مهدی جمالیان رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان اشکذر گفت: این بنای تاریخی با توجه به سبک معماری، متعلق به دوران قاجاریه است و نام آن برگرفته از نام واقف آب‌انبار است.

او ادامه داد: این آب‌انبار دستی در یکی از قدیمی‌ترین محلات شهر اشکذر، محله توده در مجاورت آثار شاخص تاریخی و ثبتی آسیاب آبی، حسینیه سفید، مسجد حاجی رجبعلی، آب‌انبار ابوالهادی و … از خشت و گل بنا شده است.

جمالیان اضافه کرد: این آب‌انبار از جمله بنا‌های درون محله‌ای بوده که به‌صورت مجموعه در کنار کاروانسرا و مسجد ساخته شده و از مسجد و کاروانسرا اثری باقی نمانده و تنها این آب‌انبار باقی مانده است.

به گفته او فضای ورودی با دو گوشواره در طرفین و سقف فیل پوش به‌صورت طاق و تویزه‌ای و ستون‌هایی در دو طرف راه‌پله‌ها اجرا شده و بادگیری در ضلع جنوب غربی بنا شده، مخزن آب‌انبار با سقف گنبدی و بادگیری در ضلع غربی و راه‌پله‌هایی برای دسترسی به آب، در عمق چهار متری از سطح زمین بنا شده است.

جمالیان مهم‌ترین اقدامات مرمتی بنا در این فاز را پوشش و مرمت سقف‌های فروریخته، اندود کاه‌گل پشت‌بام، مرمت بادگیر و اندود کاه‌گل بدنه عنوان کرد.

رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان اشکذر گفت: آب‌انبار تاریخی اسماعیل در سال ۱۳۹۸ به شماره ۳۲۸۱۷ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.