خرید‌های بازار در روز پایانی پاییز حال و هوای متفاوتی دارد و ترسیم شور و اشتیاق مردم برای خلق ساعاتی به یاد ماندنی در طولانی‌ترین شب سال برای نویسنده کار ساده‌ای نیست و اگر این شور و شوق با اشک و اندوه و درد و رنج و ناله و شیون همراه شود به طرحی تلخ تبدیل می‌شود که به تصویر کشیدنش سخت‌تر است.

در یلدای سال ۶۵ در روز‌های میانی جنگ تحمیلی، مردم در دل ایام سخت به دنبال ساختنِ ساعتی خوش در کنار خانه و خانواده بودند که ناگهان صدای دلخراش بمب‌های دشمن فضای شهر را دگرگون کرد.

بازار‌های مرکز شهر کرمانشاه از میدان نواب، محله وزیری و فیض آباد، سبزه میدان و تاری که بازار، مملو از مردمی بود که با صدای آژیر قرمز به سوی پناهگاه‌ها دویدند و، اما بسیاری از آن‌ها پناهگاه، پناهشان نشد.

شب یلدا و ساعات پایانی روز آخر پاییز، هواپیما‌ها بر فراز شهر کرمانشاه به حرکت درآمده و در چرخش‌های مهیب و خون آلود خود بمب‌های خوشه‌ای را بر سر مردم شهر می‌ریختند و تگرگ زیبای آن شب با بمب‌های کشنده همراه شده بود و پیکر بی جان انسان‌های بی گناه بود که بر زمین می‌افتاد و چه زخم‌ها بر تن اهالی شهر باقی ماند.

استان مرزی مقاوم کرمانشاه بار‌ها در طول جنگ بمباران شد شهر‌ها و روستا‌های آن از جنگ جراحت‌هایی دارد که نتیجه‌ی بیش از ۱۲۰۰ بار بمباران از سوی هواپیما‌های رژیم بعث صدام است و بیش از ۲۵۰۰ لاله شهید از یادگار‌های موشک باران‌های دشمن است.

یکشنبه‌ای تلخ که با خون بیش از ۶۰۰ شهید گلگون شد و یلدای خونین کوچه و خیابان‌های شهر کرمانشاه را رقم زد تا خاطره‌ای دردناک را در ذهن و یاد مردم به یادگار بگذارد.

در آن شبِ سیاه، مهمان ویژه مردم شهر کرمانشاه، ۲ نوبت بمباران بود و هربار بیش از یک ساعت شهر آماج حملات وحشیانه بمب‌های خوشه‌ای رژیم صدام قرار گرفت و دانه‌های انار آن شب از خون مردم رنگ گرفت.

شبی که شهر هزار مجروح را در دامان خویش به تماشا نشست و بهت و حیرت و آه و اشک و اندوه هدیه‌های یلدای خونین کرمانشاه شد.

یکی از شهروندان که حوادث سال ۶۵ را به یاد دارد، در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به حوادث خونین یلدای آن سال گفت: آن هنگام ما اصلاً تصور بمباران را نداشتیم و به یکباره دیدیم که هواپیما‌ها از پایین به سمت بالا می‌آیند و بمب خوشه‌ای بر سر مردم ریختند.

وی افزود: شب یلدا به یکباره بمباران شد و بیشتر حوالی گاراژ بمباران رخ داد، زمانیکه آژیر قرمز شد به یکباره تگرگ بمب‌های خوشه‌ای از آسمان بارید و بر روی زمین ریخت و همه فرار کردند. تعداد زیادی از مردم کشته شدند و عده‌ی زیادی نیز زخمی شدند.

