یک پژوهش جدید، شواهد بیشتری را در مورد این فرضیه ارائه کرده است که عفونتهای ویروسی موجود در سیستم بویایی میتوانند پیشروی بیماری آلزایمر را تسریع کنند.
این پژوهش به جای تمرکز کردن روی ویروسهای خاص، به بررسی رابطه بین نشانگرهای زیستی عفونتهای ویروسی و تخریب عصبی در ناحیه هیپوکامپ مغز پرداخته است.
پژوهشگران در طول دهههای اخیر، ارتباط بین بیماریهای مغزی و عفونتهای حاد ویروسی را گزارش دادهاند.
آنها به ویژه مدتها است که ویروس «هرپس سیمپلکس» (Herpes simplex) را بررسی میکنند که با ایجاد بیماری آلزایمر مرتبط است. با وجود این، چگونگی تأثیر عفونتهای ویروسی بر تخریب عصبی دقیقا مشخص نیست.
این پژوهش جدید که در دانشگاه کلرادو آنشوتز (CU Anschutz) انجام شده، به طور ویژه بر سیستم بویایی متمرکز شده است. از دست دادن حس بویایی، یکی از نشانگرهای اولیه و احتمالی تخریب عصبی در آلزایمر است. بنابراین، پرسشی که در این جا مطرح میشود، این است که آیا عفونتهای ویروسی بینی نقشی در تسریع روند آلزایمر دارند یا خیر.
پژوهشگران برای بررسی این موضوع، بافت مغز چند نفر را که بر اثر بیماری آلزایمر از دنیا رفته بودند، پس از مرگ تجزیه و تحلیل کردند. این افراد در مقایسه با نمونههای بافت به دست آمده از افراد دارای سلامت شناختی در سن مشابه، نشانگرهای قابل توجهی از عفونت ویروسی و التهاب را در سیستم بویایی داشتند.
پژوهشگران در مقاله پژوهش خود نوشتند:
به طور کلی، مشخصاتی که ما در این پژوهش مشاهده کردهایم، ممکن است نمایانگر یک سیستم بویایی معمولی دارای عوامل بیماریزا و پیامدهای پاتولوژیک ناشی از آنها مانند رسوب آمیلوئید و فعال شدن میکروگلیا باشد.
پژوهش ما این احتمال را افزایش میدهد که عفونت ویروسی پیاز بویایی یا دستگاه بویایی ممکن است باعث تسریع بیماری آلزایمر شود.
این پژوهش روی پاتوژنهای خاصی که میتوانند مسئول عفونتهای پایدار باشند، تمرکز نکرد. با وجود این، پژوهشگران حدس میزنند که ویروس «هرپس سیمپلکس نوع ۱» (HSV-۱) و «ویروس واریسلا زوستر» (VZV) محتملترین عوامل باشند. نقش این ویروسها قبلا در پیشروی آلزایمر مشخص شده است و هر دوی آنها میتوانند به بروز عفونتهای نهفته مادامالعمر منجر شوند.
اندرو بوباک (Andrew Bubak)، پژوهشگر ارشد این پروژه معتقد است که از دست دادن حس بویایی به خاطر ویروس، در نهایت سرعت انحطاط هیپوکامپ را افزایش میدهد. بنابراین، به جای این که حس بویایی ما توسط تخریب عصبی آلزایمر آسیب ببیند، در واقع این فرآیند از دست دادن حس بویایی است که باعث آسیب مغزی مرتبط با زوال عقل میشود.
بوباک گفت: ما میدانیم که یکی از علائم اولیه بیماری آلزایمر، از دست دادن حس بویایی است. کل مسیر بویایی به سمت هیپوکامپ میرود؛ بنابراین اگر سیگنالدهی را در آن مسیر کاهش دهید، سیگنال کمتری به هیپوکامپ خواهد رسید. اگر از این مسیر استفاده نکنید، آن را از دست خواهید داد.
منبع: نیو اطلس