی از هنرمندان فعال عرصه میناکاری روی سفال شهرستان اسدآباد دانست و گفت: این هنرمند خوش ذوق اکنون با فعالیت در این حوزه موفق شده با راه اندازی سه کارگاه برای ۳۵ نفر از بانوان شهرستان در کنار مهارت آموزی و آموزش اشتغال ایجاد کند و اکنون حاصل هنر کارگاه های میناکاری روی سفال این هنرمند خوش ذوق علاوه بر سایر استان ها در دیگر کشورها از جمله قطر، دبی، عراق و کشورهای حوزه خلیج فارس نیز دوستداران خاص خود را داشته باشد.
او گفت :ازسه کارگاه فعال ما بانوان هستندکه فعالیت می کنند من ویکی از دوستانم به عنوان آقایان مجموعه کارهای دیگری چون کارهای کوره را به علت مشکل بودن این کار برای بانوان انجام می‌دهیم.
علیخانی با بیان اینکه کارهای ما بیشتر به صورت برون سپاری انجام می‌شودگفت: نیروهای کاری ما به صورت مشاغل خانگی کار را در منزل انجام داده و سپس به کارگاه تحویل می‌دهند تا به این ترتیب بتوانند به دیگر کارهای زندگی خود نیز رسیدگی داشته باشند.
این کارآفرین هنرمند اسدآبادی گفت: در داخل کارگاه به اتفاق تعدادی از نیروها کار طراحی روی سفال را انجام می دهیم و سپس کار درب منزل به نیروهای همکاری کننده با مجموعه ما تحویل داده می‌شود و پس از آن که کار را در منزل انجام دادند و حاضر شد، از آنها تحویل می‌گیریم.
علیخانی با بیان اینکه بعد از برندسازی محصولات کارگاه تولیدیمان به نام سفال رضا نسبت به راه‌اندازی سایت اینترنتی برای فروش تولیداتمان اقدام کردیم و در زمان شیوع کرونا با اینترنتی شدن اکثریت خریدها فروش ما هم رونق دوچندانی گرفت گفت: در حال حاضر قطعی اینترنت یکی از مهمترین مشکلات و دغدغه های فعلی کارگاه تولیدی ما شده است.
این کارآفرین گفت: معمولاً تورم مواد اولیه عادی بوده و مشکلی در رابطه با تورم مواد اولیه نداریم و قاعدتاً با گرانی مواد اولیه محصولات ما نیز با قیمت بالاتری به فروش می‌رسد.
علیخانی با تاکید به اینکه رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان تنها مدیر و مسئولی است که همواره در این شهرستان از هنرمندان حمایت لازم را داشته و این توجه وی به هنرمندان قابل تقدیر است گفت: هنرمندان و کارآفرینان از دیگر مسئولان شهرستان انتظار حمایت دارند، مدیر هر دستگاه و اداره‌ای کمترین کاری که در حمایت از هنرمندان شهرستان می‌تواند انجام دهد آن است که در برنامه و همایش‌هایی که قصد تقدیر دارند سفارشات خود را از صنایع دستی هنرمندان شهرستان تهیه و خریداری کنند.
علیخانی در ادامه با تأکید بر جوانان نسبت به پشتکار داشتن و دلسرد نشدن از تلاش و کوشش و مهارت آموزی در هر کار برای رسیدن به موفقیت گفت: خلاق بودن از شروط اصلی موفقیت در کار و کارآفرینی به شمار می‌رود چراکه خلاقیت انسان را از پیچ و خم‌هایی که در کار پیش می‌آید می‌رهاند و تفاوت‌ها را رقم می‌زند.
این کارآفرین هنرمند با تأکید بر اینکه مهارت موجب ایجاد اشتغال بوده و جوانان به توانایی و قدرت تغییر خود در عرصه کارآفرینی باید ایمان داشته باشند گفت: متأسفانه جوانان امروز بدون هیچ مهارتی جویای کار و شغل هستند که این امر غیرممکن خواهد بود.
با چینش رنگ های سبز فیروزه ای و گردویی درکنار دیگر رنگ های سرد و گرم برکالبد بی روح سفال زندگی می دمد.