اسناد جنایت صدام در شب یلدای کرمانشاه

خانم فتاحی نویسنده کتاب اسناد بمباران‌های شهر کرمانشاه گفت: ساعت ۱۲ و سی دقیقه روز ۳۰ آذر ماه سال ۶۵ خیابان‌های شهر کرمانشاه از میدان آزادی، کوچه یخچال، میدان شهید گمنام، سبزه میدان، چهار راه آبادانی مسکن، کارخانه نساجی، هوانیروز، صالح آباد، کشمیر، شریعتی، دلگشا، کسری، کوی فرهنگ، خیابان اشک تلخ، مدرس، بانک ملی، پادگان بروجردی، نواب و جلوخان و در ساعت ۱۶ و ۴۵ دقیقه همان روز محله‌های وکیل آقا، پل چوبی، لشگر، دبیر اعظم، مصوری، فردوسی، ۲۲ بهمن، جوانشیر و چندین منطقه دیگر از شهر کرمانشاه هدف بمب‌های دشمن بعثی قرار گرفت.

وی افزود: این نام‌ها از اسناد و پژوهش‌های به دست آمده در مورد بمباران‌های شهر کرمانشاه است اسناد و آماری که جمع آوری آن از اواسط سال ۹۰ آغاز شد و پس از چند سال تلاش مداوم به کتاب اسنادی بمباران‌های شهر کرمانشاه تبدیل شد و خوشبختانه امسال این کتاب به چاپ رسید.

نویسنده کتاب اسناد بمباران‌های شهر کرمانشاه تصریح کرد: دشمن بار‌ها شهر و روستا‌های کرمانشاه را با بمب‌های خوشه‌ای ای هدف قرار داد و گوشه گوشه شهر نشانی از جنایات صدام را در دل خود جای داده است و نقطه‌ای از شهر کرمانشاه نیست که زخمی از جنگ را در سینه نداشته باشد.

وی ادامه داد: خیلی‌ها نمی‌دانند که بار‌ها شهر کرمانشاه و روستا‌های اطراف آن بمباران شیمیایی شد و این نام‌ها را باید به خاطر سپرد؛ روستای گرماب از توابع بیلوار روستای احمدوند روستای توانعلی خضر زنده روستای میره در کوزران حاشیه‌ی شهر کرمانشاه روستای زرده از توابع دالاهو روستای نسار دیره گیلان غرب بخشی از شهرستان سرپل زهاب مناطقی که میزبان بمب‌های شیمیایی دشمن شدند و هنوز هم زخم‌هایش التیام نیافته است.

بمباران شب یلدا تلخ‌ترین خاطره بمباران صدام

فتاحی با اشاره به سختی کار جمع آوری اسناد مربوط به بمباران‌های شهر کرمانشاه، گفت: تلخ‌ترین سند‌ها مربوط به ۳۰ آذر سال ۶۵ است یلدایی که به جای لبخند، اشک را بر چهره مردم شهر نشاند و هزاران شهید و زخمی را در جشن طولانی‌ترین شب سال در کرمانشاه به جای گذاشت.

وی گفت: در کار جمع آوری اسناد بمباران‌ها از آرشیو صداوسیما و عکس‌های عکاسان بزرگ آن زمان همچون غلامحسین محبی و سید عباس کشمیری و نیز اسناد جمع آوری شده نیروی انتظامی استفاده شد و تمام سند‌ها به طور دقیق از بمباران نقطه به نقطه شهر حکایت دارد.

وی خاطر نشان کرد: براساس اسناد موجود، کرمانشاه در جنگ تحمیلی صد‌ها بار بمباران شد و هزاران زخمی و بیش از ۲۵۰۰ شهید از جنگ به یادگار دارد و در اسناد و مدارک به دست آمده آثار جنگ در همه جای شهر دیده می‌شود.

فتاحی تاکید کرد: تا به حال به مسئله بمباران‌های شیمیایی استان کرمانشاه چندان پرداخته نشده است و استانی که بسیاری از مناطق آن در جنگ تحمیلی بار‌ها بمباران شد با درد و آلام جراحت‌های باقی مانده بر تن مردمش، هنوز حرف‌های زیادی برای گفتن دارد.

وی به وجود اسناد و مدارک بیشتری در ادارات و سازمان‌های مختلف اشاره کرد و گفت: با همت و همکاری مسئولان جمع آوری این اسناد و مدارک بهتر انجام خواهد شد و می‌توان چندین کتاب دیگر در مورد موضوع بمباران‌های شهر کرمانشاه تدوین کرد.

منبع: مهر