سالها بررسی و پژوهش بیانگر آن است که علائم تغییرات اقلیمی در قطب شمال در حال شدتگرفتن است و یخهای این منطقه تحت تأثیر افزایش گرمایش قطب شمال قرار گرفتهاند.
یخ دریا تبادل گرما و جرم بین جَو و اقیانوس را به میزان زیادی تغییر میدهد؛ بنابراین، زمان شروع ذوب یخها و شروع یخزدگی و همچنین طول فصلهای ذوب و یخبندان، نقشی مهمی در «بودجه گرمایی» سیستم جو، یخ و اقیانوس دارد. تا به حال، بیشتر پژوهشها شروع ذوب و یخزدگی قطب شمال را با استفاده از مشاهدات سنجش از راه دور از سطح محاسبه کردهاند، اما به ندرت فرآیند یخزدن و ذوبشدن را در پایه یخ دریا بررسی کردهاند.
یک تیم پژوهشی بینالمللی اخیرا دادههای چندمنبعی را از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۸ میلادی ترکیب کردند تا تغییرات مکانی و زمانی شروع ذوب یا یخزدگی سطحی و پایه را بررسی و سازوکار (مکانیسم) آنها را کشف کنند. این یافتهها دانستههای ما را درباره تغییرات جو، یخ، اقیانوس و تعادل جرم یخ در قطب شمال افزایش میدهد.
لانگ لین (Long Lin) از پژوهشگران مؤسسه تحقیقات قطبی چین با تشریح این پژوهش توضیح داد: ضخامت کمتر یخ و پوشش نازکتر برف باعث شروع زودتر یخزدگی پایه میشود. اقیانوس نقش فرافصلی در تنظیم رشد یا پوسیدگی یخ دریا ایفا میکند.
افزایش علائم تغییرات اقلیمی در قطب شمال
پژوهشگران دریافتند که میانگین کلی شروع یخبندان پایه یخ چندساله قطب شمال تقریباً سه ماه دیرتر از سطح آن بوده است. پایه یخ در مقایسه با سطح آن دیرتر یخ میزند و این به تنظیم ظرفیت گرمایی یخ دریا و رهاشدن گرمای اقیانوس از لایه مختلط اقیانوس و سطح زیرین آن مرتبط است.
به گفته لین، یخهای نازکتر معمولاً فصل انجماد طولانیتری را تجربه میکنند؛ اما رشد کل یخ نمیتواند از دسترفتن یخ دریا در تابستان را جبران کند. از دیدگاهی دیگر، خودتنظیمی سیستم یخی- اقیانوسی دریای قطب شمال، از بینرفتن یخ در دریای قطب شمال را به تأخیر میاندازد.
نتایج این پژوهش، اولین تصویر کامل را از چرخه یخزدن و ذوبشدن یخهای قطب شمال و جفتشدن آن با اتمسفر بالا و اقیانوس زیرین ارائه میدهد و بر اهمیت نظارت جامع همزمان بر سیستم هوا، یخ، اقیانوس تأکید میکند.
پژوهشگران امیدوار هستند نتایج این پژوهش باعث فهم کامل سیستم یخی، اقیانوسی قطب شمال شود.