شاگردان درگوشه کنار کارگاه کوچک مشغول رنگ آمیزی بر روی دستا فرینه ای سفالین هستند وخانم سمیه حوتی کارآفرین نمونه کشور و بانوی خوش ذوق وسلیقه ای همدانی با دقت و وسواس به نحوه رنگ آمیزی بر روی سفال نظارت دارد.
شاگردان رنگ ها را بر اساس سرد و گرم و با تلفیقی از سبزه فیروزه ای و رنگ های قرمز، زرد، نارنجی، صورتی كمرنگ و پرنگ، گردویی و سبز در دل سفال جای می دهند.تركیب رنگ ها و نحوه چینش آنها در كنار یكدیگر، همسایگی رنگ های سبز فیروزه ای در كنار مشكی و قرار گرفتن آبی فیروزه ای در مجاورت آبی كاربُنی، رنگین كمانی چشم نوازی از طبیعت پر از رنگ های بهاری را نمایان می كند.
در كارگاه پُرمهر این بانوی جوان می توان عشق به كار را از نزدیك شاهد بود و گلواژه های محبت آمیز استاد شاگردی را به وضوح درك كرد.
رنج هنر ذره ای از علاقه اش به میناكاری كم نكرده، چرا كه پیشتر در مكتب پدر، عشق و دلداگی به هنر را آموخته و در دوران كودكی هر چند با شیطنت دخترانه، جدال پدر با جسم بی جان چوب را به نظاره نشسته است.
پای درد دل های این كارآفرین در گوشه ای از كارگاه كوچك اش می نشینم، هر چند در میان مصاحبه چند نوبت كلامش را نیمه تمام گذاشت و پاسخگوی سوالات شاگردان شد.او كه ورود رسمی به عرصه هنر را از سال ۷۹آغاز كرده كلام خود را از روزهای سخت كنكور و قرار گرفتن در پشت این سد آغاز می كند و اما این سد را مانعی برای ادامه هنر نمی داند.
سمیه كه هم اینك ۳۴بهار از زندگی اش می گذرد، ذهن اش به گنجینه ای از هنر تبدیل شده كه برای جاری كردن این هنر از پیچ و خم ذهن بر دستان و جان بخشیدن به جسم بی روح سفال، سر از پا نمی شناسد.او سال ۷۹با تشویق پدر هنرمند و هنردوست اش در كلاس «معرق كاری» نامنویسی كرده و پس از گذراندن این دوره آموزشی سه ماه در سطح درجه ۲ و كسب مدرك، تولید را آغاز كرداما این ابتدای راه این دختر پر جنب و جوش در جاده بی انتهای هنر بود چرا كه او دیگر هنرها را نیز فرا گرفت و هم اینك استادی با بیش از ۴۵شاگرد است.
بیشتر بخوانید
- راه اندازی طرح تعاونی مشاغل خرد خانگی در کهگیلویه و بویراحمد
- معافیت ۱۰۰ درصدی کارگاه‌های تولیدی صنایع دستی از پرداخت مالیات
- نمایشگاه هنر در آئینه صلح در هرات برگزار شد
او درباره هنر خود گفت: عشق، علاقه و تلاش پدرم به یادگرفتن هنر توسط فرزندان موجب شد كه بخشی از كارگاه كوچك «گره چینی» خود را مجزا كند تا به همراه خواهرم، به هنر معرق كاری مشغول شویم.
كارآفرین نمونه كشور گفت: به مدت سه سال فعالیت در هنر معرق كاری و تولید و فروش آن در مغازه ای كوچك ادامه داشت تا اینكه با حضور در اداره صنایع دستی و گردشگری، تولیدات خود را معرفی كردم.
حوتی گفت: مهمترین خواسته ام از مسئولان صنایع دستی همدان فراهم كردن زمینه حضور و شركت در نمایشگاه است که سال ۸۲ با حضور سه ماهه در نمایشگاه صنایع دستی کاخ نیاوران متوجه شدم که اشباع شدن بازار با کالاهای چینی عرصه را برای فعالان معرق کاری تنگ کرده و باتوجه به هزینه تمام شده کالا استقبال مردم از دستا فرینه های بومی کم است.
