به دلیل مشکلاتی از جمله گرانی کاغذ، تورم و چند برابر شدن هزینه‌های صحافی که در کشور وجود دارد، هزینه‌های تولید کتاب هم افزایش یافته است. ناشر هم مجبور است برای روشن نگه داشتن چراغ دفتر، قیمت‌های کتابش را به روز تعیین کند. از طرفی مردم هم از نظر اقتصادی مشکل دارند و همه ناشران در عمل ورشکسته شده‌اند.

یکی دیگر از مشکلات این است که ناشر هر کتابی را منتشر می‌کند، پس از مدتی پی دی اف آن در اینترنت وجود دارد. وقتی یک قانون سفت و سخت در این زمینه باشد، امکان ندارد چنین اتفاقی رخ دهد. این دسته از اقدامات تیشه به ریشه نشر می‌زند. باید در زمینه مشکلات صنعت نشر آسیب شناسی انجام شود.

مؤلفان به سراغ دیگر استان‌ها می‌روند

چاجی، مدیر یک مؤسسه انتشاراتی در خراسان جنوبی گفت: نشر استان به یک یا دو نشر بیشتر نیاز ندارد اما شاهد صدور مجوز انتشاراتی‌های متعددی هستیم که بازاری در کشور هم ندارند.

این فعال حوزه نشر بیان کرد: حوزه نشر در خراسان جنوبی به دو دسته تقسیم می‌شود یکی افرادی که برای رزومه کتاب چاپ می‌کنند مانند دانشجویان و اساتید و مورد دیگر تعدادی که شعرهای خود را چاپ می‌کنند.

چاجی با بیان اینکه کمترین هزینه برای چاپ کتاب حدود پنج میلیون تومان است، گفت: به همین دلیل وقتی مؤلف می‌بیند هزینه چاپ آن از فروش بیشتر خواهد بود به این سمت نمی‌آید.

به گفته وی مؤلفان بزرگ هم به سراغ ناشران دیگر استان‌ها از جمله تهران یا استان‌هایی می‌روند که به محل توزیع هم نزدیک باشند و ما به هیچ عنوان نمی‌توانیم با آنها رقابت کنیم.

فعال حوزه نشر خراسان جنوبی افزود: از نظر ارزان بودن هزینه چاپ نیز استانی مانند قم در این موضوع سرآمد است و افراد به سراغ آنها می‌روند.

چاجی تأکید کرد: وضعیت انتشارات در استان اصلاً خوب نیست و هیچ پتانسیلی برای رشد و توسعه دیده نمی‌شود.

تعدد انتشارات ، رقابت و کیفیت به دنبال دارد

رمضانی، معاون امور فرهنگی و رسانه‌ای فرهنگ و ارشاد استان خراسان جنوبی گفت: ۳۴ مجوز نشر صادر شده که از این تعداد ۳۰ انتشارات در خراسان جنوبی فعال هستند که ۲۰ انتشاراتی در بیرجند قرار دارند.

وی افزود: از جمله مشکلات اصلی حوزه نشر می توان به گران شدن کاغذ ، سفارش برخی نویسندگان به دیگر استان‌ها و سفارش اندک برخی از مؤلفین اشاره کرد.

رمضانی افزود : درست است که تعداد انتشارات نسبت به جمعیت استان بالاست و ممکن است باعث شود سفارشات نشر پخش شوند اما یک فایده دارد و آن هم در زمینه افزایش رقابت و کیفیت است که مسلماً باعث می‌شود نویسنده به سراغ کیفیت بهتر برود.

معاون امور فرهنگی و رسانه‌ای فرهنگ و ارشاد استان خراسان جنوبی عنوان کرد: لازم است که ناشر یا مؤلف در سامانه کاغذ با ارائه مجوز چاپ کتاب، ثبت نام کنند تا به میزان مورد نیاز کاغذ دریافت کنند.

وی در پاسخ به این سوال که چرا پس هزینه کتاب کاهش نیافته است، بیان کرد: قیمت کاغذ بسیار بالا است و با یارانه کاغذ هم قیمت کاهش آن‌چنانی با توجه به هزینه‌های جاری از به روز رسانی و ترمیم تجهیزات، ندارد.

رمضانی ادامه داد: همچنین آثار فاخری که توسط نویسندگان استانی نگاشته شده هم در صورت ارزش، هزینه چاپ آن توسط خود ارشاد پرداخت می‌شود.

محققان بر این باورند نابسامانی وضعیت توزیع کتاب، حرفه‌ای نبودن بخش اعظم ناشران و نداشتن تخصص کافی در حوزه نشر، عدم توجه به اطلاع‌رسانی و تبلیغ کتاب از سوی آن‌ها و بی‌توجهی به سازوکار‌های اقتصادی در «تولید، توزیع و مصرف کتاب» از جمله مهمترین مشکلات درونی صنعت نشر است

 نبود فرهنگ کتابخوانی در ایران و عدم ترویج کتابخوانی از سوی نهاد‌های آموزشی و فرهنگی ، نبود نهاد‌های صنفی و اتحادیه نشر تأثیرگذار و عدم توسعه کتابخانه‌ها ، نبود آرامش فکری و روحی مردم ، نگرش صرفاً فرهنگی ، مشکل اقتصادی و ناکارآمدی قوانین مرتبط با حق نشر از مشکلات بیرونی صنعت نشر به حساب می آید

خراسان جنوبی نیز با وجود چندین انتشاراتی که برخی قدمت بیش از ۲۰ سال دارند اکنون به مشکلات فراوانی برخورده‌اند که در صورت نبود حمایت شاهد خاموشی این صنعت در استان خواهیم بود.

منبع : مهر