دکتر عبدالرحیم اسداللهی عضو هیات علمی گروه ارتقای سلامت، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز اظهار کرد: امید به زندگی در میان جمعیت زنان در سراسر جهان افزایش داشته است و روند قابل توجهی را در کشور‌های در حال توسعه تشکیل می‌دهد. رشد سریع جمعیت چه از نظر طول عمر و چه از لحاظ تعداد در جهان، توجه جوامع را به نیاز‌های سالمندان به خود جلب کرده است.

او ادامه داد: در سنین بالای ۶۰ سال، مشکلات فیزیکی و روحی جدیدی پدیدار شده که سالمندان را نسبت به قبل آسیب پذیرتر می‌کند.

عضو هیات علمی گروه ارتقای سلامت، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز تصریح کرد: بیماری‌های جسمی آغازگر اختلالات گوناگون در این گروه سنی است، به گونه‌ای که با شروع بیماری‌ها و گسترش آن، این افراد به آرامی زمین گیر شده و از انجام فعالیت‌های روزمره خود ناتوان می‌شوند و استقلال آن‌ها را دستخوش تغییر قرار می‌دهد.

او اضافه کرد: با توجه به شهرنشینی، اشتغال سایر اعضای خانواده، حساسیت‌های مربوط به نگهداری از این گروه سنی، بیماری‌های سالمندان، افزایش هزینه‌های نگهداری، کاهش حافظه، مسائل ایمنی و مواردی از این دست، بعضی از خانواده‌ها مراقبت از سالمندان را به خانه سالمندان واگذار می‌کنند. گاه نیز حضور در خانه سالمندان به دنبال یک رویداد غیرمنتظره مانند بستری شدن در بیمارستان یا یک بیماری شدید اتفاق می‌افتد.

اسداللهی تصریح کرد: سالمندان در خانه احساس امنیت، رفاه، هویت و مدیریت بر امور را دارند؛ بنابراین ممکن است گمان کنند این جابجایی احساسات مطلوب آن‌ها را از بین می‌برد و این تغییر می‌تواند منجر به افسردگی، اضطراب و بی خوابی شود.

عضو هیات علمی گروه ارتقای سلامت، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز بیان کرد: به طور کلی مطالعات نشان دهنده شیوع بالایی از اضطراب و افسردگی در سالمندان در هنگام انتقال و در محیط خانه سالمندان است.

اسداللهی ادامه داد: اگرچه این جابجایی برای خانواده‌های آنان نیز اقدامی استرس زا و چالش برانگیز است؛ تصمیم برای حضور یکی از بستگان در خانه سالمندان می‌تواند دردناک باشد و اغلب به علت احساس گناه و ترس به تاخیر می‌افتد.

او با بیان اینکه برای جابه جایی سالمندان از خانه به سرای سالمندان می‌توان سه فاز در نظر گرفت، گفت: این فاز‌ها شامل مرحله پیش انتقال (برای نخستین بار پذیرش در خانه سالمندان مورد بحث قرار می‌گیرد)، مرحله میانی انتقال (فرد سالمند برای جابه جایی آماده می‌شود) و مرحله پس از انتقال (زمانی که فرد در سرای سالمندان مستقر شده) است.

عضو هیات علمی گروه ارتقای سلامت، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز افزود: پس از جابجایی و در هفته‌های نخست، سالمندان تجربیات نامطلوبی را سپری می‌کنند و این انتقال را یک رویداد استرس زا و چالش برانگیز عاطفی بیان می‌کنند. همچنین سالمندان از این انتقال به عنوان یک تغییر ناگهانی در هویت مستقل خود و روال طبیعی زندگی روزمره یاد می‌کنند.

او با بیان اینکه در این زمان نقش مراقبان سالمندان اهمیت بالایی دارد، اضافه کرد: این گروه با مراقبت‌های اصولی و ابراز درک و همدلی با سالمندان می‌توانند در کاهش غم و اندوه سالمند، کمک به او برای خو گرفتن به محیط جدید و پیامد‌های منفی این تغییر موثر باشند.

اسداللهی تصریح کرد: همچنین درمان‌های غیرپزشکی مانند موسیقی درمانی، ورزش‌های مناسب، کلاس‌های آموزشی کاربردی و تفریح نیز می‌تواند در کنترل و کاهش این پیامد‌ها موثر باشد.

او گفت: یافته‌ها نشان می‌دهد استرس حاصل از جابجایی را می‌توان با آمادگی قبلی و حمایت در هفته‌های اولیه پس از انتقال به کمترین میزان ممکن رساند. برای جلوگیری از پیامد‌های منفی، مراقبت‌های انتقالی را می‌توان با انتخاب خانه سالمندان مناسب، استقبال گرم و ارائه اطلاعات پزشکی لازم و ضروری به مراقبان سلامت بهبود بخشید.