این بانوی كارآفرین گفت: نبود بازار فروش برای معرق كاری، برخلاف علاقه موجب تمایل به یادگیری هنر «چرم» شد و با دریافت مدرك این هنر در نمایشگاه های مختلف ارگ آزادی تهران، كرمان، گرگان، بوشهر، اصفهان و شیراز شركت كردم.
این بانوی كارآفرین گفت: نبود بازار فروش برای معرق كاری، برخلاف علاقه موجب تمایل به یادگیری هنر «چرم» شد و با دریافت مدرك این هنر در نمایشگاه های مختلف ارگ آزادی تهران، كرمان، گرگان، بوشهر، اصفهان و شیراز شركت كردم.
حوتی رونق بازار را عامل گرایش به هنر چرم دانست هر چند به مشقت های این حرفه پرداخت و گفت: فعالیت در عرصه چرم یك كار مردانه محسوب می شود چرا كه كار با دستگاه برش، بریدن چرم، مگنت زدن و چرخ كاری سخت و دشوار بوده و نیازمند توان و نیروی بالایی است.
اوادامه داد: پس از ازدواج خواهرم و تنها ماندن در عرصه هنر، تلاش در صنعت چرم را كنار گذاشته و راهی شهر لالجین برای یافتن كار شدم.
این بانوی هنرمند گفت: پس از حضور در یك كارگاه و ارایه درخواست كار، آنها ابتدا كاسه ای ۲۵ سانتی را برای رنگ آمیزی در اختیارم قرار دادند كه در كمتر از ۴۰دقیقه آن را رنگ آمیزی و تحویل دادم.
این بانوی هنرمند گفت: پس از حضور در یك كارگاه و ارایه درخواست كار، آنها ابتدا كاسه ای ۲۵ سانتی را برای رنگ آمیزی در اختیارم قرار دادند كه در كمتر از ۴۰دقیقه آن را رنگ آمیزی و تحویل دادم.
حوتی گفت: سرعت عمل در انجام كار موجب تعجب مسئول كارگاه سفال شد و با پیشنهاد همكاری موافقت شد و یكسال این همكاری ادامه داشت.
اوگفت: برای كسب مهارت بیشتر با حمایت مالی پدر، اقدام به خرید انواع رنگ ها كردم تا با آزمون و خطا بر روی بشقاب های سفالین و سپردن آن بر دل كوره، با تركیب آنها بیشتر آشنا شوم.
این بانوی كارآفرین گفت: همزمان با حضور در كارگاه سفال لالجین دستافرینه هایم را در نمایشگاه های مختلف در معرض نمایش قرار دادم تا با ذائقه و میزان استقبال مردم از این قبیل هنرها مطلع شوم.
حوتی ادامه داد: فعالیت در این حرفه نیز ناتمام مانده و از سال ۸۵ یادگیری هنر «مینا كاری» را با حضور در كلاس های آموزش فنی و حرفه ای در اولویت قرار دادم.
او گفت: با یادگیری این هنر، اقدام به برگزاری دوره های آموزشی معرق، چرم و میناكاری با هدف اشتغالزایی در روستاها كردم و با توسعه فعالیت، شمار نیروها نیز روز به روز افزایش یافت تا جایی كه برای پیشبرد كار یك دستگاه كوره خریداری كردم.
این هنرمند همدانی گفت: فعالیت به صورت تخصصی و حرفه ای در میناكاری را سرلوحه قرار داده و با ساخت ۲ شمعدان شاه عباسی سفالین و گنجاندن طرح اصیل ایرانی «اسلیمی» و «ختایی» بر دل شمعدان ها۲نشان ملی مرغوبیت در میناكاری را دریافت كردم.
حوتی گفت: در حال حاضر رتبه كارآفرین برتر از دانشگاه جامع علمی و كاربردی برای ۲سال متوالی، فعالیت به عنوان مربی به مدت سه سال در دانشگاه آزاد، علوم پزشكی، جامع علمی و كاربردی دادگستری، كسب چندین عنوان برتر زن كارآفرین و كارآفرین برتر كشور را در كارنامه كاری خود دارم.
حوتی گفت: در حال حاضر رتبه كارآفرین برتر از دانشگاه جامع علمی و كاربردی برای ۲سال متوالی، فعالیت به عنوان مربی به مدت سه سال در دانشگاه آزاد، علوم پزشكی، جامع علمی و كاربردی دادگستری، كسب چندین عنوان برتر زن كارآفرین و كارآفرین برتر كشور را در كارنامه كاری خود دارم.
