در این روز‌های پاییزی و زیبایی بی‌نظیر طبیعت با تصور قدم زدن در جنگل‌های زاگرس چشم‌هایمان را ببندیم در میان خش خش برگ‌ها صدای آشنای تکاندن درختان و ریختن میوه بلوط شاید برای ما یک تفریح باشد، اما بلوط چینی در روستا‌های همجوار جنگل‌های پوشیده از درختان بلوط برای گذران معیشت مردم انجام می‌شود.

لذت بلوط‌چینی را فقط مردمان زاگرس‌نشین می‌دانند

بلوط نام نوعی درخت و میوه با پوستی سخت می‌باشد و درخت بلوط، درختی جنگلی است که بیشتر در مناطق کوهستانی و همچنین نقاط گرمسیری می‌روید.

این موقع از سال که می‌شود مردم در روستا‌های حاشیه جنگل‌های بلوط چهارمحال و بختیاری از پیر و جوان، زن و مرد برای جمع‌آوری این میوه به سمت جنگل می‌روند.

این افراد به خوبی به ارزش بلوط پی برده‌اند و برای استفاده خود و دام‌هایشان به سراغ بلوط‌چینی می‌روند البته معیشت ضعیف خانواده‌های ساکن در حاشیه جنگل هم در این موضوع بی‌تأثیر نیست.

زاگرس نشینان، علاوه بر استفاده خود و خانواده‌هایشان بلوط را برای فروش به شهر می‌برند تا بتوانند با فروش آن مقداری پول به دست بیاورند.

پخت نان بلوط و تسکین درد‌های گوارشی از جمله کاربرد‌های بلوط در زندگی زاگرس نشینان است.

درخت بلوط یا درخت مازو که عمری طولانی حدود ۵۰۰ سال (گاهی حتی تا ۲۰۰۰ سال دارد.) در ایران، بیشتر در دامنه رشته کوه زاگرس می‌روید.

جنگل‌هایی از بلوط در استان‌های چهارمحال و بختیاری، فارس، لرستان، کهگیلویه و بویراحمد و ایلام وجود دارد که در نوع خود از بی نظیرترین جنگل‌های جهان هستند.

بیشتر بخوانید

• درختان ایستاده می‌میرند

جنگل‌های بلوط غرب ایران (جنگل‌های زاگرس) با طول تقریبی ۱۳۰۰ کیلومتر در امتداد رشته کوه زاگرس از جنوب آذربایجان غربی تا استان فارس امتداد دارند که مساحت کنونی آن ۵ میلیون هکتار تخمین زده شده است.

سه گونه بلوط که شامل بلوط ایرانی (در سرتاسر این جنگل‌ها)، دارمازو و یوول (در قسمت‌های شمالی) می‌باشند؛ از بارزترین گونه‌های درختی این جنگل‌ها به شمار می‌آیند.

میوه بلوط در حاشیه‌های زاگرس جنوبی ایران به اندازه تقریبی یک فشنگ اسلحه ژ ۳ و میوه بلوط اروپایی بشکل کره‌ای با قطر تقریبی ۲٫۵ سانتیمتر است.

چوب این درخت از مرغوبترین چوب‌ها و ذغال آن نیز مرغوب است و همین یکی از دلایل بریدن بی رویه این درختان و عامل تهدبد جنگل‌های بلوط است.

خواص بلوط

میوه بلوط، دارای نشاسته، پروتئین، قند‌های مختلف مخصوصاً کوئرسیت، مادهٔ روغنی و تانن است. برگ و پوست درخت بلوط هم تانن ویژه‌ای به نام اسید کوئرسی تانیک محلول در آب، نوعی قند به نام کوئرسیت، یک مادهٔ تلخ به نام کوئرسیتین، لعاب و یک مادهٔ فرمز به نام قرمز بلوط دارد.

میوه خوراکی بلوط در تقویت بدن، درمان ضعف عمومی، کم خونی و بویژه درمان اسهال مؤثر است.

دم کرده برگ بلوط و عصاره برگ یا پوست بلوط، در درمان خونریزی‌های معده، روده، رحم و ...، درمان اسهال و مخصوصاً درمان سرطان‌ها (از نوع کارسینوسارکما) مفید است.

بلوط برای درمان آماس زخم دار روده بزرگ، بیماری‌های میکروبی، ویروسی و قارچی، زخم‌های سرطانی، زخم‌های چرکین و ترشح دار، زرد زخم، اگزما، زخم‌های واریسی، بواسیر، خونریزی‌ها و حتی خونریزی بینی مفید است.

یکی دیگر از کاربرد‌های مبوه بلوط، استفاده به عنوان خوراک دام است.