او گفت: هم اینك نیز نحوه میناكاری و نقاشی بر روی سفال و نقاشی زیر لعابی را به مدت ۴۲۰ ساعت در هر دوره به ۱۶ كارآموز آموزش می دهم.
این مربی میناكاری گفت: مسئولان آموزش فنی و حرفه ای پس از بازدید از كارگاه كوچك ام، مكانی را در داخل مركز آموزشی فنی و حرفه ای برای آموزش این هنر در اختیارم قرار دادند.
حوتی گفت: هم اینك تولیدات میناكاری را به كشورهای چین، مالزی، عراق و تركیه صادر كرده و مشكلی در زمینه بازار فروش ندارم.
اوگفت: با توجه به فعالیت چشمگیر در حوزه هنر اما از سال ۹۳ دوباره ادامه تحصیل در رشته حقوق كیفری را ادامه دادم چرا كه هنر درآمد چندانی ندارد.
بیماری هم نمی‌تواند مانع کار هنرمندهمدانی شود
زهرا اسکندری که قریب به پنج سال است در حوزه میناکاری روی سفال در استان همدان فعالیت دارد او می گوید: هم اکنون با برخی از ارگان ها در این زمینه در حال فعالیت هستم.این هنرمند همدانی با بیان اینکه پیش از کرونا ۲۰ نفر در کارگاه میناکاری ما مشغول به فعالیت بودندگفت: در حال حاضر ۳ نفر در این کارگاه مشغول فعالیت هستند.
او با بیان اینکه مبتلا به بیماری ام. اس است، گفت: با وجود مشکلات این بیماری مثل تاری دید، دوبینی، لرزش دست و مواردی از این دست، کار میناکاری روی سفال را به انجام رسانده ام.
اسکندری با تصریح بر اینکه فعالیتی که دارم هم اکنون بیشتر با افراد مبتلا به بیماری خاص و ام. اس و افراد درگیر با مشکلات جسمی و ذهنی است گفت: برای فروش در این روزها با مشکلاتی روبرو شده ایم، به ویژه اینکه افرادی که کارهای میناکاری ما را انجام می دهند، افراد خاصی هستند و خودشان نمی توانند محصولات تولیدی را به فروش برسانند.
اودر ادامه صحبت های خود گفت: در استان همدان جای خاصی جهت به فروش رساندن محصولات و صنایع دستی افراد با این ویژگی ها وجود ندارد.
هیچ فروشی ندارم، به سختی وامم را پرداخت می کنم
این هنرمند همدانی راه برون رفت از این وضعیت را فروش های مجازی و اینترنتی محصولات و صنایع دستی خود دانست و گفت: از سویی دیگر، در بازارچه هایی که در این زمینه در استان همدان برپا می شود نیز شرکت می کنم.
اوبا تاکید بر اینکه به هیچ عنوان پشتیبانی و حمایتی از سوی ارگان های دولتی از ما نمی شودگفت: دنبال این روند بوده ایم اما تنها در حد حرف است و اصلاً پیگیری نمی شود.
اسکندری با گلایه مندی گفت: به هیچ عنوان راهی پیش روی من و حمایتی از من باز نشده و قدمی در این مسیر برنداشته اند، تنها راهی که در این مسیر از ما شده در برپایی یک نمایشگاه چندروزه صنایع دستی در محل باغ نظری همدان خلاصه بوده است.
این بانوی هنرمند با بیان اینکه تسهیلات کرونا را گرفته ایم اما در شرایط کرونا که هیچ فروشی نداشتم به سختی می توانم این تسهیلات و وام را پرداخت کنم گفت: به ما وعده داده شد بود که جایی ثابت را برای فروش تولیدات هنرمندان دارای بیماری خاص، در نظر می گیرند اما این موضوع محقق نشده است.
اسکندری در بخش پایانی گفت گو گفت: قرار بود وام هایی با درصدهای کمتر نیز برای ما در نظر گرفته شود اما این امر نیز محقق نشده است و به راستی این روزها با مشکلات بسیاری روبرو هستیم، از سویی زمانی که قرار است تسهیلاتی به ما اعطا شود، آن قدر ضوابط آن سفت و سخت است که نمی توانیم حتی همان تسهیلات با درصدهای بالا را نیز بگیریم و بخشی از کارهایمان را پیش ببریم.
او گفت :ایجاد بازارچه ای دائمی برای فروش صنایع دستی، وام های کم بهره با بازپرداخت های مناسب، حمایت از کارگاه های صنایع دستی، ورود جدی تر به بحث بازارچه های مجازی و مواردی از این دست می تواند نوش دارویی باشد پیش از مرگ صنایع دستی
این هنرمند در پایان صحبت های خود گفت :در حالی که صنایع دستی پایتخت تاریخ و تمدن می تواند راه ورود دوباره همدان به بازارهای جهانی باشد اما در وضعیتی هستیم که هنرمندان صنایع دستی پایتخت تاریخ و تمدن هم چنان چشم انتظار حمایت اند.
با گسترش هنر مینا کاری ۵۲۰ بانوی خانه دار شاغل شد
خانم فاطمه کریمی یکی از جهادگران همدانی است که توانسته با گسترش هنر مینا کاری ۵۲۰ بانوی خانه دار شاغل کندبا این بانوی کارآفرین همدانی در مورد فعالیتش به گفتگو نشستم.
این بانوی جهادگر گفت: حدود ۱۰ سال است که در هنر مینا کاری مشغول هستم که در ۲ سال اول در خانه کار می کردم.
اودرباره آشنایی خود با این هنر گفت: ده سال پیش زمانی که به منزل یکی از دوستانم رفتم او را در خانه مشغول این کار دیدم و به این حرفه علاقمند شدم.
کریمی گفت: با کمک دوستم کم کم شروع به کار کردم و زمانی که اشتیاق بانوان خانه دار به این حرفه را دیدم به فکر افتادم کارگاه کوچکی ایجاد کنم.
بانوی کارآفرین همدانی گفت: کار را با دو نفر شروع کردم و حالا حدود ۵۲۰ نفر مشغول به کار هستند که آنها را آموزش داده و حالا هر کدام مستقل شده و کارگاه های کوچکی دارند.
کریمی با اشاره به بیماری کرونا و شیوع بیماری آنفلوانزا گفت: متاسفانه تمام کسب و کارها به علت کرونا درگیر شده اند و حداکثر ۷۰ نفر در حال حاضر مشغول کار هستیم.
جهادگر همدانی گفت: خوبی هنرهای خانگی به این است که یک خانم هم مادر خانواده و در کنار فرزندانش است و از طرف دیگر کسب درآمدی اندک برای خود دارد.
کریمی مهمترین پشتیبانی دولت از کارآفرینان را بیمه آنها دانست و گفت: اگر بتوانیم صنایع دستی را بیمه کنیم کمک بزرگی به معیشت و کسب و کار تولید کنندگان شده است.
اوگفت: معمولا روی یک ظرف میناکاری باید حتما سه نفر کار کنند و یک اثر به سه دست می چرخد.
بانوی همدانی با اشاره به اینکه ترکیب و تنوع رنگها باعث آرامش است گفت: وقتی با رنگها سر و کار داریم و آنها را ترکیب می کنیم آرامش خاصی به انسان دست می دهد.
او گفت: بانویی داشتم که در کارگاه ما مشغول به کار بود و روزانه ۱۱ قرص اعصاب مصرف می کرد اما با مشغول شدن به این هنر توانست تعداد قرص ها را کاهش و اعصاب آرام تری داشته باشد.
۴۷۰مورد صدوروتمدید مجوز مشاغل‌خانگی دراستان همدان
مدیرکل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان همدان گفت:یک هزار و ۶۶۴مورد صدور و تمدید پروانه تولید انفرادی و سه هزار ۳۱۸مورد صدور تمدید پروانه تولید کارگاهی در استان همدان انجام شده است.
مالمیر در ادامه گفت:صدور ۴۵ مورد کارت شناسایی، ۱۴مورد صدور و تمدید جواز تاسیس و۴۷۰ مورد صدور و تمدید مجوز مشاغل‌خانگی از دیگر فعالیت‌های صنایع دستی استان همدان است.
گزارشگر: سعیده مختاری
